Erkenning Palestina is niet meer alleen een optie
Het anti-Israëlsentiment is wereldwijd misschien wel nooit zo sterk toegenomen als sinds het uitbreken van de oorlog in Gaza. In het Midden-Oosten, van Syrië tot Iran en van Turkije tot Oman is dat te merken op straat. Maar ook buiten het Midden-Oosten is er steeds meer onbegrip voor het aanhoudende geweld in Gaza.
Toch denk ik niet dat het de oorlog is die Israël uiteindelijk gaat opbreken, maar de Israëlische weigering om een Palestijnse staat te creëren en te erkennen. Want het kristalliseert zich meer en meer uit dat dit de inzet is van niet alleen een groot deel van de Arabische landen, maar ook van andere landen in de wereld: een Palestijnse staat is geen optie meer, maar een must.
Saudi-Arabië bijvoorbeeld, heeft het vestigen van een serieuze Palestijnse natie volgens de grenzen van 1967 als voorwaarde gesteld om de relatie met Israël te normaliseren. Maar dat gevoel leeft veel breder. De Franse president Emmanuel Macron zei vorige week dat erkenning van Palestina „geen taboe” is en zelfs in de Verenigde Staten gaan er stemmen op om dit taboe te slechten. Kortom, de internationale druk op Israël op dit punt neemt snel toe.
Het probleem is alleen dat zo’n Palestijnse staat in de praktijk verder weg is dan ooit. Zelfs als er een nieuw Israëlisch kabinet zou komen waarin ultrarechts niet zo’n sterke stem heeft, dan nog betekent het dat Israël een draai van 180 graden moet maken. De laatste jaren zijn er immers alleen maar meer Joodse nederzettingen bijgekomen op de Westelijke Jordaanoever. En het is ook nog maar de vraag of Israël zich uiteindelijk helemaal terugtrekt uit Gaza.
Ziehier de onmogelijke spagaat waarin zowel Israël als de Palestijnen zitten. De Palestijnen winnen wereldwijd razendsnel aan populariteit, maar kunnen dat niet verzilveren. Israël is in internationaal opzicht aan het verliezen –zelfs al zouden alle oorlogsdoelen worden behaald– en kan voor de wereld alleen nog maar winnen door land op te geven.
Dat heeft iets wrangs voor velen in Israël: de oorlog was bedoeld om met Hamas af te rekenen, maar leidt in hun ogen tot de eis om zo ongeveer het tegenovergestelde te doen.
Toch denk ik dat hier ook enorme kansen liggen. De oorlog heeft alles in beweging gebracht en opent de mogelijkheden voor een reset. Als er straks zowel van Palestijnse als van Israëlische zijde nieuw, visionair leiderschap opstaat –wat aan beide kanten hard nodig is–, kan er als het ware een nieuw begin worden gemaakt waarbij rechtvaardigheid en verzoening sleutelwoorden zijn.
Of ik dat eigenlijk zelf wel geloof? Nee, niet echt. Maar het kán wel. Het alternatief, een Israël dat in groeiende internationale isolatie terechtkomt terwijl de Palestijnse tijdbom op de Westoever steeds harder gaat tikken, kan nauwelijks een alternatief genoemd worden.