„We weten hier met kou en sneeuw om te gaan, maar dit is extreem”, zei bestuurder Mark Poloncarz van Erie County eind vorige week. „De combinatie van harde wind, extreme kou en het verblindende effect van de sneeuw maakten de omstandigheden erger dan we ooit hebben gezien.”

Het koufront dat vanaf midden vorige week Canada en de VS in zijn greep had, strekte zich uit vanaf de grote meren in Canada tot in de zuidelijke staten zoals Texas en Florida.

Door de kou en sneeuw raakte het openbare leven totaal ontregeld. In grote delen van de Verenigde Staten kwam het verkeer stil te liggen. Op een snelweg in Ohio raakte vijftig auto’s betrokken bij een glijpartij. In totaal werden tussen donderdag en zondag ruim tienduizend vluchten geschrapt. Duizenden Amerikanen die met Kerst op familiebezoek wilden, strandden op de luchthavens.

Bedolven

Het zwaarst werd de stad Buffalo in de staat New York getroffen. Gouverneur Hochul noemde de storm die eerste kerstdag over Buffalo en omstreken trok „de meest verwoestende” in de geschiedenis van de stad.

„Dit is een oorlog met moeder natuur. Ze heeft ons toegetakeld met alles wat ze in zich heeft”, aldus Hochul. „Wat we na de dooi zien, zal eruitzien als een oorlogsgebied.”

Mensen raakten onder meer in hun auto’s bedolven onder bergen sneeuw. De hulpdiensten konden lang niet overal op tijd zijn om mensen te redden, in sommige gevallen moesten de reddingswerkers zelf ook weer worden gered door gespecialiseerde collega’s. Zeker elf ambulances kwamen in Buffalo vast te zitten in de sneeuw.

Ook elders gaf het weer problemen. In Jackson, Mississippi, kregen inwoners te horen dat ze hun kraanwater moeten koken omdat er leidingen zijn gebarsten. In de Texaanse stad Houston vielen door de ongewone kou vleermuizen dood uit de lucht en in Florida vielen iguana’s, een hagedissensoort, dood uit de bomen. „We dragen eigenlijk nooit een dikke jas, maar die hebben we nu hard nodig,” zei een inwoner uit Tampa, een stad in Florida.

Opvang migranten

Kerken in Canada en de VS waren erop voorbereid als de diensten met Kerst niet zouden kunnen doorgaan. Maar in Norwich (Canada) gingen de diensten van de Netherlands Reformed Congregation gewoon door. Ds. E. Hakvoort toonde zich zaterdag al optimistisch. „De sneeuwploegen die de wegen schoon maken, zijn goed georganiseerd en gaan zeer efficiënt te werk.”

Dr. David Murray, predikant van een Christian Reformed Church in Byron, een voorstad van Grand Rapids, verwachtte vooraf evenmin grote problemen. „Hier in Michigan zien mensen de sneeuw eerder als een uitdaging dan als een barrière.” Daar komt volgens Murray nog eens bij dat het wantrouwen jegens de media en de weerdiensten de laatste jaren sterk is gegroeid. „Als de media waarschuwen voor extreem weer, halen mensen steeds vaker hun schouders op.”

Kerken in plaatsen langs de Mexicaanse grens hadden het als gevolg van de kou vooral druk met de opvang van (illegale) immigranten. De achterliggende weken zijn grote groepen immigranten staken de grens over. Daardoor kan de reguliere opvang het niet aan. Mensen bivakkeren op straat. „Met de kou is dat nog minder verantwoord dan anders,” zegt Laura Cruz Acosta, woordvoerder van El Paso, de meest westelijke grensstad in de staat Texas.

„Alle zalen in ons kerkgebouw liggen ’s nachts vol, vertelt ds. Mark Rotramel van de First Baptist Church in El Paso. „Gezinnen met kinderen gaan voor. Die zijn het meest kwetsbaar. Maar je voelt je erg ongelukkig als je mannen die alleen maar een T-shirt dragen moet weigeren en de koude nacht in moet sturen.”

Samen met enkele gemeenteleden heeft de predikant zette een actie op om warme dekens en kruiken in te zamelen, zodat die uitgedeeld kunnen worden aan dakloze immigranten. „Ik heb een dubbel gevoel”, zegt hij. „Enerzijds vind ik dat er een krachtig halt toegeroepen moet worden aan de instroom van immigranten. De grens is lek. Maar aan de andere kant heb ik deernis als ik die mensen soms bibberend van de kou bij de kerkdeur zie staan. En als je dan moet zeggen: „Geen plaats.” Dan voel je je als voorganger van een christelijke gemeente falen. Zeker met deze kerstdagen.”

Waarschuwing

Mensen die proberen de grens over te steken, worden met luidsprekers langs de grens en via megafoons vanuit helikopters gewaarschuwd dat niet te doen. Hugo Carmona, waarnemend chef bij de grensbewaking, deelt desgevraagd per mail de boodschap. „Riskeer niet je leven en dat van je geliefden door te proberen de rivier of de woestijn over te steken. Help menselijke dood en tragedie te voorkomen, blijf thuis of blijf in een veilige schuilplaats. Dit is een waarschuwing van enorm belang.”