Zuid-Afrika hongert mijnwerkers uit, om die vervolgens te redden
De autoriteiten noemden het een reddingsactie, maar het had ook veel weg van een massa-arrestatie. In Stilfontein, Zuid-Afrika, werden deze week ruim 200 uitgemergelde mijnwerkers naar boven gehaald uit een stilgelegde goudmijn. Meteen werden zij in de boeien geslagen.
Hun misdaad? Illegale mijnbouw – de enige optie voor velen die op de rand van overleven balanceren. Veel mijnen in Zuid-Afrika zijn de afgelopen decennia verlaten door bedrijven omdat de locaties niet meer winstgevend zijn. Voor de straatarme mijnwerkers, vaak illegalen afkomstig uit buurlanden, betekenen de laatste restjes goud echter een inkomen.
De Zuid-Afrikaanse autoriteiten willen een einde maken aan deze wijdverspreide illegale goudwinning en staan een keiharde aanpak voor. „We roken ze uit en ze zullen naar boven komen”, dreigde de Zuid-Afrikaanse minister Khumbudzo Ntshavheni in november. De regering heeft woord gehouden. Al maanden was de levering van voedsel en drinken aan de mijnwerkers stopgezet.
Zuid-Afrikaanse politieagenten noteren de gegevens van illegale mijnwerkers. beeld AFP, Christian Velcich
De autoriteiten zetten zwaar materiaal in bij de reddingsactie. beeld EPA, Kim Ludbrook
Vakbonden en familieleden demonstreren gezamenlijk tegen de strenge en „onmenselijke” overheidsaanpak. Zij houden de autoriteiten verantwoordelijk voor de dodelijke slachtoffers. beeld AFP, Christian Velcich
De ingang van een verlaten mijn in Stilfontein. beeld AFP, Christian VelcichZo’n 1500 mensen kwamen daarop noodgedwongen naar buiten, maar zo’n 300 wanhopige mijnwerkers bleven onder erbarmelijke omstandigheden ondergronds. Bang om gearresteerd te worden of omdat ze daartoe gedwongen werden door bendes die de mijn beheren. Met alle gevolgen van dien. Maandag verschenen beelden vanuit de mijn waarop tientallen lijken –gewikkeld in plastic– en andere uitgemergelde personen te zien waren.
Deze week besloot de regering een reddingsoperatie op te zetten, nadat een rechter daartoe opdracht had gegeven. Donderdag kwam er een einde aan de uitzichtloze situatie. Meer dan 200 overlevenden werden met zwaar materieel en politie-inzet naar boven gehaald. Er zijn ten minste 78 lichamen geborgen: mijnwerkers die letterlijk waren uitgehongerd.
