Bij veel Gelderse gemeenten was er in de periode 2011-2017 sprake van een duidelijk stijgende lijn in het aantal verhuizers vanuit de Randstad als percentage van de totale bevolking, zo blijkt uit het onderzoek ”Wonen in balans” van de provincie Gelderland dat woensdag naar buiten werd gebracht.

Scherpe stijgingen

„Bijzonder scherpe stijgingen zien we bijvoorbeeld in Geldermalsen en Buren”, concluderen de onderzoekers. In 2017 verhuisden er 216 personen vanuit Geldermalsen naar de Randstad; 308 personen deden het omgekeerde. Dit betekende een saldo van 92. Buren had een saldo van 100: 193 vertrekkers en 293 nieuwkomers.

Ook andere gemeenten bleken in trek: Barneveld met een saldo van 89 (287 vertrekkers, tegen 376 nieuwkomers), Nijkerk met 94 (270 tegen 364) en Neerijnen met 55 (65 tegen 120).

Ede had in 2017 weliswaar een saldo van 200, maar op het inwonertal daalde het aandeel van de nieuwkomers uit de Randstad.

Culemborg trekt als overloop- gebied vanuit Utrecht, met in 2017 een saldo van 315. In Oldebroek daarentegen nam de import vanuit de Randstad de afgelopen jaren af.

Samen met Overijssel wil Gelderland het onderzoek een vervolg geven voor een beter inzicht in motieven en wensen. Dat schreef gedeputeerde Josan Meijers woensdag in een brief aan Provinciale Staten. „We weten nog niet waarom mensen vanuit de Randstad naar Nijmegen, Culemborg, Zutphen of Ede verhuizen. Misschien kunnen ze geen geschikte en betaalbare woning vinden in Utrecht of Rotterdam en is het een verhuizing uit noodzaak. Misschien komen ze ook voor de groene omgeving, ruimte en goede voorzieningen.”

Openbaar vervoer

Moet er, zo oppert de gedeputeerde, bijvoorbeeld extra worden geïnvesteerd in openbaar vervoer? Voor woon-werkverkeer lijkt er een grens te liggen bij een maximale reistijd van een uur. Randstedelingen zijn grofweg nog bereid te verhuizen tot aan de stedenrij Zwolle-Deventer-Arnhem-Nijmegen. „Betekent deze verhuisstroom dat zij ook bereid zijn een uur de andere kant op te reizen en dus bij te dragen aan de economie aan onze oostgrens?” vraagt gedeputeerde Meijers zich af.

Extra druk

De verhuizingen vanuit de Randstad hebben consequenties voor de woningmarkt, aldus de gedeputeerde: „In 2017 was er een netto-instroom van 7000 personen in Gelderland. We zetten niet in op het bouwen van extra woningen om mensen vanuit de Randstad te trekken.

Het omgekeerde is het geval: deze mensen komen en zorgen samen met de bestaande vraag naar woningen voor extra druk op de woningmarkt en daar moeten we naar handelen.”

In ”Wonen in balans” zijn de prognoses van het aantal huishoudens in 2040 per gemeente vergeleken met de bestaande woningvoorraad. De komende twee decennia moeten procentueel de meeste huizen worden bijgebouwd in Nijmegen (19,6 procent), Barneveld (19,2 procent), Ede (15,8 procent) en Rozendaal (15,1 procent).