Inleven wat de 82-jarige zes jaar geleden meemaakte toen ze terugkeerde naar Bartella, een dorp op de Vlakte van Ninevé, Noord-Irak. Bartella behoort tot de Biblebelt van Irak, net als de andere dorpen op de vlakte.

Maar Bartella is niet meer wat het was. In plaats van een oase van christelijk geloof is het een islamitisch centrum geworden. Waar soennitische families de overhand hebben. En christenen? Als ze er nog zijn, is hun aantal nog een kleine minderheid. Hoe dat heeft kunnen gebeuren? Rihane weet het.

Het was in 2014, toen Islamitische Staat (IS) in de richting van het dorp oprukte. Waarop iedereen maakte dat hij wegkwam. Als christen wist je immers wat je te wachten stond als je bleef: je geloof verplicht afzweren, of ter plekke worden onthoofd.

Rihane bleef. Terwijl ze erover vertelt, luisteren haar schoondochter en twee kleinkinderen aandachtig. Zij vluchtten wel. Met achterlating van hun spullen ging het richting Erbil, de hoofdstad van Iraaks Koerdistan. Rihanes zoon, echtgenoot en vader in het gezin, kon vanwege zijn werk niet snel weg. Moeder Rihane besloot op hem te wachten. Drie dagen maakte ze IS mee toen die zich als wrede bezetter meester maakte van het dorp.

In 2017 kwamen ze met z’n allen terug in Bartella. Kerken bleken verwoest, huizen geplunderd of ingenomen door nieuwe bewoners. Rihane en het gezin waar ze bij inwoont, voelen zich niet meer thuis in wat ooit hún dorp was. „We zijn omringd door moslims met wie we geen contact hebben”, zegt moeder Lubna. „We groeten elkaar, en dat is het.” Wat ook speelt is dat de IS-terreur een gedaante van de islam heeft laten zien die ze niet zomaar kunnen vergeten. „Hoe vredelievend zijn onze overburen?” Het is een vraag die zich maar moeizaam laat onderdrukken.