Bij de VN, waar de D66’er naar terugkeert, voelt ze zich als een vis in het water. Kaag stopt vroegtijdig als demissionair vicepremier en minister van Financiën, om opnieuw een belangrijke post voor de Verenigde Naties (VN) te bekleden. Ze gaat aan de slag als humanitair en wederopbouwcoördinator voor Gaza, meldde ze zelf op tweede kerstdag op X.

Eerder, in 2017, was het haar partij D66 gelukt om Kaag over te halen naar Den Haag te komen, om minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking in het kabinet-Rutte III te worden. De topdiplomaat had toen al een reeks functies voor de VN vervuld: als speciaal coördinator voor Libanon, bij het VN-ontwikkelingsprogramma, VN-kinderrechtenorganisatie Unicef, de Internationale Organisatie voor Migratie en de hulporganisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA). Het meest in het oog springt haar werk als leider van de missie die moest toezien op de beëindiging van het chemische wapenprogramma van Syrië. Kaag spreekt zes talen –Nederlands, Engels, Duits, Frans, Spaans en Arabisch en is getrouwd met een Palestijnse oud-diplomaat.

Na het vertrek van Alexander Pechtold als D66-leider, in 2018, wordt Kaag voor de Kamerverkiezingen van maart 2021 lijsttrekker. De partij doet goede zaken en haalt 24 zetels, even veel als het record in 1994. Kaag keert niet terug op ‘haar’ ministerie van Buitenlandse Zaken, maar krijgt –na de langste kabinetsformatie in Nederland ooit– de belangrijke post van minister van Financiën; een keuze die niet iedereen begrijpt.

Genieten

De vicepremier en D66-leider lijkt echter niet erg te genieten in de Haagse bubbel. De belofte van ”nieuw leiderschap” komt niet van de grond; het kabinet-Rutte IV lijkt veel op de vorige. De vier coalitiepartijen –VVD, D66, CDA en ChristenUnie– werken met elkaar samen omdat het moet, niet omdat ze politieke vrienden zijn.

Kaag krijgt door de jaren heen te maken met veel haat. „Heks”, noemt PVV-leider Geert Wilders haar herhaaldelijk. Voor de deur van haar huis in Den Haag verschijnt een man met een fakkel. Om van alles wat ze op social media naar haar hoofd krijgt geslingerd nog maar te zwijgen. Kaag raakt geëmotioneerd als haar dochters in het programma College Tour aangeven bang te zijn voor een aanslag op hun moeder.

Een grote verrassing is het niet dat Kaag –net als een stroom andere politici– afgelopen zomer aankondigt de Haagse politiek te verlaten. „Voor mij ging de afgelopen periode naast liefde en waardering ook gepaard met haat, intimidatie en bedreiging. Dat trok een zware wissel op mijn gezin”, schrijft de D66’er. „Voor mij was het soms moeilijk, maar te dragen. Voor mijn gezin is dat anders”, aldus Kaag. „Alles afwegend” heeft ze besloten het stokje door te geven. Ze bestrijdt dat haar vertrek te maken zou hebben met de kritiek dat zij de belofte van nieuw leiderschap niet heeft waargemaakt.

Voordeel

De demissionaire periode van Rutte IV maakt Kaag niet af. Kaag noemt het „eervol” dat VN-baas António Guterres haar vroeg of ze aan de slag wil gaan voor Gaza. De functie die ze gaat bekleden is uitdagend, maar een voordeel voor Kaag is dat die zich wat meer aan het oog onttrekt; de digitale stroom van hatelijke berichten zal vermoedelijk dan ook afnemen.