De humanitaire situatie in de Gazastrook wordt steeds nijpender, waarschuwen hulporganisaties. Volgens de topman van de Verenigde Naties, António Guterres, staat het Midden-Oosten „op de rand van de afgrond” nu Palestijnen zonder drinkwater en medicijnen zitten.
Vier ziekenhuizen in het noorden van de Gazastrook functioneren niet meer als gevolg van schade en aanvallen, meldde het kantoor van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor de Palestijnse gebieden maandag. De organisatie verklaarde ook dat 21 ziekenhuizen in de Gazastrook van het Israëlische leger het bevel kregen om te evacueren.
Ziekenhuizen die nog functioneren raken door hun brandstofvoorraad heen. De humanitaire tak van de Verenigde Naties, OCHA, meldde in de nacht van zondag op maandag te verwachten dat ziekenhuizen in het hele gebied binnen 24 uur al hun reserves hebben opgebruikt.
Zondag vroegen hulporganisaties om „veilige zones” voor de ziekenhuizen die zij daar bemannen. Volgens de organisaties zijn evacuaties voor de ziekenhuizen „ingewikkeld”.
„Gedwongen evacuaties van ziekenhuizen kunnen neerkomen op een schending van het internationaal humanitair recht”, stelde de WHO. De WHO documenteerde tot maandag bijna vijftig aanvallen op de gezondheidszorg in de Gazastrook. Daarbij stierven volgens de organisatie zeker twaalf zorgmedewerkers en raakten minstens twintig andere personeelsleden gewond.
De VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA) is niet langer in staat humanitaire hulp te verlenen in de Gazastrook. Het aantal vluchtelingen op UNRWA-locaties in het zuiden is „absoluut overweldigend” en de organisatie heeft niet langer de capaciteit om hiermee om te gaan, aldus commissaris-generaal Philippe Lazzarini maandag.
Volgens de topman van de Verenigde Naties, António Guterres, staat het Midden-Oosten „op de rand van de afgrond”. Tegelijkertijd wees hij erop dat meer dan 150 Israëlische gijzelaars in het gebied worden vastgehouden. Guterres roept Hamas op om „onmiddellijk en zonder voorwaarden” alle gijzelaars vrij te laten. Israël moet het volgens hem mogelijk maken om hulpgoederen en elektriciteit naar Gaza te brengen.
Gevlucht
Inmiddels zouden zeker 600.000 Gazanen vanuit het noorden naar het zuiden van de Gazastrook zijn gevlucht, na een oproep van het Israëlische leger. In het noorden wonen ongeveer 1,1 miljoen Palestijnen.
Israël stelde maandag opnieuw een „veilige corridor” in voor mensen in de Gazastrook die naar het zuiden van het gebied willen vluchten. Het Israëlische leger zei tussen 08.00 uur plaatselijke tijd en het middaguur geen aanvallen uit te voeren op de aangewezen route.
Het Israëlische grondoffensief van de Gazastrook had dit weekend eigenlijk moeten beginnen, maar werd uitgesteld vanwege het weer, meldde The New York Times op basis van drie Israëlische militaire functionarissen. Weersomstandigheden zoals bewolking zouden het lastig maken voor piloten en drone-bestuurders om grondtroepen vanuit de lucht van dekking te voorzien.
Israël bestookt momenteel op grote schaal doelen in de Gazastrook. Daarbij zouden zes hooggeplaatste functionarissen van Hamas zijn omgekomen. Ook 2750 Palestijnen stierven door Israëlische aanvallen, meldde het lokale ministerie van Gezondheid maandag. Het aantal gewonden liep op naar zo’n 9700. Er wonen zo’n 2,3 miljoen mensen in het gebied dat ongeveer twee keer zo groot is als het eiland Texel. In Israël zijn al zeker 1400 mensen omgekomen sinds het begin van de aanvallen van Hamas.
Israël en de Verenigde Staten overleggen over een mogelijk bezoek van president Joe Biden aan Israël deze week, berichtten Amerikaanse media maandag op basis van ingewijden. Het Witte Huis heeft dat echter niet bevestigd.
Egypte is van plan een internationale top te houden over het conflict tussen Israël en Hamas. Volgens een Egyptische functionaris zou de Amerikaanse president ook daar zijn uitgenodigd.
De Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi wil dat de Israëliërs stoppen met het „collectief straffen” van Palestijnen. De Chinese minister wil dat betrokken partijen verdere escalatie voorkomen en snel terugkeren naar de onderhandelingstafel. China stuurt volgens staatsmedia volgende week de speciale gezant Zhai Jun naar het Midden-Oosten. De diplomaat moet daar gaan overleggen over een wapenstilstand. Wang Yi riep de VS op om een „constructieve en verantwoordelijke rol” te spelen in de oorlog.
Saudi-Arabië heeft gesprekken met Israël over het normaliseren van de onderlinge betrekkingen opgeschort.
De 27 leiders van de EU-lidstaten stellen in een verklaring dat „het cruciaal is dat regionale escalatie in het Midden-Oosten wordt voorkomen”. Ze zeggen zich te blijven inzetten voor een tweestatenoplossing, waarbij een Israëlische en Palestijnse staat uiteindelijk in vrede naast elkaar bestaan. De Europese Commissie gaat het huidige budget voor humanitaire hulp aan Gaza onmiddellijk met 50 miljoen euro verhogen. Het totale bedrag komt daarmee uit op meer dan 75 miljoen euro.
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties stemt maandag over een Russische resolutie waarin Israël en Hamas worden opgeroepen tot een bestand. De resolutie, die slechts over „Palestijnen” spreekt en Hamas niet bij naam noemt, veroordeelt terrorisme en geweld tegen burgers. De strijdende partijen worden opgeroepen om gijzelaars vrij te laten, de weg vrij te maken voor humanitaire hulp en toe te zien op veilige evacuaties.
Libanon
Het hoofdkwartier van de VN-vredesmacht in Naqoura in het zuiden van Libanon werd zondag getroffen door een raket. Zondag werd tussen Libanon en Israël over en weer geschoten. Hamas en de Libanese beweging Hezbollah zeiden vanuit het zuiden van Libanon raketten te hebben afgevuurd op Israël. Daarbij zouden slachtoffers zijn gevallen.
De Israëlische luchtmacht meldde dat ze met helikopters aanvallen uitvoerde op „militaire infrastructuur in Libanon”. Ook zou Israël artilleriebeschietingen hebben uitgevoerd. De Israëlische nationale veiligheidsadviseur riep Hezbollah op zich buiten het conflict met Hamas te houden. Als de groep zich wel mengt in de strijd, zou dat volgens Tzachi Hanegbi tot de „vernietiging van Libanon” kunnen leiden. Het Israëlische leger riep zondag burgers op niet binnen 4 kilometer van de grens met Libanon te komen.