Het bidirectionele laden is momenteel in opmars; de stroom kan twee richtingen op. Laadsystemen die hiervoor geschikt zijn, kunnen de auto-accu opladen, maar ook energie leveren aan een apparaat, huis of het elektriciteitsnet. „Bij zogenaamde vehicle-to-load (V2L) fungeert de auto als stopcontact”, legt Frank Jüdell, leidinggevende bij laadpaalfabrikant Wallbox Benelux, uit. Er kan een laptop of frituurpan op worden aangesloten. Auto’s als de Hyundai Ioniq 5 en de Kia EV6 zijn hiervoor geschikt.

Maar er zijn meer mogelijkheden. Voor openbare laadpalen is er de optie van vehicle-to-grid (V2G). De auto kan desgevraagd ook stroom leveren aan het net. Tijdens piekmomenten bijvoorbeeld, als er veel vraag is naar stroom. Jüdell: „Elektrische auto’s kunnen zo onbalans op het elektriciteitsnet opvangen.”

Bij vehicle-to-home (V2H) kan stroom via de thuislaadbox van de auto naar het huis. De elektrische auto doet dan dienst als thuisbatterij of noodstroomvoorziening. Met een dynamisch energiecontract kan de auto-accu opladen als de stroom goedkoop is. Voor V2G en V2H –samen ook wel V2X genoemd– moet ook de auto geschikt zijn voor bidirectioneel laden; een voorbeeld hiervan is de laatste generatie van de Nissan Leaf.

Zonnepanelen

Van de Nederlandse eigenaren van een elektrische auto heeft 68 procent zonnepanelen op het huis liggen, weet Jüdell uit onderzoek. „Van hen wil 95 procent de eigen opgewekte zonne-energie gebruiken om de auto op te laden. Deze thuisladers hebben een laadbox aan de muur nodig.”

In de loop van de jaren heeft het thuisladen een flinke ontwikkeling doorgemaakt, schetst de Wallbox-manager. „We begonnen met laden aan een stopcontact, zogeheten modus 1. Later kregen de stopcontactladers een overspanningsbeveiligingen de nu gangbare Schucostekker. Deze modus 2-laders gebruikten continu de maximale stroomsterkte. Het was geen wonder dat stopcontacten oververhit raakten en doorsmolten. Bovendien duurde het laden oneindig lang.”

Momenteel levert Wallbox aan thuisladers, evenals de andere grote spelers in de markt, alleen nog modus 3-laders. Een slimme besturingsmodule voorkomt oververhitting. En bovendien kunnen de laatste generaties ook overweg met smartgrids in huis. Deze slimme netwerken houden rekening met de verwachte opbrengst van de zonnepanelen en het energieverbruik in huis.

Autofabrikant

In gesprekken met grote Europese autofabrikanten –„ik mag geen namen noemen”– werken de laadpaalfabrikanten aan een standaard voor de laadtechniek. Daar hoort ook bidirectioneel laden bij, weet Jüdell. „Autofabrikanten zijn daar niet zo happig op. Zij moeten immers garantie verstrekken op de batterij; en bidirectioneel laden zou de levensduur van de batterij kunnen verkorten.”

Wallbox weet inmiddels vrij veel over bidirectioneel laden. „De gevolgen voor de levensduur van de accu blijken erg mee te vallen: degradatie van de batterij trad nauwelijks op.”

Voor de achteruitgang van de accu zijn andere factoren doorslaggevend. „Vooral de manier waarop je met de auto rijdt. Hard optrekken en hard remmen, de accu vaak leegrijden en die vervolgens volledig opladen, veroorzaken veel meer degradatie dan bidirectioneel laden.”

De vraag is of er wel genoeg stroom zal zijn wanneer het aandeel elektrische auto’s de komende jaren sterk zal groeien. Jüdell verwacht dat het energievraagstuk zichzelf wel zal oplossen. „Op sommige dagen is er zelfs al een overschot aan energie.”

Waar al die auto’s moeten laden? „In Nederland beschikken niet veel mensen over een parkeerplek op eigen terrein. We voorzien dan ook dat het aantal publieke laadpalen de komende jaren al met een factor acht zal moeten groeien”, verklaart Jüdell. Voor inductieladen, draadloos laden via een lus in de weg, ziet hij vooralsnog geen toekomst.

Thuis

Ongeveer twee derde van de eigenaren van een elektrisch voertuig heeft een laadpaal thuis. Waar moeten zij op letten, wanneer ze een eigen laadpaal willen aanschaffen? Jüdell benadrukt dat zij de keuze voor een laadbox niet moeten overlaten aan een installateur of aan een vergelijkingssite. „De consument kan het heft in eigen handen nemen en een laadbox zoeken bij zijn eigen behoeften. Wat is het gebruiksgemak? Kun je slim laden? Zit er een app bij? Zijn er geen verborgen kosten? Dan komt de beste vanzelf bovendrijven.”