Totdat ik op een dag gekocht werd door een studente met een kar vol afwasborstels, stellingkasten en kussens. En met een LACK-tafeltje. Op haar gezicht was duidelijk haar liefde voor mij te zien. Haar vreugdevolle blik hield het vol tot het magazijn, waar ze eerst enthousiast op zoek ging naar die ene imposante kast die haar leven zoveel makkelijker zou maken. Ze was alleen een klein detail vergeten. Ik kom namelijk niet als prachtig opbergmeubel de winkel uit. Ik zit in twee lelijke, bruine dozen als een verzameling planken, schroefjes, moertjes met een vaag boekje vol pictogrammen en pijltjes.

Op dit moment loopt mijn eigenares wanhopig door het huis heen. De afgelopen drie uur heeft ze vier blaren op haar handen gekregen, een doos zakdoekjes leeggemaakt en een aantal nieuwe scheldwoorden verzonnen. Volgens mij zit ze nu in een insteekhoesje te ademen, zich afvragend waarom ze mij ooit gekocht heeft. Mijn collega-kasten hadden mij hiervoor gewaarschuwd, kennelijk gebeurt dit vaker. Daarom heb ik, speciaal voor iedereen die door de schroefjes die platte, ronde ringetjes niet meer ziet, een stressbestendige, hufterproef handleiding bedacht. Opdat velen met succes hun eigen meubels kunnen bouwen.

Er zijn twee dingen die je goed moet onthouden. Ten eerste, hoe gek de aanwijzingen in het boekje ook zijn, volg ze. Vertrouw erop dat een IKEA-Zweed die er verstand van heeft alles al voor je uitgedokterd heeft met de beste bedoelingen. Ten tweede, bouw mij niet alleen. Je hebt maar twee handen. Je kan niet én een plank vasthouden én een recht gat boren én het stof uit je gezicht houden én denken dat je het allemaal zelf kan.

Haal vervolgens diep adem en open de doos. Je ziet mij in stukjes. Dat is misschien wat overweldigend. Dat is oké. Je ziet niet het hele plaatje, je herkent de kast niet die je in de winkel zag. Daarom kom ik met instructies. Ik geef toe, ze zijn wat vaag. Pijltjes, nummertjes, onduidelijke tekeningetjes. Het is geen voorgekauwd stappenplan. Gebruik je hersens, tel alle onderdelen en begin gewoon lekker met het eerste plaatje. Doe ze een voor een. Sla niks over. Probeer het niet beter te weten dan het boekje. Haal je duim open aan een schroefje. Plak er een pleister op. Zorg voor een achtergrondmuziekje, en begin opnieuw.

Niet elke plank zal moeiteloos op zijn plek glijden. Soms moet je er gewoon heel hard op los hameren. Het is niet erg als je mij verkeerd in elkaar schroeft. Je kan me altijd uit elkaar halen en opnieuw beginnen. Het is goed om af en toe je frustratie eruit te schreeuwen. Of om de doos in stukken te scheuren. Haal daarna weer diep adem. En begin lekker nog een keer. Mis je een stuk gereedschap? Verzin een origineel alternatief! Kom je onderdelen tekort? Vraag om extra!

De beloning voor je harde werken is groot. Het moment waarop ik, prachtig opgepoetst, vanuit een hoek van de kamer naar je lach, daar deed je het voor. Je frustraties zijn vergeten, je tranen opgedroogd, je blaren genezen. Eindelijk kan je zien waar die IKEA-Zweed je naartoe probeerde te brengen. Naar mij.

Ik ben niet alleen een kast. Ik ben dat examen waar je tegenop ziet. Ik ben die vriendschap die wat moeizaam loopt. Ik ben het probleem dat geen oplossing lijkt te hebben. Ik ben het leven van een christen die niet ziet wat God met zijn leven wil.

Elzemiek Kortlever, 15 mei 2014

beeld ANP