Bij boomkweker Arends den Heuvel uit Opheusden is de stemming de laatste dagen onder het vriespunt. In een tijdsbestek van slechts twee weken moesten er op het perceel van het bedrijf 6000 jonge bomen worden gerooid. Een deel van die aanplant kon nog worden verplaatst, maar een paar duizend exemplaren gingen door de hakselaar.

Ontheffing

Probleem was dat de bomen in de teeltvrije zone (50 meter) stonden. Laanbomenteelt is daar niet toegestaan zonder toestemming, in dit geval van de gemeente Overbetuwe. Doordat een buurman, Camping Overbetuwe, bezwaar maakte tegen de aanwezigheid van de bomen en de rechter hem in het gelijk heeft gesteld, is de lokale overheid verplicht te handhaven. Echter, het is mogelijk om voor biologische teelt een ontheffing te krijgen, legt Jan van Eldik uit. Hij is adviseur van Arends den Heuvel.

„De gemeente kan hier volgens het bestemmingsplan een vergunning voor afgeven. Wij hebben voorgesteld om twee jaar lang geen spuitmiddelen te gebruiken op die plek. Het college wilde echter handhaven. En dat betekende dat de bomen zonder uitstel gerooid moesten worden. Voor Arends betekent dit al met al een schade van zeker drie ton.”

Politiek spelletje

Van Eldik denkt dat er een politiek spelletje gespeeld is. „De campingeigenaar, die een handhavingsverzoek heeft ingediend, blijkt op de kieslijst te staan van de politieke partij die deze zaak bij het college van B en W heeft aangekaart. Die partij maakt bovendien deel uit van het college. Dat dit zo hard wordt gespeeld, heeft volgens mij daarnaast te maken met het feit dat de campinghouder het betreffende perceel zelf wil hebben.”

Die laatste veronderstelling wordt gedeeld door een van de eigenaren van de grond, melkveehouder Theo Kuijpers uit Heteren. „Hij wilde dit perceel van ons kopen, maar vond de prijs te hoog. Vervolgens heeft hij voorgesteld om een stuk land ter waarde van 165.000 euro in eigendom te krijgen in ruil voor het intrekken van zijn bezwaar. De boomkwekers zouden dan hun teelt kunnen afmaken, om daarmee een groot verlies te voorkomen.”

„Voor Arends betekent dit al met al een schade van zeker drie ton” - Jan van Eldik, adviseur boomkwekerijen

Campinghouder Louis Hoogveld bevestigt dat hij een poging heeft gedaan om op deze wijze de zaak vlot te trekken. „Er lagen toezeggingen van de eigenaren uit het verleden, maar die zijn niet nagekomen. Mijn gasten kregen last van de spuitmiddelen en daarom heb ik een handhavingsverzoek ingediend. Vervolgens heb ik voorgesteld om in ruil voor een stuk grond mijn bezwaar in te trekken. Daar zijn ze niet op in gegaan. En als je niet met elkaar kunt praten, staat alleen de weg naar de rechter nog open.”

Verplicht

Volgens woordvoerster Ingrid Molenaar van Overbetuwe is de gemeente verplicht om te handhaven na een uitspraak van de rechter. „Die heeft hierover op 8 januari uitspraak gedaan. Op basis hiervan moesten de bomen voor 22 januari verwijderd worden.”

De kwekers waren bereid om helemaal geen spuitmiddelen te gebruiken, om zo hun teelt te kunnen afmaken. Molenaar: „Er ligt geen aanvraag voor een omgevingsvergunning die daarop betrekking heeft.” Wel is er volgens haar een aanvraag ingediend voor het aanplanten van een laanbomenkwekerij binnen 50 meter van een recreatiegebied. „Die is geweigerd.”

Niet uniek

Op de vraag of bij de gemeente bekend is dat de campinghouder probeerde zijn handhavingsverzoek in te trekken in ruil van een stuk grond, antwoordt de woordvoerster dat dit niet het geval is. Er is volgens haar ook geen sprake van een politiek spelletje. „De betrokkenheid van de campinghouder bij een politieke partij heeft geen invloed gehad op ons besluit.”

Voorzitter Goos Cardol van Tree Center Opheusden vindt het handhavingsverzoek van de campinghouder niet uniek. „Ook in andere gemeenten komt dat voor. Vroeger werd in bestemmingsplannen gesproken over spuitvrije zones. Vermoedelijk door gemakzucht van ambtenaren is dat veranderd in teeltvrije zones. Dan hoef je niet meer te controleren of er middelen worden gebruikt, maar kun je aanplant verbieden. Dat is eenvoudiger te handhaven.”