In een bomvol theater in hartje Arnhem gingen de twee kartrekkers maandagavond op eigen initiatief anderhalf uur lang in debat zonder elkaar al te veel te onderbreken. Breekpunten waren voor beide politici onbespreekbaar. „Wij staan hier om nieuwe politiek te bedrijven.”

Omtzigt en Timmermans spraken zelf bij voorkeur niet over een debat. Ze noemden het een „dialoog op de inhoud”. Keiharde confrontaties werden dan ook vakkundig vermeden. De lijsttrekker van links had „eigenlijk niets” in Omtzigts programma kunnen vinden waar hij het niet mee eens was, zei hij al vroeg tijdens het gesprek.

Timmermans sprak daarom vooral over aanvullingen op Omtzigts programma. Bestuurlijke verbetering gaat volgens Timmermans over veel meer dan alleen de structurele veranderingen die de NSC-leider door wil voeren. „Het gaat ook echt over de bestuurscultuur die niet deugt”, aldus Timmermans.

Dat Nederland zich vrijdag onthield van een stemming in de Verenigde Naties over een humanitair staakt-het-vuren, beoordelen beide partijleiders anders. Volgens Omtzigt heeft Israël recht op zelfverdediging en hebben zowel de Veiligheidsraad als de Algemene Vergadering „geen tanden”. In de stemonthouding van Nederland kon Omtzigt zich dus wel vinden. De NSC-leider vindt vooral dat het Internationaal Strafhof een belangrijke rol moet spelen. Timmermans kon zich daar wel in vinden, maar voegde daar wel nadrukkelijk aan toe dat „de politiek ertoe doet” en een stemonthouding een verkeerde keus was.

Kerncentrale

Ook verschilden de lijsttrekkers van opvatting over het minimumjeugdloon, migratie, stikstof, en vooral over kerncentrales. Timmermans hield voet bij stuk dat een dergelijke energiebron voor Nederland niet efficiënt is. „Natuurlijk kan kernenergie, als je stroom aan Duitsland wilt leveren”, zei de voormalig Eurocommissaris met enige spot.

Timmermans wil in zijn eerste honderd dagen als premier een „Green Deal voor Nederland” sluiten. De lijsttrekker pleit voor een alliantie tussen boeren en boswachters. „Ik kom daar met Omtzigt wel uit als we om tafel gaan”, zei Timmermans.

Ook Omtzigt sprak uit dat klimaatbeleid nodig is. Maar, zei de oud-CDA’er enigszins waarschuwend: „Het klimaatvraagstuk wordt nu soms wel heel religieus benaderd.”

Over stikstof zijn beiden het eens dat er minder uitstoot moet komen, al is Timmermans op dat gebied wel strenger dan zijn tegenstander. Omtzigt is kritisch op de modellen die nu worden gebruikt om beleid te maken. Desondanks sprak de leider van GL-PvdA de wens uit samen met Omtzigt de boeren weer „zekerheid te geven”.

NSC en GL-PvdA staan hoog in de peilingen met respectievelijk 27 en 25 zetels. Daartussenin zit alleen nog de VVD die op 26 wordt gepeild.