Zijn leeftijdsgenoten in 4 vmbo van RSG Slingerbos in Harderwijk begrijpen hem niet altijd, zegt Izzet. „Dan vragen ze: „Waarom mag jij geen seksuele gemeenschap hebben voor het huwelijk?” Of: „Hoe kun je bewijzen dat God bestaat?”” Wat dat laatste betreft, daar heeft Izzet wat op gevonden. „Dan zeg ik: „Als jij een glas thee opdrinkt, hoe weet je dan of er suiker in zit?” „Dat proef ik”, zeggen ze. „En ik vóél het dat God bestaat”, zegt ik dan.”

Wat houdt jouw geloof in?
„Ik ben een soennitische moslim. Dat betekent dat ik de Koran zowel letterlijk als figuurlijk lees. Er zijn ook sjiitische moslims. Die lezen de Koran alleen letterlijk. Als er bijvoorbeeld staat dat het op de eerste dag van de ramadan volle maan moet zijn, willen ze die maan met het blote oog zien voordat ze beginnen met vasten. Wij vertrouwen in een bewolkte nacht gewoon op de technologie.”

Hoe leef jij als moslim?
„Ik probeer goed te doen en respect te hebben voor mijn ouders en medemensen. Allah vraagt verder van ons dat we ons houden aan vijf zuilen. Voor de eerste zuil moet je het volgende bidden: Ik geloof dat Allah de enige God is en dat zijn profeet Mohammed zijn boodschapper is. Voor de tweede zuil moet je vijf keer per dag bidden. De derde zuil is op bedevaart gaan naar Mekka en Medina. Dat moet je minstens één keer in je leven doen, als je daar het geld en de gezondheid voor hebt. De vierde zuil is één keer in het jaar ramadan houden. De vijfde zuil is één keer in het jaar 2,5 procent van je inkomen aan de armen geven. Ik houd me aan al deze zuilen. Alleen moet ik nog op bedevaart.”

Ga je ook naar de moskee?
„Ja, speciaal op vrijdagmiddag, als ik vroeg uit school ben. Want de vrijdag is voor moslims een bijzondere dag, zoals de zondag dat is voor christenen. De imam leest in het Arabisch uit de Koran en vertaalt dat in het Turks. Ook zegt hij wat we wel en niet moeten ver­anderen in ons leven. Daarna bidden we met elkaar in het Arabisch.”

Bid je wel eens buiten de gebedstijden om?
„Ik heb dat één keer gedaan, toen ik heel blij was. Maar het mag altijd.”

Je doet mee met de ramadan?
„Ja. Jongens horen met de ramadan mee te doen na hun eerste orgasme, meisjes na hun eerste menstruatie. Tijdens de ramadan eten en drinken we niks. Ook mogen we niet roken, niet luisteren naar roddel en geen geslachtsgemeenschap hebben. We moeten ervoor zorgen dat tijdens de ramadan onze ziel tot rust komt.”

Is dat moeilijk?
„De ramadan valt meestal in de zomer, als veel vrouwen minirokken dragen en shirts met lage decolletés. Dat maakt het lastig. Wat de honger betreft valt het wel mee. Tijdens de ramadan heb ik echt het gevoel dat God mij steunt, waardoor ik niet zo’n honger heb.”

Hoe is jouw relatie tot Allah?
„Ik weet dat christenen God hun Vader noemen. Bij ons is dat absoluut niet mogelijk. Hij is onze schepper, en wij zijn de schepselen. We hebben hem nodig en kunnen niet zonder hem.”

Is Allah ook degene die jouw zonden vergeeft?
„Als je weet dat je zonde hebt gedaan, moet je aan hem om vergeving vragen. Allah zegt: „Wanneer jullie iets hebben gedaan en om vergiffenis hebben gevraagd en die zonde niet meer doen, dan heb ik jullie vergeven.” Maar je moet natuurlijk niet expres zonden doen, want misschien vergeeft hij je dan niet. Maar vergeet niet, Allah is de meest vergevende.”

Is het niet moeilijk dat je nooit zeker weet of Allah je vergeeft?
„Je komt in de hemel als je als moslim overlijdt en je tijdens het sterven niet bezwijkt voor de duivel. Heb je als moslim je hele leven niks voor Allah gedaan, dan krijg je straf, maar kom je later toch in de hemel. God is de meest vergevende.”

Christenen zeggen: als je niet in Jezus gelooft, ga je verloren.
„Wij geloven in alle profeten van Adam tot en met Mohammed. Jezus was ook een profeet. Geestelijken hebben vroeger veranderingen aangebracht in de Thora. Die heeft Jezus rechtgezet toen Hij op aarde kwam. Gelovigen hebben daarna veranderingen in de Bijbel aangebracht. Daarom heeft Allah zijn profeet Mohammed gestuurd om de Bijbelaanpassingen weer recht te zetten.”

Als iemand zegt: Jezus is God, wat zeg jij dan?
„Absoluut niet. Hij is een profeet. God is één. Hij heeft geen ouders en ook geen kinderen. Wij zijn zijn schepselen; dat geldt ook voor de profeet Mohammed. Volgens de islam kan de Drie-eenheid echt niet.”

Wat als je christen zou worden?
„De islam is het juiste pad. God verlies je als je van geloof verandert. Christen worden kan namelijk niet vanwege de Drie-eenheid. En joods worden kan ook niet. Joden zien zichzelf als het uitverkoren volk. Er bestaat geen uitverkoren volk.”

Wat als je met een joods of christelijk meisje thuiskomt?
„Ik zou het liefst met een islamitische vrouw trouwen. Mijn vader en moeder zouden zeggen: Het is jouw keus, maar denk wel aan je toekomst. Als ik met een christin zou trouwen, wordt het heel lastig om voor ons kind het juiste geloof te kiezen. ”

Wat als een christen moslim wordt?
„Dan doet hij iets heel goeds. Al de zonden die hij voorheen gedaan heeft, worden vergeven. En dat niet alleen: ze worden opgeteld bij de goede dingen die hij gedaan heeft.”

Net als met de bedevaart? Dan mag je daarna toch ook met een schone lei beginnen?
„Dat klopt.”

Dus kun je het beste zo oud mogelijk op bedevaart gaan?
„Nee, je kunt beter zo jong mogelijk op bedevaart gaan, omdat je een zware tocht moet maken. Als je om de verkeerde redenen in het laatst van je leven wilt gaan, vergeeft Allah je misschien helemaal niet. Doe je het omdat het je plicht is, of omdat je het fijn vindt om hem te dienen? Maar hoe dan ook, vergeet niet: Allah is de meest vergevende.”

Sommige moslims zeggen dat je de hemel ook kunt verdienen door een zelfmoordaanslag te plegen, bijvoorbeeld in Jeruzalem.
„Moslims die zulke dingen zeggen, zie ik niet als gelovigen. Zij doen twee dingen fout: ze plegen zelfmoord en ze doden. Wij mogen niemand doden, ook geen christenen of joden. God geeft het leven en hij neemt dat ook.

Er wordt wel eens gezegd dat Mohammed joden en christenen haatte. Dat kan niet. In de Koran staat dat iemand die ook maar een atoom aan haat in zijn hart heeft, niet de hemel in zal komen. De profeet kan dus ook niet gehaat hebben, anders was hij zelf niet in de hemel gekomen.”

Wat is de jihad (heilige oorlog) dan?
„Jihad betekent: de islam uitbreiden. Ik kan niet met een pistool op iemand afstappen en zeggen: word moslim of ik schiet je dood. Dat mag niet. Het geloof moet vanuit het hart komen. We mogen alleen oorlog voeren als we aangevallen worden door niet-gelovigen, christenen of joden. Dat is een verdedigingsoorlog, met de nadruk op verdediging. De profeet heeft zelf drie van deze oorlogen gevoerd.”

Hoe zie je de joden?
„We mogen hen niet haten. Maar zij hebben veel dingen gemist. Ze wachten nog op Jezus. Volgens hen gaan ze direct naar de hemel en zullen niet-joden daar hun dienaren zijn. Het zijn trotse mensen. En trots komt van de duivel. Niemand is het uitverkoren volk. Volgens de Koran heeft elk volk zijn eigen profeet gekregen. In totaal zijn er 124.000 profeten op aarde geweest. Maar van veel profeten zijn de namen niet bekend, bijvoorbeeld omdat ze geen aanhangers hadden.

Alle Bijbelse profeten zijn naar de joden gestuurd om hen te corrigeren. Want de joden hebben veel dingen fout gedaan. Toen Mozes veertig dagen de berg opging, hebben zij een gouden kalf gemaakt. God heeft de joden heel veel kansen gegeven.”

Hoe ziet de dag des oordeels voor moslims eruit?
„Als je op sterven ligt, zal de engel des doods komen. Hij zal een tik op je teen en op je hoofd geven. Daardoor komt je ziel naar buiten. Vervolgens krijg je een enorme dorst. Zo erg dat je de zeeën en oceanen wel zou willen leegdrinken. Dan komt de duivel in de verschijning van een familielid naar je toe. Hij heeft een glas water in zijn hand en zegt: „Neem dit aan en geef je geloof aan mij.” Als je dat doet, is alles voorbij. Ook al zou je heel je leven gebeden hebben en op bedevaart gegaan zijn, dan ga je toch naar de hel.

De laatste beproeving is de moeilijkste. Het helpt als je in die tijd de naam van Allah blijft herhalen en het gebed van de eerste zuil. Dan kan hij jou helpen je geloof niet te verliezen.

Daarna, in het graf, zullen er twee engelen naar je toe komen die eruitzien zoals jij op aarde hebt geleefd. Heb je zondig geleefd, dan zien zij er vies uit. Was je goed, dan zien zij er goed uit. Zij zullen je vragen stellen: Wie is jouw God, wat is jouw geloof, heb je de laatste gebedstijd wel gebeden, in welk heilig boek geloof je en in welke profeet?

Na de dag des oordeels zal iedereen die dood was opstaan. Wij hebben allemaal een cel bij ons staartbeen die nooit zal vergaan, ook al worden we gecremeerd. Vanuit die ene cel zal heel ons lichaam herrijzen.

Op de dag des oordeels wordt iedereen geoordeeld voor zijn goede en slechte daden. Voor de slechte daden word je gestraft, daarna mag je alsnog naar de hemel. Want vergeet niet: Allah is de meest ver­gevende.”

Wat is de hemel?
„Een plaats van zeven verdiepingen, waar geen kwaad wordt gedaan en waar iedereen blij en gelukkig is. Veel moslims geloven dat ze daar 72 vrouwen krijgen om gemeenschap mee te hebben. Dat heb ik ook gehoord. Maar mijn imam zegt dat deze vrouwen dienaressen zijn. Dus geen vrouwen om gemeenschap mee te hebben. In de hemel zijn geen lustgevoelens.”

Heb je de Bijbel gelezen?
„Ja. Ik heb op een christelijke basis­school gezeten. Er is een aantal verschillen tussen de Koran en de Bijbel. In de Bijbel staat dat Abraham zijn zoon Izak moest offeren, in de Koran is dat Ismaël. In de Bijbel en op christelijke scholen wordt geleerd dat Ismaël geen goede persoon is. Toen ik dat hoorde, moest ik bijna huilen. Ismaël is óók een profeet. Hij heeft ook de woorden van Allah aan de mens gegeven. Hij heeft Izak niet geschopt en uitgescholden. Ismaël is ver weg gezonden omdat Allah dat wilde, niet omdat hij kwaad deed. Ismaël is de verre voorvader van de profeet Mohammed. Christenen en joden schilderen hem als slecht af en lijken dan tegelijk te zeggen dat Mohammed ook slecht is.”

Ervaar je Allah wel eens?
„Ja, als ik bid. Dan is hij heel dichtbij. Nog dichterbij dan jij bij jezelf bent. Soms krijg ik zo’n heel blij gevoel vanbinnen en denk ik: Laat ik maar heel mijn leven geknield blijven.”

Verschillen tussen moslims en christenen

De godheid van Jezus is een van de onderwerpen waarover moslims en christenen het oneens zijn. Voor moslims is de Drie-eenheid absoluut onmogelijk. Zij erkennen niet dat Jezus is gekomen om de zonden te vergeven en een relatie tussen God en mens mogelijk te maken. Daar komt een tweede grote verschil uit voort: het omgaan met regels en wetten. Een christen mag door het geloof rusten op het volbrachte werk van Christus; een moslim probeert zich zijn leven lang te houden aan allerlei regels, om op die manier de hemel te verdienen. De zonden die een moslim doet, moeten door Allah vergeven worden. Als dat niet gebeurt, worden ze eerst gestraft voordat ze naar de hemel mogen. Het is voor moslims onmogelijk met zekerheid te zeggen welke zonden vergeven zijn en welke bestraft zullen worden.