Tot twee keer toe werd hij al de beste meubelmaker van Nederland. Deze week probeert Koen van Ast (22) uit het Zeeuwse Kapelle de Europese titel te pakken bij de vakwedstrijden voor mbo’ers in Polen.
Samen met 22 andere Nederlandse mbo-studenten reist Koen af naar de Poolse stad Gdańsk. Op de EuroSkills strijden 600 jongeren uit 32 landen binnen 43 beroepsrichtingen om binnen Europa de beste in hun vak te worden.
De beste – dat word je alleen door heel veel training, vertelt Koen. Het gaat volgens hem niet alleen om handigheid, maar ook om snelheid. „De opdracht wordt zo ontworpen dat je het meubelstuk amper af kunt krijgen. De meeste studenten lukt dat niet. Je hebt een strakke planning nodig, maar tegelijk moet het resultaat tot op de halve millimeter kloppen. Anders krijg je strafpunten.”
Net voor de zomer behaalde Koen zijn diploma op het Hout- en Meubileringscollege (HMC) in Amsterdam. Sindsdien werkt hij fulltime voor zijn eigen bedrijf, KVA Houtbewerking. Al had hij afgelopen maanden weinig tijd voor de orders van zijn klanten: voor deelname aan de EuroSkills moest hij 280 uur trainen.
Potloodlijntje
In maart kwam Koen al als beste uit de bus bij de Nederlandse vakwedstrijden voor het mbo. Het bureautje dat hij toen in elkaar zette, was ontworpen om „meubelmakers te pesten”, lacht hij. „Je moest bijvoorbeeld een rij zwaluwstaarten naast elkaar met de hand uitzagen en bewerken met een beitel. Daar ben je de helft van de wedstrijd mee bezig.”
Bij het Nederlandse kampioenschap was de opdracht een verrassing; voor de Europese wedstrijd heeft hij al een tekening gekregen van een kastje dat hij moet fabriceren. Oefenen kan dus, maar het ontwerp wijzigt voor nog zeker 30 procent. „Het deurtje is een pittige, die heb ik al wel vier keer gemaakt. Maar op de uiteindelijke tekening zal die weer net anders zijn.”
In Gdańsk moet hij straks eerst het deurtje aftekenen. Netjes en strak. „De jury let bijvoorbeeld op de dikte van het potloodlijntje. Is die breder dan een halve millimeter, dan mis je punten.” Deelnemers moeten tijdens de wedstrijd allerlei onderdelen inleveren. Die checkt de jury eerst voordat de vakmannen het meubel in elkaar zetten. Aan het eind wordt het eindresultaat beoordeeld. „Het gaat vooral om de stappen tussendoor”, weet Koen.
Dressoir
Al van jongs af aan klust Koen graag met hout. In de eerste klas van de middelbare school kreeg hij voor het eerst een verzoek om een meubeltje te maken – toen nog van „simpel steigerhout”. Langzaamaan werden de ontwerpen ingewikkelder. „Het hout komt als ruwe planken binnen, gewoon recht uit een stam. Er is niks mooiers dan een boom bewerken tot een meubel”, vindt hij.
Zijn mooiste meubelstuk staat in zijn eigen woonkamer: een dressoirkast die volledig gemaakt is van hout, zonder schroefjes. „Met zwaluwstaarten, allemaal met de hand gestoken”, vertelt hij trots.
Van zenuwen voor het kampioenschap heeft de Zeeuw nog geen last, „maar dat zal nog wel veranderen”. De eretitel sleep je niet zomaar binnen, weet hij. „In Nederland zie je grote verschillen tussen kandidaten, maar internationaal ligt het niveau hoog. Je strijdt tegen de beste meubelmakers van elk land. Die jongens zijn allemaal kneitergoed.”
