Minder kerstkaarten, maar het zijn er nog altijd veel
Het aantal kerstkaarten dat wordt verstuurd, slinkt al jaren. Tegelijk, als tegenbeweging, houdt PostNL samen met het Nationaal Ouderenfonds en Kidsweek voor de vijfde keer de Grote Kerstkaartenactie: stuur een eenzame oudere een goede wens voor de kerstdagen en het nieuwe jaar.
Tussen 2005 en 2010 nam het aantal verstuurde kerst- en nieuwjaarskaarten af van 200 tot 180 miljoen. Daarna ging het harder: in 2015 waren het er nog 115 miljoen, twee jaar later zakte het aantal naar 85 miljoen.
Het versturen van geïllustreerde wenskaarten is een gewoonte die in de jaren negentig van de negentiende eeuw uit Engeland overwaaide en daarna grootse vormen aannam. Op een gemiddelde dag in het jaar bezorgt PostNL 7 miljoen poststukken. In de week voor Kerst zwelt dat aantal aan tot het dubbele. De chauffeurs maken extra ritten langs postkantoren en pakketpunten om de post op te halen.
Fotokaarten
Het overgrote deel van de kerstkaarten zit in een envelop. Er worden echter steeds meer persoonlijke digitale fotokaarten verstuurd, zegt een woordvoerster van PostNL. Bijna alle kaarten worden met een decemberzegel gefrankeerd en daarmee voor een lager tarief verstuurd.
De distributiecentra zetten extra personeel in om de goede wensen tijdig te kunnen bezorgen. Sinds 2014 is er geen postbezorging op maandag meer, maar in de decemberdrukte gaan de postbodes die dag wel op pad. Voor kerstpost hanteert het bedrijf elk jaar een 21-dagenperiode waarin de kaarten niet binnen 48, maar binnen 72 uur moeten zijn bezorgd.
Online
Van kerstkaarten die online worden gemaakt en verstuurd, wordt 74 procent door vrouwen verzonden, bleek onlangs uit onderzoek van Kaartje2go.nl, de grootste kaartenwebshop van Nederland. Greetz, een andere producent, komt zelfs op 78 procent.
De leeftijdscategorie 34-44 jaar is er het actiefst in. Daarna volgen de groepen er net boven en onder, en daarna de 55-plussers. Die laatste groep gebruikt allicht nog meer kaarten die ze in een winkel kopen.
In Friesland vallen gemiddeld de meeste online vervaardigde kerstkaarten op de deurmat. De Friezen ontvangen zelfs twee keer meer kerstkaarten dan de gemiddelde Nederlander, stelt Kaartje2go. Daar is Greetz het niet mee eens: daar komen de Drenten voor het derde jaar op rij als hoogsten uit de bus, terwijl Friesland pas op de vierde plaats volgt.
Sociaal is het noorden ook in een ander opzicht: een derde van de mensen maakt er vrijwel dagelijks een praatje met de postbezorger. En dat terwijl gemiddels slechts 1 op de 5 Nederlanders zijn postbezorger iedere dag ziet; laat staan hem of haar spreekt.
Topscores
Kaartje2go, opgericht in 2006, verstuurt meer dan 7,8 miljoen kaarten per jaar, waaronder ruim 1 miljoen kerstkaarten. Tijdens de piekperiode voor Kerst verwerkt het 22.000 kaarten per uur. Vooral de gepersonaliseerde fotokaarten zijn populair.
Volgens het bedrijf versturen inwoners van Flevoland gemiddeld de meeste online vervaardigde kerstkaarten: twaalf. Groningen heeft het laagste gemiddelde: acht kaarten.
De meeste kans op een kaart in de bus hebben inwoners van de gemeenten Schiermonnikoog, Rozendaal en Renswoude, zegt Kaartje2go. Het gaat om kleine gemeenten –het zijn ook de plaatsen die bij verkiezingen vaak hun stemmen het snelst geteld hebben– en daar hebben inwoners een grotere kans om een kaart te krijgen dan in grote gemeenten.
Het hangt er echter maar net vanaf wie de cijfers presenteert. Bij Greetz komen deze drie gemeenten niet eens voor in de top 25 van gemeenten waar de bevolking de meeste kaarten per inwoner ontvangt.
Zeeuwen ontvangen volgens Kaartje2go de minste kerstkaarten van Nederland. Dat leidt er kennelijk niet toe dat ze zelf niets van zich laten horen, want volgens cijfers van Webprint.nl uit december 2015 zijn het juist de inwoners van Zeeland –en Overijssel– die de meeste kerstkaarten versturen. Webprint dacht dat een van de oorzaken is dat er veel gelovigen in Zeeland wonen.
Later, maar op tijd
Volgens Kaartje2go worden kerstkaarten steeds later gekocht. In 2017 werd 19 procent van de kaarten nog in de laatste zeven dagen voor Kerst besteld. In 2015 was dit nog 16 procent. Het versturen of bezorgen doen de klanten steeds meer zelf.
Het mag dan laat gebeuren, het kaarten versturen gebeurt wel steeds meer op tijd, signaleert Greetz. „Waar we voorgaande jaren nog flink wat kerstkaarten de dagen ná Kerst verstuurden, is dat aantal in 2018 flink afgenomen.”
Na de jaarwisseling is de drukte weer voorbij. Voor PostNL wacht er dan een andere taak: „In week 2 van 2020 vervangen we beschadigde en vernielde brievenbussen.”
