| Dossier Presidentsverkiezingen VS Amerikaanse overheid draait momenteel op noodwetjes
Clinton houdt Congres
nog steeds in de houdgreep
Door K. R. Corver Van onze correspondent
NEW YORK – De Senaat in Washington keurde gisteren unaniem het voorstel van het Huis van Afgevaardigden goed voor een begroting voor de regering. Een nieuwe eendagsbegroting welteverstaan, want de Amerikaanse overheid wordt momenteel draaiende gehouden met dagelijkse noodwetjes. Deze bizarre situatie is ontstaan omdat het Witte Huis (oftewel de Democratische regering) en het Congres (Het Huis van Afgevaardigden plus de Senaat) waar de Republikeinen de meerderheid hebben het niet met elkaar eens kunnen worden. Daarom zijn er tot nu toe pas zes van de dertien begrotingen goedgekeurd en door president Clinton getekend, terwijl het nieuwe begrotingsjaar dat op 1 oktober begint alweer meer dan een maand oud is. Nu is dit niet ongebruikelijk, vooral niet in verkiezingsjaren. De parlementariërs willen dan thuis in hun kiesdistricten op mooie resultaten voor hún regio kunnen wijzen. Daarom proberen zij dan allerlei regionale prioriteiten aan de verschillende hoofdstukken van de nationale begroting te koppelen en de Republikeinse Congresleiders probeerden daar dit jaar nog enkele grote projecten aan toe te voegen. De president kan die bijzondere wensen naast zich neerleggen, maar dan sneuvelt tegelijkertijd het betreffende begrotingshoofdstuk. Amerika plat
Na hun spectaculaire overwinning in de verkiezingen van 1994 voelden de Republikeinen zich het daaropvolgende jaar zo sterk dat zij de president trotseerden. Zij koppelden allerlei projecten aan de begroting, die president Clinton vervolgens naar de prullenbak verwees. Republikeins fractieleider in het Huis van Afgevaardigden Newt Gingrich voelde zich toen zo machtig, dat hij de regering op de knieën probeerde te krijgen door noodbegrotingen voor een week of zelfs voor enkele dagen te weigeren. Daarop moest de overheid gewoonweg sluiten. Amerika ging plat. Bij de verkiezingen het daaropvolgende jaar werden de Republikeinen daarvoor danig afgestraft. Dus werden zij daarna aanzienlijk soepeler in hun omgang met het Witte Huis. Dat leverde hen vervolgens weer de gramschap op van de conservatieve kiezers, die hen het daaropvolgende jaar straften voor hun capitulatie voor de Democratische president. Dat plaatste hen dit jaar voor een moeilijk probleem. Wat te doen in dit belangrijke verkiezingsjaar, waarin de Republikeinen niet alleen hun krappe meerderheid in het Congres moeten verdedigen maar waarin zij bovendien ook nog het Witte Huis willen heroveren? Campagne voeren
Beide partijen hielden dus vol de afgelopen weken. Het Witte Huis enerzijds en het Congres anderzijds. Maar de senatoren hebben er nu genoeg van. Eenderde van hen moet campagne voeren, dus men wil naar huis. Omdat voorstellen van het Huis van Afgevaardigden niet via een lege Senaat naar het Witte Huis gestuurd kunnen worden, bleven twee senatoren op hun post. De oudste van hen, de 97-jarige Republikeinse senator Strom Thurmond uit Zuid-Carolina en zijn collega Frank Murkowski uit Alaska, ook een Republikein. Zij passen op het huis en zorgen dat de overheid kan blijven functioneren, want Amerika vlak voor de verkiezingen opnieuw sluiten durft niemand meer na het debacle van 1995-1996. De leden van het Huis van Afgevaardigden zijn nog niet zover. Hun 106e Congres loopt ten einde en de Republikeinen daar willen niet het verwijt naar hun hoofd krijgen dat zij Washington voor verkiezingscampagnes verlaten terwijl het huiswerk –de begroting– nog niet af is. Demissionair
Hevige discussies woeden nu in het Huis tussen Republikeinen en Democraten. Beide partijen beschuldigen elkaar ervan de zaken op te houden om de andere partij te beletten behoorlijk campagne te voeren. Intussen nadert de verkiezingsdag, volgende week dinsdag. Waarschijnlijk zal het Huis op het allerlaatste moment het voorbeeld van de Senaat volgen en besluiten tot een zogeheten ”lame duck”-oplossing, oftewel het Huis van Afgevaardigden tijdelijk demissionair verklaren. De overheidsmachine kan dan draaiende worden gehouden door dagelijks een noodwetje via de Senaat naar het Witte Huis te sturen. De Republikeinen beschuldigen ook president Clinton er intussen van de begrotingsdiscussie(s) te misbruiken voor „politieke spelletjes” in verband met het verkiezingsjaar. Clinton ontkent dat natuurlijk, maar lacht intussen in zijn vuistje. Hij heeft de Republikeinen een aantal projecten onthouden waarmee zij hun Democratische rivalen in de laatste campagnedagen hadden kunnen aftroeven. De tacticus Clinton heeft als president nog maar tien weken te gaan, maar hij heeft het Congres nog steeds in de houdgreep en hij laat dat voelen ook. | 