Een verzoek om te wachten met de uitvoering van het vonnis van 20 december werd maandag door een nieuw team van advocaten ingediend. Dat was ook de laatste dag dat Bouterse en de vier medeveroordeelden –die allen vijftien jaar cel hebben gekregen– een gratieverzoek konden indienen bij president Chandrikapersad Santokhi.

Dat deden zij uiteindelijk niet, in de wetenschap dat dit hoogstwaarschijnlijk zou worden afgewezen. Bovendien voelde Bouterse er naar verluidt niets voor om te moeten erkennen dat hij schuldig is aan de moorden en martelingen van vijftien tegenstanders op 8 december 1982, iets wat hij tot nu toe heeft ontkend. Dat had wel gemoeten om gratie te kunnen krijgen.

De advocaten stellen dat er bij het vonnis op 20 december geen rekening zou zijn gehouden met een schrijven van de openbare aanklager uit 2016 over mogelijke amnestie. Maar de procureur-generaal, Garcia Paragsingh, veegde die bezwaren dinsdag van tafel en wees het verzoekschrift resoluut af. De enige reden waarom de tenuitvoerlegging van het vonnis opgeschort kan worden, is volgens Paragsingh wanneer de veroordeelde krankzinnig is geworden.

Onomkeerbaar

De advocaat van de nabestaanden, Hugo Essed, zei dinsdag dat het verzoekschrift van de raadslieden van Bouterse „pure onzin” is en „bedoeld om nieuwe verwarring te scheppen”. „Het vonnis ligt er en is definitief, dan moet je nu niet opeens aankomen met wat zeven of acht jaar geleden is gebeurd. Dat is voorbij, het vonnis is onomkeerbaar.”

Het Hof van Justitie en de minister van Justitie en Politie –die eveneens een verzoekschrift kregen– hebben hier nog niet op gereageerd. Maar de verwachting is dat ze de inhoud ook van de hand wijzen. Het is nog onduidelijk wat het advocatenteam zal doen tegen deze afwijzing. Dinsdagavond laat waren zij zich daarover nog aan het beraden.

Broedermoord

De actie van de advocaten wordt in Suriname vooral beschouwd als een laatste wanhopige poging vanuit het Bouterse-kamp om justitie een spaak in het wiel te steken en de opsluiting van de ex-dictator te voorkomen. Daar was wel eerst een broedermoord onder vakgenoten voor nodig.

Irvin Kanhai, die gedurende het in november 2017 begonnen proces dé onbetwiste raadsman van Bouterse was en met allerlei spitsvondigheden voor vele vertragingen zorgde, werd tot ieders verbazing aan de kant geschoven en vervangen door een legertje advocaten.

Die hebben allemaal één ding met elkaar gemeen, namelijk dat ze op Kanhai na lid zijn van Bouterses Nationale Democratische Partij of daar op z’n minst openlijk mee sympathiseren. Martin Misiedjan was zelfs minister van Justitie en Politie toen Bouterse van 2010 tot 2020 president van Suriname was. En een collega van hem is de dochter van een andere ex-justitieminister uit die periode.Het gros van de Surinamers kijkt uit naar de dag waarop Bouterse achter de tralies wordt gezet. Dat wordt een historisch moment, waarvoor het OM zegt al de nodige voorbereidingen te hebben getroffen. En hoewel door het laatste juridische speldenprikje sommigen het gevoel bekruipt dat er te lang wordt gedraald met de uitvoering van het vonnis, leeft vooral de overtuiging dat Bouterses opsluiting weer een stap dichterbij is.