De Londense binnenstad was zaterdag met dranghekken afgezet voor de kroning van koning Charles. Hoewel de regen met bakken uit de lucht viel, konden de honderdduizenden bezoekers terugkijken op een geslaagde dag. „Ik ben doornat geregend. Maar dat was het mij dubbel en dwars waard.”
Naast de Big Ben is het zaterdagochtend om half 7 al erg druk. Een onafgebroken stroom Britse royaltyfans probeert op dit vroege uurtje al een plekje langs de kroningsroute veilig te stellen. Beveiligers in groene of oranje hesjes dirigeren de menigte met behulp van megafoons in noordelijke richting. Dat is nog niet zo eenvoudig. „Blijf doorlopen, blijf doorlopen”, klinkt het steeds.
Londen is zaterdag in volle staat van paraatheid. Niet minder dan 12.000 politieagenten beveiligen tijdens de kroningsdag van koning Charles de Britse hoofdstad. Tijdens het hele weekend worden tegen de 30.000 beambten ingezet. Ook uit de rest van het Verenigd Koninkrijk is politie per touringcar aangevoerd om bijstand te verlenen bij „een van onze grootste veiligheidsoperaties ooit”, aldus de Londense politie. Zo’n 25 bussen staan langs de Thames opgesteld, waar hele politiekorpsen uitstappen.
Dat is nodig ook. Honderdduizenden mensen zijn deze dag naar Londen gekomen. Uit allerlei landen, getuigen de vlaggetjes die toeschouwers mee dragen. Franse, Zwitserse en zelfs Japanse banieren steken uit de rugzakken. Even verderop staat een groepje jongeren uit Nederland. „Speciaal voor de kroning naar Londen afgereisd”, verklaren ze.
Diverse toeschouwers hebben een speciale kroningsversiering aangeschaft. Een plastic kroontje op het hoofd, een pak met een print van Britse vlaggetjes of zelfs de Union Jack in de baard geverfd, niets lijkt te gek. Wie nog geen accessoires in bezit heeft, kan bij een van de vele straatkiosken terecht waar men Engelse vlaggetjes, hoedjes en alles wat maar met de kroning te maken heeft, verkoopt.
The Mall
Langs The Mall, de 1 kilometer lange boulevard tussen Buckingham Palace en Trafalgar Square, staan om 7 uur al brede rijen bezoekers voor dranghekken opgesteld om maar zo goed mogelijk uitzicht op de route te hebben. In het naastgelegen St. James’s Park hebben tientallen mensen zich tussen de sparren en hazelaars op een heuveltje geïnstalleerd. Een jonge kerel bezet zelfs een tak van een hoge beuk. Zijn rugtas en wandelschoenen heeft hij een stammetje lager samengebonden. Dat is niet de bedoeling, zo blijkt. Drie nijdige politieagenten fluiten de klauteraar naar beneden.
Kelly Johnson heeft de afgelopen nacht met familieleden zelfs langs The Mall doorgebracht. Haar dochter doet nog een dutje voor de koets van koning Charles en koningin Camilla arriveert. Ook Johnson zelf heeft vannacht slecht geslapen. „Het regende rond middernacht. Gelukkig hield mijn poncho me warm en droog.”
Spijt van de nacht in de open lucht, heeft Johnson allerminst. „Er hing langs The Mall een geweldig sfeertje. Duizenden mensen kampeerden hier langs de route. We hebben samen gelachen, gedronken en gezongen.
Regen
Om haar heen klappen paraplu’s open, poncho’s worden aangetrokken en mensen duiken weg onder hun capuchon. Het begint zachtjesaan te druppelen. Volgens het weerbericht zal het de verdere dag nat zijn, laat Johnson op haar mobiel zien. Geen prettig vooruitzicht voor de duizenden toeschouwers. Maar geen nood. De Britten, gewend aan dit weertype, zijn voorbereid.
Om half tien klinkt geluid van doedelzakken, piccolo’s en drums. Halzen rekken zich uit. Mensen beginnen te joelen als Grenadier Guards –in rood uniform en met zwartbonten berenmutsen op het hoofd– voorbij marcheren en zich langs de dranghekken opstellen. Op die manier vormen zo’n 4000 militairen een erewacht langs de ruim 2 kilometer lange route die Charles zal afleggen.
Om 10 uur klinkt het verlossende bericht door de speakers: „Dames en heren. De kroningsoptocht van de koning begint.” Mensen juichen of applaudisseren vol enthousiasme en kijken gespannen in de richting van Buckingham Palace.
Daar klinken tuba’s, trompetten en trommels. Gouden helmen van de Household Cavalry –de persoonlijke lijfwacht van koning Charles– glinsteren bij de poort van Buckingham Palace. Paardenhoeven stampen. „God save the king”, roepen mensen uit de menigte. „Lang leve de koning”, zo stemmen honderden andere bezoekers in. Een wolk aan telefoons gaat de lucht in.
De zwarte, met bladgoud afgewerkte Diamond Jubilee State Coach wordt geëscorteerd door zo’n 200 ruiters. Van achter de glazen ruiten van de koets wuiven de in het wit gehulde koning Charles en koningin Camilla ingetogen naar de tienduizenden toeschouwers. Die reageren enthousiast. Er wordt gefloten, gejuicht en geroepen.
Beeldscherm
„Wat een pracht en praal”, roept Paul Waters opgewonden uit. Hij heeft voor het eerst in zijn leven de koning gezien. „Over twee uur neemt de stoet precies dezelfde route terug. Dan is de optocht nog grootser en kunnen we de koninklijke familie in zijn geheel zien”, merkt hij vrolijk op. Terwijl de kroningsprocessie verder schrijdt, trekt Waters St James’s Park in. Daar kan hij via een groot beeldscherm het verdere verloop van de optocht en de kroningsceremonie in de Westminster Abbey live volgen.
Achter het enorme scherm hebben tienduizenden mensen zich op het gras geïnstalleerd. Het regent niet zachtjes meer, maar het water komt nu met bakken uit de lucht zetten. „Regen lijkt wel bij een kroningsdag te horen”, klinkt uit de speakers naast het scherm. „Bij de kroning van koning George VI in 1936 was het nat, tijdens de optocht en ceremonie van koningin Elizabeth II in 1953 was er neerslag en ook dit keer regent het.”
Gejuich en geklap volgen zodra eerst de koninklijke familie en later koning Charles de kerk in schrijdt. Het volkslied wordt gespeeld. Toeschouwers stemmen vol overgave met het ”God Save the King” in en zwaaien met Britse vlaggen. Helemaal enthousiast wordt gereageerd als later de kroon op Charles’ en Camilla’s hoofd gaat. Handgeklap volgt. „Lang leve koning Charles”, klinkt het.
Het beeldscherm in St James’s Park bevind zich pal naast de kroningsroute die koning Charles aflegt. Maar wie te laat was om toegang te krijgen tot een van de afgesloten kijkvakken langs de route, heeft nog altijd de mogelijkheid om naar het achter Buckingham Palace gelegen Hyde Park uit te wijken. Zo ook Julie Baker, die samen met haar man en zus in een druipnatte poncho langs de kant staat. Bij het toegangshek van St James’s Park werden ze door de beveiliging tegengehouden, geeft het verregende drietal aan.
„Het moment van de kroning van koning Charles en koningin Camilla was het hoogtepunt van de dag”, zegt Baker stellig. „Dit was historisch. Iets wat zeventig jaar niet was vertoond.” Dat ze daarvoor ruim vijf uur in de regen moest vertoeven, neemt Baker voor lief. „Dat was het, wat ons betreft, dubbel en dwars waard. Hier moesten we bij zijn.”
Red Arrows
Midden op het kruispunt schuilt de vijfkoppige familie Blase onder hun paraplu’s. Vader, moeder, dochter en twee alleenstaande tantes turen ingespannen naar de lucht. „We kijken uit naar de flypast.” Terwijl de Britse koninklijke familie vanaf het balkon van Buckingham Palace naar de toegestroomde menigte zwaait, zal de Britse krijgsmacht met helikopters en straaljagers, overvliegen en zo de nieuwe koning ‘begroeten’.
Er klinkt gebrom in de lucht. De Blases kijken opgetogen achter zich. Vanuit de richting van Trafalgar Square scheren helikopters over The Mall en Buckingham Palace. Niet veel later volgen de Red Arrows, het nationale demonstratieteam van de Britse luchtmacht. „Fantastisch”, roept vader Blase. „Naar dit moment keek ik al de hele dag uit.”
De flypast vormt het sluitstuk van het publieke gedeelte van de kroningsdag. Langzaam verspreiden de inmiddels doornatte liefhebbers van het Britse koningshuis zich over glibberige paadjes naar de uitgang van Hyde Park. Een bemodderde en platgetrapte weide blijft achter. Britse vlaggetjes liggen vertrapt in het slijk.
„We zijn helemaal verregend”, geeft de familie Blase aan. „Ik heb geen droge draad meer aan mijn lijf”, klaagt de dochter. „Maar we kunnen wel zeggen dat we de kroning van koning Charles van dichtbij hebben meegemaakt”, reageert vader Blase.