In de donderdag ingediende motie van de drie partijen staat dat de bufferzones 2032 bedrijven hard raken. Ook wordt erop gewezen dat de grootste stikstofpiek binnen 25 meter van de bron is, „waarna het sterk afneemt en na 100 meter is afgevlakt.” CDA, BBB en SGP willen dan ook dat de bufferzones van 250 meter worden teruggebracht tot maximaal 100 meter. Komende dinsdag moet blijken of er een meerderheid voor de motie is. Afgelopen woensdag en donderdag debatteerde de Kamer over de landbouwbegroting.

Adema kwam eind vorig jaar met een reeks maatregelen op het gebied van mest. Nederlandse boeren mogen onder voorwaarden nog tot 2026 meer dierlijke mest uitrijden over hun land dan de Europese norm van 170 kilo stikstof per hectare. Deze uitzondering, de zogeheten mestderogatie, verdwijnt. Om er de komende jaren nog van te profiteren, moet Nederland echter wel tal van maatregelen treffen. Adema kondigde per 2024 bufferzones van 250 meter aan rond Natura 2000-gebieden die met een overmaat aan stikstof kampen. Als een perceel voor de helft of meer in zo’n gebied ligt, geldt de EU-norm.

De Kamer vroeg Adema in december om voor 1 maart een plan van aanpak te maken „om een mogelijke mestcrisis het hoofd te bieden”. In de motie stond ook dat door de afbouw van de derogatie er een „zeer problematische situatie” zal ontstaan bij de aanwending en verwerking van mest.

SGP’er André Flach wil dat Adema de optie van mestderogatie voor boerenbedrijven met alleen blijvend grasland voorlegt aan de Commissie Deskundigen Mestbeleid, en eventueel daarna aan de Europese Commissie. Adema zei de kans van slagen op dit moment nihil te achten.

Verplaatsing

D66’er Tjeerd de Groot diende donderdag een motie in om de verplaatsingsregeling voor boeren te schrappen. Minister voor Natuur en Stikstof Christianne van der Wal zei dat de regeling, die nog op zich laat wachten, niet de meest doelmatige is, maar blijft die „ontzettend belangrijk” vinden.

De minister schreef vorige week aan de Kamer dat de inschatting is dat 2 procent van de 3000 piekbelasters van de regeling gebruik zal willen maken. De gemiddelde subsidie per aanvrager wordt geschat op 1,5 miljoen euro. Daarnaast is er geld beschikbaar voor boeren die de haalbaarheid van verplaatsing willen laten onderzoeken. Het kabinet trekt 115 miljoen euro uit voor de regeling.

Adema en Van der Wal plusten recent de landbouwbegroting op met zo’n 3 miljard euro. Daarvan is 850 en 612 miljoen euro bestemd voor het ophogen van de budgetten voor de uitkoopregelingen Lbv-plus en Lbv. Die laatste is inmiddels gesloten voor inschrijving. De Lbv-plus, de uitkoopregeling voor zogenoemde piekbelasters, staat nog wel open; de uiterste inschrijfdatum is verlengd tot 31 december 2024.

Daarnaast gaat er 1,28 miljard euro naar provincies voor ingediende plannen die de natuur moeten verbeteren. De provincie Utrecht krijgt hiervan het meeste geld, namelijk 284 miljoen euro.

De Tweede Kamer moet nog akkoord gaan met de begroting.