Ria Borkent verkreeg vanaf de jaren negentig bekendheid als lieddichteres. Om haar beste werk toegankelijk te houden verscheen onlangs ”Een vogel is er thuis. Verzamelde liederen Ria Borkent”.
De bundel bevat 225 liedteksten en is thematisch geordend: Psalmen en Cantica, Bijbelse figuren, Getijden van de dag, Kerkdienst, Getijden van het jaar, Geloven, Vrede en Gerechtigheid, Schepping en Klimaat en Leven, Levensgrens.
Om te beginnen is er een aantal ”kinderpsalmen” – bijvoorbeeld Psalm 13: „Duurt het nog lang, Heer, bent U me vergeten?/ Duurt het nog lang, waar hebt U zich verstopt?/ Duurt het nog lang, mijn rugtas zit vol zorgen,/ ik ben verdrietig en bang elke morgen./ Duurt het nog lang, wanneer houdt het eens op.”
Daarna teksten die deel uitmaken van het project Psalmen voor Nu en herdichtingen van Bachkoralen (Psalm 14, 51 en 86), waarvan de laatste psalm ook in ”De Nieuwe Psalmberijming” is terechtgekomen.
Verder bevat de bundel onder andere Bijbelliederen, vrijere liederen en liederen uit de oratoria die Borkent schreef. Ook een hertaling van ”Shine Jesus Shine” van Graham Kendrick: „Heer, hoe meer wij uw helder licht zien/ en de weerglans op ons gezicht zien,/ zal ons leven voor anderen stralen,/ het verhaal van uw liefde vertalen./ Schijn in mij, schijn door mij.” Dat klinkt poëtisch, meer dan de herdichting die in de bundel Opwekking is terechtgekomen.
Toegankelijk
Borkents teksten zijn toegankelijk, lopen soepel en bevatten vaak subtiele woordspelingen en gelaagdheden. Neem deze regels uit Psalm 84 voor Psalmen voor Nu: „Een zwaluw voedt haar jongen op/ bij U onder de pannen God.” (…) „Liever bij U aan de drempel/ dan binnen te zijn in een duistere tent.” Mooi.
Haar benadering van het rijm is meestal behoorlijk vrij. ”Geroofd” kan rijmen op ”troost”, ”betalen” op ”herhaling”. Persoonlijk houd ik van het gebruik van volrijm; loopt de tekst dan evengoed soepel, dan is het resultaat in feite kunstiger, want technisch bezien ligt de lat hoger. Maar Borkents aanpak past bij de gangbare normen.
Componisten als Peter Sneep, Willem Vogel, Dirk Zwart en Arjen Uitbeijerse schreven bij veel van Borkents teksten nieuwe melodieën. Dat vergroot de oorspronkelijkheid van haar werk. Overigens niet direct de toegankelijkheid: de meeste mensen en groepen hebben tijd nodig om zo’n nieuwe en dus onbekende melodie te kunnen zingen.
Bij ieder lied is de melodie afgedrukt. Achter in de bundel zijn toelichtingen bij de liederen te vinden, evenals een paar nuttige registers.
Tegelijk met de bundel is een dubbel-cd uitgebracht, met een selectie van de liederen. Ze zijn ingezongen door koorleden onder leiding van Dirk Zwart. Meelezen met het tekstboekje is een goed idee; de verstaanbaarheid is niet optimaal. Sowieso klinken de instrumentalisten professioneler dan het koor.
Het tekstboekje bevat een interview met de dichteres, dat een interessante aanvulling vormt bij de bundel.
Bekroning
Aan het slot van haar voorwoord schrijft Borkent: „Met vertrouwen en dankbaarheid leg ik ”Een vogel is er thuis” in handen van de kerk. Welke kerk? Dat is aan de gebruikers. Een vogel kent geen grenzen, evenmin als het lied.”
Dit onderstreept het verlangen dat de Apeldoornse dichteres al decennialang drijft: met Bijbels geïnspireerde, goed geschreven teksten een breed christelijk publiek dienen.
De bundel vormt een mooie bekroning van haar werk en zal ongetwijfeld bijdragen aan de verdere verspreiding ervan.
Een vogel is er thuis. Verzamelde liederen Ria Borkent, Ria Borkent; uitg. KokBoekencentrum; 398 blz.; € 29,99;
Een vogel is er thuis. Liederen van Ria Borkent. Op muziek van Dirk Zwart Adriaan Koops, Peter Sneep e.a; Stichting Nieuwe Kerkmuziek; 2-cd; € 15,-