Dat zou de consequentie zijn van een nieuw advies van advocaat-generaal Pauwels aan de Hoge Raad. Pauwels adviseert om het daadwerkelijk behaalde rendement als uitgangspunt te nemen voor het compensatiebedrag voor spaarders.

Staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst) gaat op dit moment niet uit van het daadwerkelijk behaald rendement, maar van een verondersteld, fictief rendement. De staatssecretaris gaat ervan uit dat zijn aanpak ook juridisch houdbaar is.

„De Hoge Raad heeft geoordeeld dat het gebruik van forfaits (verondersteld rendement, red.) bij belastingheffing in beginsel is toegestaan, maar dat de forfaits de werkelijkheid zo goed mogelijk moeten benaderen”, verklaarde Van Rij de keuze voor zijn aanpak. „Met name voor spaarders sluit het forfait zeer goed aan bij het werkelijke gemiddelde rendement.”

Advocaat-generaal Pauwels is de tweede advocaat-generaal die een advies uitbrengt aan de Hoge Raad in deze zaak. Pauwels’ advies is in lijn met het eerdere advies van advocaat-generaal Wattel. Het gaat in beide gevallen om een onafhankelijk advies aan de Hoge Raad die eigenstandig besluit het advies al dan niet te volgen.

De Hoge Raad oordeelde in december 2021 dat de heffing op inkomen uit vermogen oneerlijk was, omdat er bij de berekening gebruik werd gemaakt van fictieve rendementen. De overheid moest de te veel geïnde belasting terugbetalen. Ruim 200.000 bezwaarmakers konden daardoor een vergoeding claimen.

Onbegaanbare weg

Op dit moment dienen er bij de Hoge Raad een aantal zaken waarin de vraag voorligt of de overheid wel voldoende compensatie biedt. Vorig jaar stelde advocaat-generaal Wattel dat de door de overheid op touw gezette hersteloperatie voor beleggers nog steeds niet voldoet. De gekozen weg zou in strijd zijn met het discriminatieverbod en het eigendomsrecht, omdat er voor beleggingen nog steeds werd gewerkt met een aanname van het rendement en niet met het werkelijke rendement. Dit noemde Wattel een „juridisch een onbegaanbare weg”.

In soortgelijke zaken die bij de Hoge Raad liggen, heeft nu ook advocaat-generaal Pauwels zijn visie gegeven. Daarin wordt opnieuw benadrukt dat de zogeheten Herstelwet niet voldoet. „De conclusie is in lijn met de eerdere conclusie”, zegt Jurgen de Vries, voorzitter van de Bond voor Belastingbetalers.

Wat dit nu precies betekent voor belastingplichtigen, is niet duidelijk. „Dit is niet meer dan een steun in de rug”, zegt De Vries. Uiteindelijk gaat het toch om wat de Hoge Raad daadwerkelijk bepaalt, benadrukt hij.

Het is nog niet bekend wanneer de Hoge Raad uitspraak doet. In een eerder stadium verwachtte staatssecretaris Van Rij het oordeel van de hoogste rechter in de maand april.