Twee weken lang kan ze ontsnappen aan de beveiligde kooi van Paleis Huis ten Bosch, waar ze ondanks haar studie aan de Universiteit van Amsterdam om veiligheidsredenen verblijft. Ze gaat in de voetsporen van haar vader en haar grootmoeder.

Het is inmiddels bijna op de dag af 65 jaar geleden dat de toen net 20 geworden prinses Beatrix haar eerste officiële reis maakte. Ze ging in 1958 in haar eentje naar ”de West”, zoals Suriname en de Nederlandse Antillen destijds werden aangeduid. Precies 29 jaar later nam ze samen met prins Claus hun oudste zoon Willem-Alexander (19) mee voor diens ‘leerbezoek’ aan het Caraïbisch gebied. Suriname was inmiddels zelfstandig geworden en Aruba had een jaar eerder een ”status aparte” gekregen. In 2010 hield het land Nederlandse Antillen op te bestaan en bleef ”de Antillen” alleen nog over als geografische aanduiding.

De reis die Willem-Alexander destijds maakte, werd omschreven als een van de eerste stappen in de voorbereiding op het koningschap. Inmiddels zijn 36 jaren verstreken en is het de beurt aan de inmiddels koning geworden Willem-Alexander om samen met koningin Máxima hun oudste dochter te laten kennismaken met het Caraïbische deel van het Koninkrijk. Tijdens zijn nieuwjaarstoespraak vorige week in het Koninklijk Paleis in Amsterdam bekende de koning „reikhalzend uit te kijken naar het bezoek. We verheugen ons erop haar te introduceren en samen met haar te ervaren wat ieder eiland zo bijzonder maakt en wat ons –met alle verschillen die er zijn– blijft verbinden.”

Dapper

Het is voor het eerst sinds de troonswisseling in 2013 dat het koningspaar weer alle zes eilanden tijdens één reis bezoekt. De koning liet destijds weten de voorkeur te geven aan kleinschaliger visites, wanneer daartoe aanleiding was. Hij heeft de voorbije tien jaar woord gehouden. De introductie van de Prinses van Oranje vraagt echter om een andere aanpak. Prinses Amalia is door haar deelname aan de viering van Koningsdag wel wat gewend en haar taal- en sociale vaardigheid komt bij de rondgang langs achtereenvolgens Bonaire, Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Sint Eustatius en Saba zeker van pas.

Ze weet dat er enorm op haar gelet zal worden. Niet alleen door de bewoners van de eilanden, die de troonopvolger voor het eerst zien, maar vooral ook door de meereizende Nederlandse media. Dat was bij haar vader destijds ook het geval. „Ik vind dat Willem-Alexander zich heel dapper heeft gehouden. Hij heeft het goed gedaan. In het begin zag hij erg tegen de reis op. Maar als vader zeg ik dat ik trots op hem ben”, zo verklaarde prins Claus destijds aan het slot van de veertiendaagse reis, die maar liefst 111 onderdelen telde.

Muziek

Willem-Alexander volgde gedeeltelijk een eigen programma. „Het bleek dat koningin en prins ouders van de moderne tijd zijn en hun zoon niet steeds in hun kielzog lieten lopen, maar hem gelegenheid gaven zich te ontplooien. En dat deed hij dan ook met de energie van de jeugd”, aldus een terugblik in het boekje ”Oranje, de Nederlandse Antillen en Aruba” uit 1988.

De prins liet zich ook niet onbetuigd bij het tumbafestival en werd meteen omringd door tientallen lokale ‘schonen’, die ook een kus wisten te stelen. Een ”tumba muziekconcert” staat ook dit keer op het programma, op het centrale Brionplein in Willemstad op Curaçao. Of de strenge beveiliging van Amalia opnieuw zo veel spontaniteit toelaat, zal moeten blijken.

Slavernij

Rode draden kent het bezoek ook, zoals aandacht voor het slavernijverleden. Willem-Alexander vertelde daarover ook in zijn rede tijdens de besloten ontvangst in het paleis. „Bouwen aan de toekomst is onmogelijk als ons gezamenlijk fundament kwetsbaar is. Zonder sterke grondvesten gaat het niet. Dat geldt voor gebouwen. En het geldt voor onze samenleving als geheel. Soms is het nodig eerst diep te graven voordat je hoger en verder kunt komen. Bij een gevoelig thema als ons koloniale verleden is dit absoluut noodzakelijk. Dit proces moeten we samen door. Er is een begin gemaakt, maar er ligt nog een lange weg voor ons. In het jaar waarin we de afschaffing van de slavernij gedenken, voelen mijn vrouw en ik ons hierbij nauw betrokken. En ook daarná blijven we ons samen met u inzetten voor verbinding, verzoening en vooruitgang. In het hele Koninkrijk.”

Op Bonaire, waar het koninklijk gezelschap vrijdag aankomt en zaterdag een druk programma afwerkt, is er een bezoek aan de slavenhutjes bij Witte Pan. Drie dagen later is er op Curaçao een uitstapje naar Landhuis Knip op de voormalige plantage waar Tula in 1795 de slavenopstand startte. Koning, koningin en prinses bekijken een voorstelling over de opstand en spreken met nazaten van slaven. De draad wordt vervolgens weer opgepakt tijdens een wandeling door Oranjestad, de hoofdplaats van Sint Eustatius, waar het duistere verleden ook ter sprake wordt gebracht. Statia, zoals het eiland in de volksmond wordt genoemd, was een belangrijke doorvoerhaven van slaven naar Noord- en Zuid-Amerika.

Orkaan

Er is tijdens de reis veel ruimte ingebouwd voor ontmoetingen met de bevolking en met veel verschillende organisaties en instellingen. Op Sint Maarten is veel aandacht voor de nasleep van de verwoestende orkaan Irma, waarvan de gevolgen ook zes jaar later niet zijn weggepoetst.

Saba geeft de bezoekers uitleg over de vorderingen om het kleinste van de zes eilanden energieneutraal te maken. Sport en cultuur krijgen op alle eilanden aandacht en aan het einde van de reis worden de indrukken gedeeld in een gesprek met de meegereisde pers.