Remonstrantse Broederschap

De remonstranten danken hun naam aan de Remonstrantie, het verzoekschrift dat zij in 1610 indienden bij de Staten van Holland. Ze worden ook wel arminianen genoemd. Dit komt omdat zij aanhangers zijn van Jacobus Arminius (1560-1609), een Utrechtse theoloog die leerde dat de mens de vrijheid heeft om Gods genade aan te nemen dan wel af te wijzen of te verspelen. Nog in datzelfde jaar richtten 38 remonstrantse predikanten onder leiding van voorman Johannes Uytenbogaert de Remonstrantse Broederschap op.

Het theologische conflict met de remonstranten draaide om de uitverkiezing en de mogelijkheid om Gods genade te weerstaan. In 1619 verwierp de Dordtse synode de leer van de remonstranten in de Dordtse Leerregels. Remonstrantse predikanten moesten afstand nemen van hun ambt en opvattingen op straffe van verbanning.

Lange tijd is remonstrants zijn verboden, hoewel de diensten gedoogd werden. Ze stichtten verschillende schuilkerken, waarvan de Rode Hoed in Amsterdam –nu in gebruik als debatcentrum– de bekendste is.

De Remonstrantse Broederschap karakteriseert zichzelf als een vrijzinnige kerk. Leden hebben de vrijheid ‘om niet alles te geloven’. De Remonstrantse Broederschap was in 1986 de eerste christelijke kerk ter wereld die het huwelijk openstelde voor paren van hetzelfde geslacht.

De remonstranten tellen nu ongeveer veertig gemeenten, met in totaal zo’n 4500 leden. Aan het Arminius Instituut, verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam, worden de nieuwe predikanten en pastores opgeleid (het Remonstrants Seminarium).