In de Emmeloordse wijk Espelervaart staat de gereformeerde basisschool De Planthof. Doordeweeks zitten hier kinderen in de klaslokalen. Zondags komt de hervormde gemeente Emmeloord er samen.
Zaterdagmorgen, tien uur. Jelle Schenk en Henk Bollen zijn namens de kerkenraad aanwezig in de tot kerkzaal omgebouwde gemeenschapsruimte van De Planthof. Er zijn zo’n honderd stoelen geplaatst. Rechts voorin staat een elektronisch Johannusorgel. De preekstoel en de lezenaar staan al op hun plek. De Bijbel ligt open bij Psalm 133, ”Een pelgrimslied van David”. Bollen –ouderling en lid van de techniekgroep– regelt de audiovisuele apparatuur in. Op het scherm verschijnt: ”Hervormde gemeente Emmeloord, vindplaats van geloof, hoop en liefde”.
In de ochtenddienst zijn de meeste stoelen bezet, zegt Bollen, terwijl hij de kerkzaal overziet. „Voor een doopdienst moeten we nog wel dertig stoelen bijzetten. De avonddiensten worden minder bezocht, dan zijn er veertig, vijftig kerkgangers.”
Spelletjes en kleurplaten
De kamer voor de meesters en de juffen is op zondag de consistoriekamer voor de kerkenraad. Tussen spelletjes, kinderboekjes en kleurplaten doet Schenk, ouderling en kerkrentmeester, de korte geschiedenis van de gemeente uit de doeken. „De protestantse gemeente Emmeloord bestond tot voor enkele jaren uit drie wijken. Toen de gemeente in 2016 een reorganisatie startte, vond het behoudende deel dat er te weinig ruimte voor hem overbleef. Er bleek geen plaats meer te zijn voor een aparte wijkgemeente gebaseerd op Schrift en belijdenis. Daarom zijn we in september 2019 zelf diensten gaan beleggen. Op 16 oktober 2022 zijn de eerste ambtsdragers bevestigd.”
Inmiddels telt de hervormde gemeente meer dan 120 leden uit Emmeloord en omgeving. Deze zomer loop het huurcontract met basisschool De Planthof af. De kerkenraad is op zoek naar een nieuw onderkomen. „Het zal wel weer een schoolgebouw of een sporthal worden, maar op termijn hopen we echt op een eigen kerkgebouw. God heeft ons altijd geholpen. Hij zal dat nu ook doen, maar Hij vraagt van ons geduld, vertrouwen en afhankelijkheid.”
De gemeente wil een thuis bieden aan drie stromingen in de Protestantse Kerk in Nederland, de confessionele richting, de Gereformeerde Bond en de meer evangelische stroming. Die verscheidenheid komt onder meer uit in de liederenkeuze. ’s Morgens staan er ook gezangen op het bord. In de avonddienst worden alleen psalmen in de berijming van 1773 gezongen.
Polderkerk
Een kerk in de polder is niet heel anders dan een kerk in het land, zegt Schenk. „Het kerkelijk leven in de Noordoostpolder is ingericht in een tijd waarin veel Nederlanders nog naar de kerk gingen. Iedere dorp kreeg drie kerken: een hervormde kerk, een gereformeerde kerk en een rooms-katholieke kerk. Inmiddels is Nederland grotendeels geseculariseerd. Zo’n ontwikkeling raakt natuurlijk ook het kerkelijk leven in de polder.”
In de Noordoostpolder wonen mensen die van doorzetten houden, zegt Schenk. „We praten niet te lang, maar steken liever de handen uit de mouwen. Daar hoef je niet slim voor te zijn, wel gelovig. Samen bouwen we aan de samenleving en samen aan het kerkelijk leven. Toen we zelf diensten gingen beleggen, deden we dat vanuit de heilige overtuiging dat dat echt moest gebeuren. Mensen in de polder zetten hun geloof al gauw om in daden en willen daar ook best offers voor brengen. Het is hier ora et labora, bid en werk. In alle dingen verwachten we het van God. Dat houdt in dat God ook van ons verwacht dat we aanpakken, doorzetten en er iets van maken. Het poldergeloof betekent dat je erop vertrouwt dat, als er ergens een deur dichtgaat, God op een andere plaats weer een deur opendoet.”
Ongetwijfeld geloof
Het is elf uur. De kerkzaal is gereed. Alles wacht op zondagmorgen. Dan wordt het Woord verkondigd. Wat gaat de boodschap worden? Schenk: „Het fundament van onze geloofsgemeenschap is Jezus Christus, onze Heere en Heiland. Hij ziet om naar arme zondaren. Dat is een zekere troost. Wij verkondigen hier geen getwijfeld geloof, maar het klassieke algemeen ongetwijfeld christelijk geloof.”
