De bewindslieden zien „enorme kansen” in AI voor Nederland. „Een AI-faciliteit kan een cruciale rol spelen door bedrijven, kennisinstellingen en overheden samen te brengen, investeringen te stimuleren, kennis te ontwikkelen en te delen, AI-talent aan te trekken, en verantwoorde AI-toepassingen te stimuleren en te benutten”, schrijven zij.

Europese cofinanciering is mogelijk voor zo’n project, mits Nederland er zelf voldoende in investeert. Maar daarvoor is nu „geen budget op de departementale begrotingen” beschikbaar. Het kabinet gaat op zoek naar manieren om toch financiering te vinden voor zo’n AI-faciliteit, die moet beschikken over onder meer een supercomputer, betrouwbare databronnen en mensen met veel kennis van AI.

Bij de zoektocht naar geld kijkt het kabinet onder meer naar Groningen als locatie en „mogelijke cofinancier” van een AI-faciliteit. Die provincie krijgt de komende jaren veel geld vanuit Den Haag voor versterking van de economie, een van de beloftes die zijn gedaan als antwoord op het vernietigende parlementaire-enquêterapport over de aardgaswinning.

In een verkenning is ook gekeken naar de mogelijkheden om gebruik te maken van „bestaande middelen en instrumenten”, of aan te haken bij initiatieven in andere EU-lidstaten. Het kabinet is evenwel tot de slotsom gekomen dat bedrijven en onderzoekers er het meest mee opschieten als Nederland zijn AI-infrastructuur in eigen hand houdt.

Behalve de financiering is ook het overvolle stroomnet een mogelijke belemmering voor een AI-faciliteit, die door de benodigde rekenkracht en dataopslagcapaciteit veel energie zal verbruiken. Ook daar zegt het kabinet rekening mee te houden bij de uitwerking van de plannen.