Odd.Bot presenteerde onlangs op de beurs AgriFoodTech in ’s-Hertogenbosch zijn ”weed whacker”, een robot die onkruid verhakselt. Vorige week stond het bedrijf ermee op de Hannover Messe. Odd.Bot ontwikkelt al langer allerlei robots. Bijvoorbeeld een ”on demand delivery robot”, een apparaat dat als een soort zelfrijdend winkelwagentje spullen aflevert bij de klant.

„Maar dan loop je tegen veel obstakels aan. Het is nog te vroeg; de maatschappij is daarvoor nog niet ingericht”, weten Martijn Lukaart en zijn compagnon Alex Brussee van Odd.Bot uit Rotterdam inmiddels. „Maar de robotwedstrijd van het Europese Esmera Project voor innovatie stimuleerde ons om met een wiedrobot aan de slag te gaan.”

Lukaart verwacht niet dat de toekomst van de landbouw ligt in steeds grotere machines. „Die zijn zwaar en drukken zo sterk op het land dat er op bepaalde plekken niets meer groeit.” Maar er is wel behoefte aan lichte robots die boeren allerlei arbeidsintensieve klussen uit handen nemen.

„Biologische boeren spuiten niet. Ze kampen hierdoor met veel onkruid. Boeren die het wel gewend zijn te spuiten, ontdekken dat het aantal toegestane bestrijdingsmiddelen afneemt. Handmatig wieden is zeer arbeidsintensief. Met de huidige krapte op de arbeidsmarkt is het moeilijk aan voldoende mensen voor deze klus te komen.”

Vroeger deden Polen of Roemenen dit werk vaak, weet Lukaart. „Maar zij tonen steeds minder interesse. Het aanbod in andere sectoren is gegroeid, en de mogelijkheden om in eigen land werk te vinden, zijn toegenomen. Ze stellen nu ook hogere wooneisen. Daaraan kunnen de boeren niet altijd voldoen.”

Staafmixer

Natuurlijk kunnen akkerbouwers ook schoffelmachines inzetten. Maar die kunnen niet overal bij komen. De wiedrobot wel. Lukaart en Brussee ontwierpen een wiedmachine die autonoom over de akkers kan rijden.

Met zijn camera kan de robot onkruid van gewas onderscheiden. De ingebouwde software plaatst op de camerabeelden een rode cirkel bij onkruid en een groene bij gewas. Zodra de robot onkruid herkent, schakelt hij zijn arm in. Onder die arm hangt een soort staafmixer. Deze trekt het onkruid er met wortel en tak uit, vermaalt het en laat het op de akker liggen als groenbemester.

Lukaart: „Na de eerste testen op de akkers wordt het prototype van de weed whacker verder aangepast. Naar verwachting kunnen we deze volgend jaar commercieel op de markt brengen.”

Lukaart, die een commerciële achtergrond heeft, wijdt zich sinds het oprichten van Odd.Bot in oktober 2018 volledig aan het ontwikkelen van de robot. Zijn compagnon Brussee, specialist in kunstmatige intelligentie, deed hetzelfde; maar hij heeft het bedrijf inmiddels verlaten, vertelt Lukaart. „Hij heeft veel technische kennis. Mijn sterke kant ligt in het proces; de ontwikkeling van idee naar concept.”

Lukaart wordt bijgestaan door een team van zes bachelorstudenten van het Robot Institute van de TU Delft, die een bachelor robotkunde kozen. „Onder hen zijn programmeurs, industrieel ontwerpers, werktuigbouwkundigen en zelfs een lucht- en ruimtevaartingenieur.”

Een van de dingen waar het team zich de afgelopen maanden mee bezighield, was het lichter maken van het apparaat. Zo drukt het minder zwaar op de bodem, die daardoor minder verdicht.

Wageningen University

„We krijgen ook ondersteuning van Wageningen University bij het maken van een businessplan. We waren daar onlangs bij een bijeenkomst over precisielandbouw. We mogen nu meedraaien in projecten op het gebied van onkruidbestrijding.”

Op de Bio-beurs in Zwolle, waar hij in januari was, kon Lukaart zijn lijst met boeren die aan de testen willen meedoen, uitbreiden. Onder meer Proefboerderij Rusthoeve, een akkerbouwbedrijf op Colijnsplaat (Zeeland), heeft medewerking toegezegd.

Lukaart zoekt momenteel fondsen om de robot op de markt te brengen. Binnenkort hoort hij of Odd.Bot subsidie krijgt van het Europese Esmera Project. Boerenbedrijven die een robot willen testen, kunnen zich inschrijven via de website van Odd.Bot. Via de website leapfunder.com kunnen boeren voor 5000 euro deels eigenaar worden van Odd.Bot, en als eerste met de robot gaan testen. Wellicht vindt Lukaart zo ook zijn eerste klanten.

Het bedrijf wil het prototype de komend tijd doorontwikkelen tot een levensvatbaar product. Lukaart maakte eerder deze maand bekend dat regionale ontwikkelmaatschappij HorizonFlevoland.nl garant staat voor de eerste investering van 425.000 euro.

Odd.Bot is niet het enige bedrijf dat boeren robots aanbiedt. Vorig jaar introduceerden Leeuwardense studenten Berend de Robot, die draait op het voor iedereen toegankelijke opensourcesoftware. Berend de Robot kan bijvoorbeeld zaaien en plantjes water geven.

Koudwatervrees

Het viel Lukaart wel op dat de boeren op de Bio-beurs openstonden voor robots. Hij zegt koudwatervrees weg te willen nemen door de weed whacker te huur aan te bieden voor 250 euro per hectare. „Bij het kopen van zo’n robot moet je toch denken aan zo’n 30.000 euro per stuk.”

Eén robot is naar verwachting tien uur per hectare bezig. „Maar het is nog te vroeg om daar veel over te kunnen zeggen. Aan de rand van de akker willen we een oplaadstation neerzetten waar de robot zelf heen rijdt wanneer zijn accu leegraakt. De boeren hebben er geen omkijken naar.”

Odd.Bot moet nog onderzoeken of de robot kan blijven doorrijden als de arm bezig is onkruid te vermalen. „Ook kijken we bij het testen hoe vogels op de robot reageren, en wat er gebeurt als de robot in een kuil belandt, of als er veel modder op de akker ligt.”

Lukaart wil de wielen en de nauwkeurigheid van de arm ook nog verbeteren. „Onze ambitie? Mechanisch onkruid wieden voordeliger maken dan het spuiten van herbiciden.”

Testen op kleigrond

„We zijn enthousiast over de wiedende robot en willen graag meedoen aan de testen”, vertelt Charlotte van Sluijs, directeur van Proefboerderij Rusthoeve. Het akkerbouwbedrijf van 95 hectare op Colijnsplaat (Zeeland) is ingericht op onderzoek naar nieuwe technieken, duurzaamheid en precisielandbouw.

Mechanische onkruidbestrijding heeft daarom de interesse van Van Sluijs. „Het gebruik van bestrijdingsmiddelen staat onder druk. Steeds minder middelen zijn toegestaan. Biologische boerenbedrijven zoals de Rusthoeve gebruiken die niet, maar hebben moeite arbeidskrachten te vinden. Ook gaan we liever niet met zware machines het land op. Want die verdichten de grond. Hierdoor kan het water moeilijk weg. Dat heeft effect op de bodemstructuur en daarmee op de vruchtbaarheid.”

De testen vinden in het voorjaar plaats. „Voor Lukaart is het interessant om te zien hoe de robot reageert op onze zware kleigrond. Op zulke grond heeft Odd.Bot nog niet kunnen testen.”

Van Sluijs verwacht dat een wiedrobot technisch goed is te realiseren. „Maar ik besef dat er in deze fase nog veel kan gebeuren. Misschien wordt er nu nog gewas uitgerukt. De robot is licht en dat is beter voor de bodem. Misschien kan het apparaat in de toekomst ook plantenziekten herkennen. Ik geloof dat er toekomst zit in gerobotiseerde akkerbouw. Zowel voor de biologische als voor de niet-biologische landbouw.”