Milosevic doet concessies aan Holbrooke

NAVO geeft Serviërs
nog vier dagen respijt

De Amerikaanse gezant Richard Holbrooke, die gisteravond verslag uitbracht bij de NAVO van zijn besprekingen met Milosevic, sprak vanmorgen opnieuw met de Servische president. De gezant toonde zich voorzichtig optimistisch over een diplomatieke regeling van het conflict. Zijn inspanningen van de afgelopen dagen heeft een aantal concessies van de Joegoslavische president opgeleverd. Hij zei optimistisch te zijn over het vervolg van zijn onderhandelingen. Om de extra tijd die de NAVO Milosevic heeft gegeven –niet de oorspronkelijke 48 maar 96 uur– had hij zelf gevraagd.

De Amerikaanse president, Clinton, lichtte de concessies die Milosevic heeft gedaan toe. De Joegoslavische president zou de strijd tegen de Albanezen in de provincie, waar separatisten vechten voor onafhankelijkheid, staken en de Servische veiligheidstroepen terugtrekken. Verder zou hij tweeduizend internationale waarnemers toelaten om hierop toe te zien en instemmen met een tijdschema om met de Kosovaren tot een akkoord over autonomie te komen.

Stap in de richting
Met deze concessies komt Milosevic nog niet aan alle eisen van de Verenigde Naties tegemoet. Maar zij betekenen wel een stap in de richting van een vreedzame oplossing van het conflict. „Als deze beloften worden nagekomen en de internationale gemeenschap in staat is om dat te verifiëren, kan dat een basis vormen voor vrede en ontwikkelingen”, aldus Clinton. Maar de scepsis blijft.

„Beloften zijn nog geen daden en de kerkhoven op de Balkan liggen vol met gebroken beloften. Met onze bondgenoten in de NAVO zullen wij controleren of Milosevic de daad bij het woord voegt. En wij zijn bereid tot militaire aanvallen over te gaan als hij zich niet aan zijn woord houdt”, vervolgde de Amerikaanse president.

Indien tegemoetkomingen uit Belgrado uitblijven dan zal de NAVO na zaterdagochtend de eerste zwerm Amerikaanse kruisraketten op Joegoslavisch grondgebied loslaten.

De hoogste militaire commandant van de NAVO, Wesley Clarke, heeft nu wel alvast van de NAVO-ambassadeurs toestemming om met de definitieve voorbereiding van de eerste, nog beperkte, luchtaanval te beginnen. Verder kan de Amerikaanse generaal een begin maken met de voorbereiding van meer massale vernietigingsacties, voor het geval de kruisraketten geen indruk maken op de Servische leiding.

Als Milosevic halsstarrig weigert mee te werken aan een controleerbare oplossing, dan kunnen later vliegtuigen, ook Nederlandse F-16's, daadwerkelijk in actie komen boven Joegoslavisch grondgebied. Voor dit ingrijpen zijn echter nieuwe besluiten van de NAVO noodzakelijk.

De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking (OVSE) zou tweeduizend waarnemers kunnen leveren voor toezicht op de grond. Holbrooke besprak dit nog voor zijn vertrek naar Belgrado vanochtend met de Poolse voorzitter van de OVSE, Bronislav Geremek.

De internationale gemeenschap stelt Belgrado verdere eisen. Voor de veiligheid van de vluchtelingen zou een nieuw Kosovaars politieapparaat zorg moeten dragen. Verder moet Belgrado internationale hulporganisaties ruim baan geven om de honderdduizenden vluchtelingen en ontheemden op te vangen en zo mogelijk naar hun dorpen te laten terugkeren.