Kerk & religie

Paus verrast met autobiografie; denkt niet aan voortijdig aftreden

Sommigen in het Vaticaan zien hem liever dood. Zijn tegenstanders hebben ex-paus Benedictus tegen hem gebruikt. En vooralsnog peinst hij niet over aftreden. Deze en andere opmerkelijke uitspraken doet paus Franciscus in zijn samen met de Italiaanse vaticanist Fabio Marchese Ragona’ geschreven autobiografie ”Life, my Story through History”.

15 March 2024 06:46
Paus Fransciscus tijdens zijn wekelijkse audiëntie op het Sint-Pietersplein in Rome, 13 maart.  beeld AFP, Andreas Solaro
Paus Fransciscus tijdens zijn wekelijkse audiëntie op het Sint-Pietersplein in Rome, 13 maart. beeld AFP, Andreas Solaro

Het boek verschijnt de komende dagen in Europa en Amerika. De Italiaanse krant Corriere della Sera bracht donderdag een voorpublicatie.

Jorge Mario Bergoglio vertelt in het boek over zijn jeugd in Buenos Aires, Argentinië, en zijn Italiaanse achtergrond, waardoor het Piemontese dialect dat zijn grootouders spraken zijn „eerste moedertaal werd”. Als jongeman had hij een vriendinnetje, „maar uiteindelijk won God”. In de jaren van de militaire junta in Argentinië had hij het moeilijk, maar ook daarna, omdat hij geweten zou hebben van de toen gepleegde massamoord op dissidenten. Nog in 2010 werd hij, inmiddels kardinaal-aartsbisschop van Buenos Aires, daarover ondervraagd. „Het was de wraak van linkse radicalen die wel wisten dat ik mij juist tegen die wreedheden had verzet. (…) De toenmalige Argentijnse regering probeerde met alle macht om mijn hoofd in de strop te steken, maar vond niets omdat ik brandschoon was.”

Als jonge jezuïet wilde Bergoglio missionaris worden. „Als dat was gebeurd, had mijn leven een andere wending gekregen; en sommigen binnen het Vaticaan zouden er dan beter aan toe zijn dan nu”, verklaart hij, met een duidelijke verwijzing naar de leden van de Curie die hem veel te links vinden. „Na mijn verkiezing werd ik voor communist uitgemaakt. Maar praten over de armen maakt je nog niet tot communist: de armen zijn de banier van het Evangelie en zijn in het hart van Christus. (…) In de christelijke gemeenschap werd het eigendom gedeeld: dat is geen communisme, maar christendom in zijn meest zuivere vorm.”

Hofhouding

„Er zijn altijd personen die de hervormingen willen remmen en willen blijven staan in de tijd toen de paus nog vorst was”, betoogt Franciscus. „Het klopt dat het Vaticaan de laatste absolute monarchie van Europa is en dat hierbinnen vaak als in een hofhouding wordt geredeneerd en gemanoeuvreerd, maar daar moeten we definitief van af.”

Wat hij zijn tegenstanders het meest kwalijk neemt, is dat zij zijn voorganger tegen hem hebben opgezet. „Het heeft me pijn gedaan om te zien hoe de figuur van de emeritus paus misbruikt is door lieden zonder scrupules die zijn terugtreden niet hebben geaccepteerd.”

Tv

Bergoglio’s ethische standpunten zijn daarentegen onveranderd behoudend. Abortus blijft moord en de uitvoerders ervan noemt hij „huurmoordenaars”. Homoseksuelen hebben wat hem betreft recht op de zegen en een samenlevingscontract, maar niet op het huwelijk. En tv kijkt hij al sinds 1990 niet meer omdat daar dingen vertoond worden „die een geestelijke niet kan aanschouwen”.

De paus herhaalt zijn pleidooien voor vrede en arbeid en tegen wapenhandel en speculatie. Daarnaast roept hij jongeren op om „lawaai te maken” voor het milieu, maar geweldloos en „zonder kunstwerken te bezoedelen”.

Voor het leven

Tijdens zijn ziektes van de afgelopen jaren „keken sommigen al uit naar het conclaaf”, maar ze moeten er niet op rekenen dat hij voortijdig zal aftreden. „Ik denk dat het ambt van Petrus voor het leven is. Tenzij er sprake is van fysieke onbekwaamheid, maar God zij dank geniet ik een goede gezondheid.” Mocht het toch zo ver komen, dan zou Bergoglio zich, anders dan Ratzinger, niet emeritus paus laten noemen, maar als emeritus bisschop van Rome beperken tot biecht en ziekenzorg.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer