Tekort aan geneesmiddelen nog nooit zo groot volgens apothekers
Het tekort aan geneesmiddelen in Nederland was het afgelopen jaar groter dan ooit, meldt apothekersorganisatie KNMP. Zo’n 5 miljoen medicijngebruikers in ons land hebben volgens de organisatie de gevolgen van tekorten ondervonden in 2023. Hoewel in de loop van het jaar al duidelijk was dat de tekorten opliepen, noemt voorzitter Aris Prins het „aantallen waar je van schrikt”.
„Voor de patiënt is het niet langer een vanzelfsprekendheid dat de gewenste medicatie beschikbaar is”, stelt Prins in een verklaring. „Dat is een trieste constatering.”
KNMP Farmanco, dat de cijfers het hele jaar door bijhoudt, registreerde vorig jaar 2292 tekorten. Dat is een veel hoger aantal dan een jaar eerder: toen telden de apothekers 1514 tekorten.
Gemiddeld hield een tekort in het afgelopen jaar 107 dagen aan, tegen gemiddeld 91 dagen in 2022. De oorzaak is meestal gelegen in problemen bij de fabrikanten, zowel met de productie als met de distributie als met de kwaliteit. „Ook zijn er economische redenen aan de orde”, vervolgt de KNMP. „Nederland is door de lage prijzen en het beperkte inwoneraantal voor fabrikanten geen aantrekkelijk afzetgebied.”
Veel verschillende groepen patiënten moesten het afgelopen jaar ineens een ander middel gaan gebruiken dan normaal, doordat tekorten waren ontstaan. Bijvoorbeeld mensen die tegen angst, spanningen en slapeloosheid diazepam of temazepam gebruikten. Zulke gedwongen medicatiewisselingen „geven veel onrust”, klinkt het.
Ook diverse soorten antibiotica waren afgelopen jaar niet voldoende beschikbaar. Dat is dit jaar nog steeds zo. Het maakt infecties „lastig te bestrijden”, waarschuwt de KNMP.
Zelfs medicijnen die op een ‘rode lijst’ staan, van middelen die in principe niet gewisseld mogen worden, blijken in de praktijk niet altijd leverbaar. Dat noemt Prins „zeer te betreuren”.
De apothekers stellen uiteenlopende oplossingen voor om de tekorten te verminderen. Ze vinden dat Nederland en Europa te afhankelijk zijn geworden van „verre landen”. Productie van medicijnen zou dus dichter bij huis moeten gebeuren.
Daarnaast wil de KNMP dat het medicatiebeleid van zorgverzekeraars wordt aangepast. De organisatie doelt vooral op het zogeheten preferentiebeleid, waarin wordt bepaald welk medicijn bij bepaalde aandoeningen de voorkeur heeft. Vergelijkbare medicijnen worden dan alleen vergoed als dat volgens de arts medisch noodzakelijk is. Volgens de KNMP is het beter om hier „de markt meer ruimte te geven”.