Kroonprins Mohammad bin Salman van het strengislamitische koninkrijk Saudi-Arabië moderniseert zijn land in rap tempo. Voor christenen pakt deze Saudische lente vooralsnog goed uit.
Dat berichtte de Amerikaanse nieuwsdienst World Watch Monitor deze week.
Kroonprins Mohammad bin Salman (32) is een fenomeen in Saudi-Arabië. Hij is jong, idealistisch, energiek en modern. Om zijn imago te verbeteren, zowel nationaal als internationaal, voerde hij de afgelopen jaren revolutionaire hervormingen door. Hij opende bioscopen en stond vrouwen toe om auto te rijden, sportevenementen te bezoeken of in het leger te gaan.
Ook pakte hij de corruptie in het land aan. Bij een zuivering eind vorig jaar werden tientallen leden van de politieke en zakelijke elite, onder wie verschillende prinsen, ministers en zakenmagnaten, gearresteerd wegens corruptie. Ze werden pas vrijgelaten nadat ze miljoenen of zelfs miljarden dollars aan boetes hadden betaald.
Zijn tegenstanders beschuldigen Mohammad bin Salman ervan de strijd tegen corruptie te misbruiken om politieke tegenstanders uit te schakelen. De meerderheid van de Saudi’s lijkt het harde optreden echter te steunen, omdat velen van hen weinig persoonlijk voordeel halen uit de enorme oliewinsten van het land.
In een recente toespraak kondigde de toekomstige koning ook plannen aan voor een correctie van de islamitische theologie. Tegenover investeerders onthulde hij in oktober 2017 zijn ideeën over een „gematigde, gebalanceerde islam die openstaat voor de wereld en voor alle religies en alle tradities en volkeren.”
Kruispunt
Voor de christenen in het land pakken de hervormingen tot nog toe goed uit. Een medewerker van Open Doors International, een organisatie die opkomt voor vervolgde christenen, sprak onlangs met drie buitenlandse christenen in Saudi-Arabië.
De politieke ontwikkelingen zorgen ervoor dat de overheid christenen minder in de gaten houdt, stelt een westerse christen. „Christenen zijn plankton in vergelijking met de walvissen waar nu op wordt gejaagd. De overheid heeft eenvoudigweg geen tijd om op ons te letten. Zolang christenen niet opvallen, zal het goed met ons blijven gaan.”
Hij constateert dat het land zich op een kruispunt bevindt. De christen vergelijkt de huidige periode met de Arabische lente in het Midden-Oosten. „Als de hervormingen werken, brengen ze enorme veranderingen en meer vrijheid mee. Als de fundamentalisten de strijd echter winnen en een burgeroorlog teweegbrengen, is Saudi-Arabië misschien het volgende Jemen, alleen dan erger. Dan krijgen we een van de grootste bloedbaden van de geschiedenis.”
Bijbel
Volgens een Indiase pastor die in Saudi-Arabië verblijft, is het leven van christenen gemakkelijker geworden omdat de religieuze politie sinds 2016 geen arrestaties meer mag verrichten. „Voorheen kon niemand op straat een Bijbel meenemen zonder aangehouden en lastiggevallen te worden. Nu kunnen we dat wel. Ook is het minder gevaarlijk om als niet-christen een christelijke bijeenkomst te bezoeken.”
Een christen die werkt en woont in een wat rustiger deel van het land is pessimistischer. Hij waarschuwt voor de gevolgen van te veel veranderingen tegelijk. „Verandering kan leiden tot verstoring. Niemand weet wat er gebeurt als grote groepen mensen zich achtergesteld voelen in hun eigen land.”
Bovendien is meer vrijheid volgens hem niet altijd gunstig voor het christendom. „Kijk naar wat er vandaag in Iran gebeurt: hoe meer christenen er worden vervolgd, hoe meer de kerk lijkt te groeien.”
Veel Saudi’s hebben de strenge, fundamentalistische islam, die in Saudische moskeeën wordt onderwezen, de rug toegekeerd, zegt hij. „Ze hebben genoeg van de hypocrisie ervan. Deze mensen gaan niet op zoek naar een andere religie. Ze gaan een seculier leven leiden, gericht op het vinden van een baan, hun gezin, de kinderen en vakanties. Niets wat met God te maken heeft.”
Christen worden voor Saudi bijna onmogelijk
Christenen in Saudi-Arabië genieten weinig vrijheid. Kerken of christelijke symbolen zijn niet toegestaan. Buitenlandse christenen mogen in theorie hun eigen, kleinschalige bijeenkomsten organiseren, zolang ze geen overlast veroorzaken. Invallen bij deze zogenoemde huiskerken komen echter geregeld voor. Christelijke dienstmeisjes en nanny’s, van wie velen afkomstig zijn uit het buitenland, krijgen zelden toestemming om naar een kerk te gaan.
Voor autochtone Saudi’s is christen worden bijna onmogelijk, in ieder geval openlijk. Afval van de islam is, in theorie althans, strafbaar met de dood. In de praktijk houden de meeste bekeerlingen hun nieuw verworven geloof volledig geheim voor hun familie, uit angst om te worden verstoten, misbruikt of zelfs gedood te worden. De enorme sociale druk maakt het moeilijk voor het kleine aantal christenen om elkaar te ontmoeten. Daardoor neemt hun isolement toe.