Noord-Korea kan prima leven zonder hereniging met zuiden
Noord-Korea ziet burgers uit Zuid-Korea niet meer als „landgenoten”, maar als inwoners van een ander, vreemd land. Met deze en andere opmerkingen nam de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un afscheid van een decennialang uitgedragen staatsideologie die hereniging van beide Korea’s als hoogste doel omschreef.
Kim omschreef Zuid-Korea als de „voornaamste vijand”. Nu is de regering in Seoul wel vaker voor illegitiem marionettenregime uitgemaakt, maar ook burgers zijn niet langer landgenoten in de ogen van Pyongyang. Het vreedzame streven naar hereniging wordt uit de Noord-Koreaanse grondwet en uit lesboeken geschrapt. Websites en radiozenders die zich richten op Zuid-Koreaans publiek en op hereniging zijn de afgelopen dagen offline gehaald.
Daarbij werd ook de oorlogstaal van stal gehaald. Kim verweet Zuid-Korea jarenlang te hebben gestreefd naar een ineenstorting van het Noord-Koreaanse regime, waarna Seoul het grondgebied kon inlijven. Een inval „van ook maar 0,001 millimeter zal worden beschouwd als een provocatie tot oorlog”, aldus de dictator. „We willen geen oorlog, maar zullen er ook niet van weglopen”.
Door de schuld van het falen van hereniging bij het zuiden te leggen, houdt Noord-Korea de optie open om later de herenigingswens weer te herintroduceren. Kim Jong-un beweert nergens dat eenwording nooit meer een doel zal zijn. Veeleer zegt hij dat het Zuid-Korea is dat geen constructieve opstelling inneemt, dat Noord-Korea niets opheeft met de grondwet en herenigingsdoelen van het zuiden en daarom geen andere keus heeft dan zich af te keren van Seoul zolang het op de ingeslagen weg doorgaat.
Verder werden drie Noord-Koreaanse verenigingen geschrapt die belast waren met het toewerken naar hereniging met het zuiden. De oudste hiervan bestond al sinds 1961. Toch is het besluit waarschijnlijk grotendeels symbolisch: Noord-Korea kent geen vrijheid van vereniging en dergelijke organisaties zijn slechts een niet-autonoom verlengstuk van het Kim-regime. Kim Jong-un noemde ook de iconische Boog der Hereniging, een beroemd monument buiten Pyongyang, een „doorn in het oog” en zei dit te laten slopen.
In 1950 probeerde toenmalig leider Kim Il-sung het schiereiland op agressieve wijze te herenigen door Zuid-Korea binnen te vallen. De Koreaanse Oorlog eindigde in 1953 in een wapenstilstand, maar een vredesverdrag werd nooit gesloten. Nadien bleven beide landen, in ieder geval voor de bühne, streven naar hereniging. Voor de opsplitsing van Noord- en Zuid-Korea in 1945 was Korea duizend jaar één land. Kim Il-sung, die Noord-Korea regeerde van 1945 tot zijn dood in 1994, bleef in de Noord-Koreaanse propaganda hereniging met het zuiden bepleiten als zijn „diepst gekoesterde wens”.
Toch valt vanuit het huidige Noord-Koreaanse bewind geen oprechte herenigingswens te verwachten. Het regime onthoudt de eigen bevolking al decennialang informatie van buiten de landsgrenzen, opdat zij de bevolking kan blijven hersenspoelen met het eigen propagandaverhaal. Het herenigen met dan wel inlijven van een land met 51 miljoen wereldwijze en goed geïnformeerde burgers zou zeer moeilijk samengaan met het behoud van de macht van het Kimregime in de huidige vorm.
Uitspraken getimed
Noord-Korea kan ook prima zonder een dergelijke hereniging. Door de economische banden met China en de recent aangehaalde vriendschap met Rusland wordt in alle materiële behoeften van het regime voorzien. De VN-sancties zijn zo sterk als de naleving ervan – en die is momenteel zo lek als een mandje.
In Zuid-Korea vielen Kims opmerkingen slecht. President Yoon Suk-yeol noemde ze „antinationaal en ahistorisch”. Ook liet hij de militaire dreigementen van Pyongyang niet onbeantwoord en zei dat Seoul in het geval van een provocatie „vele malen harder” zal terugslaan.
De Noord-Koreaanse uitspraken zijn mogelijk bewust getimed: in april vinden in Zuid-Korea parlementsverkiezingen plaats. Twee maanden geleden bleek uit een peiling dat 66,9 procent van de Zuid-Koreanen hereniging in meerdere of mindere mate steunt, al is dit minder populair onder jongeren.