President Zuid-Korea zinspeelt op bouw eigen kernwapen
Als de nucleaire dreiging vanuit Noord-Korea blijft of toeneemt, zou Zuid-Korea weleens eigen kernwapens kunnen gaan bouwen. Amerika vragen om atoomwapens op Zuid-Koreaans grondgebied te stationeren is ook een optie.
Dat zei de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol onlangs in een overleg met de ministeries van Defensie en Buitenlandse Zaken.
Zijn woorden werden direct gevolgd door geruststellingen dat er momenteel geen plannen zijn om kernwapens te ontwikkelen. Het land wil zich bij het tegengaan van het Noord-Koreaanse nucleaire gevaar vooral richten op een zo goed mogelijke samenwerking met de Verenigde Staten, aldus Yoon. „Het is mogelijk dat het probleem erger wordt en dat ons land tactische nucleaire wapens zal introduceren of zelf zal bouwen”, zei de president. „Als dat het geval is, kunnen we behoorlijk snel onze eigen kernwapens hebben, gezien onze wetenschappelijke en technologische vaardigheden.”
Het gedachteballonnetje van Yoon is tegelijkertijd een breuk met het verleden én iets dat al tijden in de lucht hangt. Enerzijds is het de eerste keer sinds de jaren 70 dat een Zuid-Koreaans staatshoofd het ontwikkelen van kernwapens oppert. Seoul genoot altijd de bescherming van de Amerikaanse ‘nucleaire paraplu’ en nog altijd hebben de VS 28.500 militairen in Zuid-Korea gestationeerd. Juist uit angst voor een nucleaire wapenwedloop in de regio geeft Washington veiligheidsgaranties af aan de bondgenoten in Seoul en Tokio.
Intercontinentale raket
Anderzijds leidde het recente raketvertoon van Pyongyang tot wrevel bij met name de Zuid-Koreaanse conservatieven, waartoe ook Yoon behoort. Al maanden zingt het in politieke kringen rond dat de nucleaire optie op tafel moet worden gelegd. Een meerderheid van de Zuid-Koreanen is voor het opnieuw stationeren van Amerikaanse atoomwapens op Zuid-Koreaans grondgebied.
De regeerperiode van Donald Trump hielp ook niet om Seoul gerust te stellen. De oud-president van de VS dreef een conflict met de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un op de spits, zonder daarbij rekening te houden met de mogelijke gevolgen voor de 51 miljoen Zuid-Koreaanse burgers. Ook dreigde Trump met het terugtrekken van Amerikaanse militairen van het schiereiland als Zuid-Korea niet met geld of een beter handelsakkoord over de brug zou komen.
Nooit eerder testte Noord-Korea zo veel raketten en aanverwante wapentechnologie als in 2022. Zeker 95 projectielen werden dat jaar afgevuurd en op 02.50 uur op nieuwjaarsdag was de eerste rakettest van 2023 ook al een feit. Het ging vorig jaar onder meer om de intercontinentale Hwasong-15 en -17, die in staat zijn het hele Amerikaanse en Europese grondgebied te treffen.
Noord-Korea testte ook wapentechnologie die primair tegen Zuid-Korea gebruikt zou kunnen worden, waaronder in oktober met tactische kernwapens. De boodschap die Pyongyang daarmee afgaf, wordt inmiddels gevoeld aan de andere kant van de grens.
Sancties
In de jaren zeventig probeerde de toenmalige Zuid-Koreaanse dictator Park Chung-hee een kernwapenprogramma op te zetten. Dat was een reactie op Amerikaanse plannen om de militaire aanwezigheid in Zuid-Korea af te bouwen. Uiteindelijk gaf Seoul de plannen onder Amerikaanse druk op en ratificeerde de regering in 1975 het non-proliferatieverdrag. De VS behielden kernwapens in Zuid-Korea. In 1991 werden die alsnog weggehaald door de Amerikaanse president George H.W. Bush.
Hoewel Seoul nooit atoomwapens had, beschikt het land –net als Japan–over de materialen en technologische kwaliteiten om die relatief snel te kunnen ontwikkelen. Daarvoor zou Zuid-Korea wel uit het non-proliferatieverdrag moeten stappen, iets wat vermoedelijk niet zonder gevolgen zal blijven.
Pyongyang testte na jaren van ogenschijnlijk goede betrekkingen met het Zuiden in 2006 voor het eerst een atoombom. Sindsdien heeft het Kim-regime, dat in totaal zes kernproeven zou uitvoeren, te maken met sancties van onder meer de Verenigde Naties. Het Noord-Koreaanse bewind voerde meerdere onderhandelingen over ‘denuclearisering’, maar analisten geloven niet dat het land de kernwapens ooit vrijwillig zal opgeven. Van enig diplomatiek overleg met Pyongyang over haar nucleaire programma is al sinds 2019 geen sprake meer.
Ook in Tokio wordt de Noord-Koreaanse dreiging gevoeld. Vorig jaar nam Japan deel aan gezamenlijke militaire oefeningen met Zuid-Korea en de VS. De angst is wel dat als Zuid-Korea kernwapens gaat ontwikkelen Japan weleens dezelfde beslissing kan nemen – en een nucleaire wapenwedloop in de regio een feit is. Zowel China als de VS zullen er alles aandoen om dat scenario proberen te voorkomen.