De EU-landen trekken nog eens vijf miljard euro uit voor een fonds waaruit wapens voor Oekraïne worden betaald. De oorspronkelijke pot is door lang soebatten leeggeraakt, terwijl Oekraïne alles kan gebruiken om een aandringende Russische overmacht af te slaan.
Eigenlijk had de EU twintig miljard euro willen vrijmaken voor militaire hulp de komende vier jaar, om Oekraïne zekerheid te bieden. Maar die hoop was al opgegeven. De woensdag overeengekomen vijf miljard voor dit jaar kan in ieder geval voorzien in de vergoeding van de opgestapelde declaraties. EU-landen kunnen leveringen van wapens aan Oekraïne bij het fonds declareren.
Aan de extra steun wordt al een jaar gewerkt. Aanvankelijk hield verzet van Hongarije die op, maar later maakten ook Duitsland en Frankrijk bezwaar.
Duitsland schenkt veel rechtstreeks aan Oekraïne en wilde dat in mindering brengen op zijn contributie aan het fonds. Frankrijk wilde vastleggen dat het wapentuig van Europese makelij moest zijn. Dat blijft nu wel het uitgangspunt, maar onderdelen of bewerkingen kunnen voorlopig soms ook van buiten Europa komen. Een uitzondering is ook mogelijk als een bestelling in Europa te lang op zich zou laten wachten.
Opgelucht
„Het is gelukt”, berichtte EU-topdiplomaat Josep Borrell op X. „De boodschap is duidelijk: we zullen Oekraïne steunen met alles wat nodig is om te zegevieren.” De formele goedkeuring van de maatregel moet nog wel plaatsvinden. Dat gebeurt maandag tijdens een bijeenkomst van de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU.
Met het geld wordt een Oekraïne-bijstandsfonds opgezet binnen de zogeheten Europese Vredesfaciliteit (EPF), waaruit wapenleveranties door EU-lidstaten aan Oekraïne tot dusver werden vergoed. Die EPF staat los van de EU-begroting. EU-geld mag niet worden gebruikt voor het kopen van wapens. De pot wordt gevuld door bijdragen van de EU-lidstaten. Nederland zou van de nieuwe 5 miljard euro een kleine 300 miljoen voor zijn rekening moeten nemen.
Kyiv, dat de Amerikaanse steun de laatste maanden ziet stagneren, heeft het geld hard nodig. De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken reageerde dan ook opgelucht op de bekendmaking van het steunpakket. „Weer een krachtig en goed getimed toonbeeld van Europese eensgezindheid en vastberadenheid”, schreef Dmytro Koeleba op X.