Onzekerheid bij hospices door nieuwe regels: ,,Nauwelijks tijd gehad om geld opzij te leggen”
De een moet de boer op voor hoog-laagbedden, de ander voor extra vrijwilligers. Het Johannes Hospitium in Vleuten en Hospice Egmond proberen beide hun weg te vinden nu de financiering van hospices is veranderd.

Negen nieuwe bedden wil het Johannes Hospitium, een hospice op christelijke grondslag in Vleuten, aanschaffen. Prijskaartje: zo’n 50.000 euro. Dat geld schudt het hospice niet zomaar uit de mouw, vertelt directeur Lineke Berkelaar. Daarom startte de organisatie half december een doneeractie. Longarts Sander de Hosson, zeer begaan met zorg in de laatste levensfase, sprak daarover eerder deze week op LinkedIn zijn verbazing uit. „Moet een hospice nu echt knokken om noodzakelijke bedden bij elkaar te crowdfunden?” vroeg hij zich af.

Dat de organisatie geen potje heeft klaarstaan voor een kostenpost als deze, komt door de nieuwe vorm van financiering, die begin dit jaar inging. Voorheen huurden hospices zaken als bedden, matrassen en tilliften. De kosten daarvoor werden vervolgens gedeclareerd bij de zorgverzekeraar van de patiënt. De situatie is nu anders: hospices krijgen een integraal dagtarief per patiënt. De huur van een bed kan dus niet apart meer worden gedeclareerd. Net als materialen voor wondzorg, medicijnpompen of katheters.
Beknibbelen
Het Johannes Hospitium Vleuten stond voor de vraag: blijven we huren of schaffen we bedden aan? Op de lange termijn is kopen aantrekkelijker, dus daar gaat Berkelaar voor. „We willen niet beknibbelen op een bed. Het is de twee vierkante meter waarop een gast de allerlaatste periode van zijn leven doorbrengt.”
De directeur kan nog niet zeggen of de nieuwe financiering een stap terug is. „Onder het oude systeem schreven we sowieso rode cijfers, hoewel we er alles aan doen om de kosten in de hand te houden. Zonder een vriendenstichting redden we het niet. We moeten afwachten of het nieuwe dagtarief dekkend is. Wat ik raar vind, is dat we in zo’n korte tijd zo’n grote investering moeten doen. Omdat we pas een halfjaar geleden hoorden over de veranderde regelgeving, hebben we nauwelijks tijd gehad om iets opzij te leggen.”
Tot nu toe is er ruim 5000 euro binnengehaald, een tiende van het streefbedrag. Als dat niet meer wordt, zal het hospice de rest moeten halen uit de reserves. Verre van ideaal, zegt de directeur. „Dat geld is bedoeld voor slechtere tijden. Maar een keuze hebben we niet.”
Eén bed
Ook Hospice Egmond in Egmond aan Zee, met vier bedden, moet zich aanpassen aan een nieuwe realiteit. In het geval van dit hospice zal er niet langer 24 uur per dag een verpleegkundige aanwezig kunnen zijn waar vrijwilligers op terug kunnen vallen. Om hoeveel uur het gaat is nog niet duidelijk, maar waarschijnlijk moet Hospice Egmond gaan werken met 8 uur minder professionele zorg per dag. Wel is er altijd een verpleegkundige op te roepen, die binnen 30 minuten aanwezig moet zijn.
Door de bezuiniging werft het hospice extra vrijwilligers. Maar liefst tien. Daarvan zijn er inmiddels vier gevonden, vertelt coördinator Els Rosenmöller. „Dat is niet slecht, al zou ik er graag nog meer hebben.” Dat heeft twee redenen. „Ten eerste moeten we extra vrijwilligers inzetten op de dagdelen dat we geen verpleegkundige meer hebben lopen. Ten tweede vinden sommige vrijwilligers het een te grote verantwoordelijkheid om diensten te draaien zonder verpleegkundige. Daardoor moeten we schuiven.” Het takenpakket van vrijwilligers zal uitgebreid worden, zegt Rosenmöller. „Tot nu toe hielp de professionele zorg patiënten met toiletbezoek. Dat zullen vrijwilligers ook moeten gaan doen.”