Buitenland

Belgrado zou militaire versterkingen aanvoeren naar crisisgebied

„Milosevic lokt aanval op Kosovo uit”

Door drs. B. Belder
ROTTERDAM – Ja, zijn ouders wonen nog steeds in hun dorp in Kosovo, vertelt de Albanese zakenman. Tot op vandaag hebben de Serviërs dat ongemoeid gelaten, dat wil zeggen niet bestookt, noch platgebrand. Zo niet zo'n 250 andere dorpen. „En álle dorpen zijn ónze dorpen”, benadrukt de Kosovaarse patriot.

„Natuurlijk hadden er in mijn geboortedorp wel de gebruikelijke provocaties van Servische zijde plaats”, vervolgt hij. „Gevangenneming zonder proces bijvoorbeeld, voorts het volstrekt willekeurig slaan en martelen van onschuldige Albanese burgers”.

De Servische terreurmachine trof wel getrouwde zusters van onze zegsman. „Zij hebben momenteel geen dak boven het hoofd, leven onder de blote hemel. Eén huis in Kosovo herbergt gemiddeld tien tot vijftien bewoners. Er zijn daar tot nu toe ongeveer 28.000 à 30.000 huizen kapotgeschoten. Reken je dat uit, dan kom je op plus minus 400.000 tot 500.000 ontheemden, van huis en haard verdreven Kosovaren”.

Veel vluchtelingen hebben de wijk genomen naar familieleden in West-Europa, vult de afgestudeerde econoom (Universiteit van Zagreb) aan. „De meesten zijn evenwel in Kosovo gebleven”.

Belgrado's bloedige bestrijding van de “separatisten” van het UCK, het Bevrijdingsleger van Kosova (Albanese spelling voor het Servische Kosovo), richtte een immense materiële schade aan in de naar onafhankelijkheid strevende provincie. „De verwoestingen zijn inderdaad immens. Wat in Vukovar (Kroatië) en Srebrenica (Bosnië) in voorgaande jaren is gebeurd, is eigenlijk pionierswerk in vergelijking met het Servische optreden in heel Kosovo!”

Die escalatie van de Servische haat jegens zijn volk heeft de handelaar al jaren geleden voorzien, gevreesd. „Je kent mijn gevoelens, wij deelden die door de jaren heen. Wat beweegt toch precies de internationale gemeenschap? Bij herhaling verklaarde zij: „Wij laten geen tweede Bosnië toe”. Dat heeft de internationale gemeenschap wél laten gebeuren, erger nog! Zij gaf de Albanezen in Kosovo valse hoop. In mijn ogen gewoon een strafbaar feit”.

Chemische wapens
De gewapende arm van de Kosovaren, het UCK, heeft de afgelopen maanden harde klappen gekregen van de superieur uitgeruste Servische politie- en legereenheden. Bestaat, opereert het UCK nog?

„Stellig, alleen op dit ogenblik houdt het zich rustig. Het UCK heeft een wapenstilstand afgekondigd. Meneer Holbrooke, Clintons speciale gezant in de Kosovo-crisis, is daarvan op de hoogte. De Amerikanen stellen dit staakt-het-vuren van Albanese zijde op prijs. De keerzijde is dat de Serviërs rustig doorgaan met het aanvoeren van militaire versterkingen naar Kosovo. Voertuigen en soldaten. Niet voor niets spreken NAVO-kringen over het overwinteren van Milosevic' troepenmacht”.

Van een militaire terugtrekking van de Serviërs is dus vooralsnog geen sprake? „Absoluut niet! Geen sprake van. Ik sluit niet uit dat Milosevic met opzet zoveel mogelijk militair materieel op Kosovaars grondgebied plaatst. Het uitlokken van NAVO-luchtaanvallen op die specifieke locatie. Hoe dit ook zij, Milosevic zal heus niet aarzelen die geconcentreerde wapenmacht tegen de NAVO in te zetten”.

Kosovo zal dan opnieuw de oorlogslast ten volle moeten dragen, terwijl de rest van Servië meer buiten schot blijft. Een welbewuste wraakneming van Milosevic op de Albanezen? „Ja. Die legerversterkingen stellen Milosevic in staat nog zoveel mogelijk vernielingen aan te richten in Kosovo. Zij zijn evenzeer een pressiemiddel in zijn hand tegen het Westen: „Kijk, wij controleren tal van dorpen. Gaan jullie ons bombarderen, dan doen wij hier hetzelfde, desnoods met chemische wapens”.

Een reële militaire optie voor Milosevic? „De NAVO weet dat Servië eveneens over chemische wapens beschikt. Belgrado heeft die indertijd wel aan Arabische landen geleverd”.

Voor het tribunaal
De Albanees kan zich „logisch gezien” goed verplaatsen in de opvatting van een Servische opponente van het eigen regime: Milosevic wacht de eerste NAVO-aanval af om vervolgens tot politieke concessies aan de Albanezen bereid te zijn. Puur een kwestie van gezichtsbehoud tegenover de Servische bevolking. Buigen voor overmacht is tenslotte geen schande.

„Vergeet anderzijds Milosevic' persoonlijke positie niet! Hij wordt straks 'uitgenodigd' voor het Haagse tribunaal voor oorlogsmisdaden in het voormalige Joegoslavië te verschijnen. Milosevic kan het wel goedmaken met zijn eigen volk, maar die manoeuvre mag hem niet baten”.

Zie je hem echt in Den Haag terechtstaan? „Jazeker! Dan worden mijn dromen waar. Ik heb hem drie, vier maanden geleden al symbolisch, in de vorm van een pop, aan het tribunaal uitgeleverd. Inclusief alle dossiers, alle bewijsmateriaal over Milosevic' oorlogsmisdaden. Die stukken zijn door het Haagse tribunaal in ontvangst genomen. Trouwens, het zegt genoeg dat de Senaat in Amerika zich met dezelfde procedure bezighoudt, idem nu ook de Europese Unie”.

Ben je niet bang dat Milosevic zich evenals bij het Dayton-akkoord (herfst 1995) thans voor de tweede keer in successie opwerpt als vredesmakelaar en zo uiteindelijk zijn politieke huid redt? „In dat geval overlaadt de internationale gemeenschap zichzelf met schande. De VN weten dat Milosevic een oorlogsmisdadiger is. Hij heeft niet minder dan vier oorlogen op de Balkan op zijn geweten, dat wil zeggen honderdduizenden doden en miljoenen daklozen. Zou zo iemand werkelijk vrijuit mogen gaan?!”

Miljardenrekening
De Kosovaar waagt zich liever niet aan een schatting van het totale aantal slachtoffers dat Milosevic laatste anti-Albanese campagne heeft gevergd. „We mogen niet met dodencijfers spelen. Ik heb in elk geval vrienden verloren. Een exact beeld is moeilijk te krijgen. Milosevic laat geen internationaal professioneel onderzoek toe. De massagraven in Kosovo zullen waarschijnlijk later prominent het nieuws halen. Zie het blootleggen vandaag van Bosnische massagraven. Vier, vijf jaar na deze oorlogsmisdaden”.

De zakenman is intussen optimistisch gestemd over de politieke toekomst van zijn geboortegrond. „Onafhankelijkheid voor Kosovo is niet langer een internationaal taboe. Hoe kun je twee vijandige volken met elkaar laten leven? Dat kan dus niet. Ik voorzie een VN-mandaat in Kosovo om die status voor te bereiden. Naar het voorbeeld van Oost-Slavonië in Kroatië.

Punt is dat Kosovo nauwelijks meer Serviërs telt, tot voor kort zo'n 6 procent, nog geen 200.000 mensen. De meesten van hen zijn ook gevlucht. Zij zien geen toekomst meer. Kosovo blijft derhalve van degenen die daar willen wonen, en dat zijn de Albanezen”.

Het herstel van de oorlogsschade zal een immense krachtinspanning van de laatsten vragen. „Ik persoonlijk zou die rekening direct aan de internationale gemeenschap presenteren. Met name aan de landen die de Kosovaren valse hoop hebben gegeven”.

De hoogte van deze materiële rekening? „We spreken hier over miljarden. Ik denk aan zo'n 10 miljard, om te beginnen. Het gaat niet slechts over verwoeste of beschadigde woningen. Er zijn evengoed economische objecten, zeg arbeidsplaatsen, verloren gegaan. Dan laat ik de Servische plunderingen van fabrieken nog buiten beschouwing”.

Baby van achttien maanden
Wat heeft die strijdwijze te maken met Milosevic' argument tegen „terroristen” op te treden? Om te zwijgen van het in koelen bloede vermoorden van de meest weerloze schepselen, Albanese bejaarden, vrouwen en kinderen.

„Ach, moeten we over die Servische oorlogsrechtvaardiging nog praten? Volkomen onnodig! Tijdens een bijeenkomst in Duitsland, waar de minister van buitenlandse zaken en de Joegoslavische ambassadeur aanwezig waren, legde een Albanese journalist een foto van een baby van achttien maanden op tafel. De keel van dit kindje was doorgesneden. De Joegoslavische ambassadeur brieste meteen: „U bent ook een separatist!” „Ja meneer, voor Serviërs zijn wij Albanezen allemaal separatisten, terroristen, zelfs een baby van achttien maanden”, repliceerde de jonge redacteur.

Begrijp je het nu? Er is geen sprake van terrorisme. Wij vechten gewoon voor onze vrijheid. En met Gods hulp winnen we die strijd ook”.