Menig Deen noemt ”hygge” als verklaring voor geluk. Het woord betekent iets als ”gezelligheid”, maar omvat veel meer. Volgens Janne Jørgensen (58), een goedlachse secretaresse die op het eiland Fyn woont, gaat hygge over de kleine, alledaagse dingen. „Zoals een picknick in het bos met je gezin, een diner met vrienden, of een koffiemomentje met een goede vriendin.”

De energieke studente Madeline Knoll (26) uit het Kopenhaagse stadsdeel Vesterbro beaamt dat. „We genieten allemaal vooral van de kleine dingen en leggen de lat voor geluk niet torenhoog. Ik merk dat ik meer van mijn dagelijkse leven houd dan van vakanties, waarschijnlijk omdat ik elke dag mag doen waar ik van geniet. Bovendien lijkt het erop dat iedereen hier gelooft dat, hoe moeilijk de dingen ook worden, het uiteindelijk wel goed komt.” Een bekende Deense uitdrukking is dan ook: ”Det er svært at bevare pessimismen” – het is zwaar om het pessimisme te bewaren.

Een verklaring waarom Denen zo gelukkig zijn, zoekt universitair docente Anna-Bertha Christensen (30) in de opgeruimde volksaard. „Wij Denen hebben de ongelofelijke vaardigheid om de dingen niet te veel in ons hoofd op te hopen, maar op zijn beloop te laten en te accepteren dat we niet perfect zijn en dat dingen soms misgaan.” Kalle Öberg (23) uit Fredensborg, werkzaam als specialist bij de financiële dienstverlener Nykredit, ziet dat ook zo. „We hebben de uitdrukking ”Græd ikke over spildt mælk” – huil niet over gemorste melk. Dat vat mooi samen dat Denen ontspannen en met een gelukkige nonchalance in het leven staan.”

Sociaal vangnet

Vertrouwen is ook een aspect dat volgens Denen van belang is voor hun geluksbeleving. „Wij hebben vertrouwen in elkaar”, stelt Christensen. „Denemarken is een klein land, zonder een slechte geschiedenis. Daardoor hebben we sterke relaties kunnen opbouwen.” Torben Hansen, een robuuste vijftiger, vindt dat de Deense samenleving zich kenmerkt door een hoog niveau van vertrouwen in de overheid, openbare instellingen en medeburgers. „Dit bevordert een stabiele en voorspelbare omgeving, waardoor het algemene geluksniveau mogelijk wordt verbeterd.”

De aanwezigheid van een sociaal vangnet, waarbij gezondheidszorg, onderwijs en een basisinkomen gegarandeerd zijn, bevordert volgens Öberg eveneens geluk. „Dit betekent dat veel zorgen waarmee mensen in andere landen kampen hier vrijwel zijn geëlimineerd. Naast onze robuuste arbeidsmarkt, geweldige infrastructuur en relatief hoge salarissen, stelt dat ons in staat om goed te leven in ons eigen land en als koningen en koninginnen in het buitenland.”

Vrijwilligerswerk

In Denemarken is gelijkheid belangrijk. Daardoor is er geen prestatiecultuur. „Wij leggen de nadruk op gelijkheid en sociale rechtvaardigheid”, weet Hansen. „Die bevorderen eerlijkheid en solidariteit en creëren uiteindelijk geluk.” Knoll: „Het is wellicht niet zo romantisch. Maar velen van ons houden zich aan ”Janteloven”. Volgens dit principe gaat het erom dat je niet denkt beter te zijn dan wie ook. Misschien is dat de reden waarom Denen niet zo bezig zijn om te proberen de beste te zijn.”

Met 100.000 vrijwilligersorganisaties neemt vrijwilligerswerk in het land een grote plaats in. „Denemarken is wereldkampioen vrijwilligerswerk”, zei Mark Rutte ooit. Volgens Hansen bieden deze ”Foreninger” mensen de mogelijkheid om in sociaal verband een dienstbaar leven te leiden. „Het maatschappelijk middenveld biedt vaak een helpende hand aan mensen in nood.” Dergelijke hulp bevordert het geluksgevoel van gever en ontvanger.

Sociaal vangnet stelt ons mede in staat om goed te leven in ons eigen land en als koningen in het buitenland