Utrechtse ‘onderburen’ houden stad gezond
Met een zoektocht naar spinnen, mieren en andere bodemdieren wist het team van Anne Nijs, stadsecoloog van gemeente Utrecht, onlangs de prijs voor Bodemdierenstad van het Jaar binnen te slepen.
In totaal streden vijf steden om de titel: Den Haag, Maastricht, Rotterdam, Amsterdam en Utrecht. In elke stad peilden experts in hartje centrum de diversiteit van het bodemleven. „Het was een spannende race, Maastricht en Rotterdam zaten ons op de hielen”, stelt Nijs.
Hoe onderzoek je die diversiteit precies?
„We kijken naar het aantal soorten bodemdieren dat je kunt vinden in een bepaald gebied. Het gaat om mollen, spinnen, pissebedden, kevers, wormen, mieren, naaktslakken, huisjeslakken, miljoenenpoten en duizendpoten. Samen noemen we die ook wel de tiny ten, de kleine tien.”
Waarom zijn die tiny ten zo belangrijk?
„Ze zorgen ervoor dat de natuur gezond blijft. Dit heeft te maken met de rol die deze kleine aardbewoners hebben in ons ecosysteem. Zo’n systeem kun je vergelijken met een lichaam. Organen functioneren alleen als andere organen dat ook doen. Als er een diersoort, hoe klein ook, wegvalt dan werkt dat als een kettingreactie door in de natuur.”
Kunt u voorbeelden noemen?
„De diertjes maken de bodem vruchtbaar voor bomen en planten door dode bladeren om te zetten in voedingrijke stoffen. De worm zorgt, door het graven van gangetjes in de grond, voor een vochtige bodem. Daar profiteren bomen van. Maar ook padden en egels kunnen niet zonder de tiny ten.”
Veel mensen hebben een hekel aan beestjes die ondergronds leven. Is dat terecht?
„Nee. Natuurlijk is het vervelend dat je gazon wordt omgewoeld, maar het betekent wel dat je een gezonde grond hebt. Dit is belangrijk voor bijvoorbeeld de vogeltjes in de tuin, die hebben bodemdieren op het menu.”
Hoe is een tuin bodemvriendelijk te maken?
„Laat de bladblazer liggen, haal zoveel mogelijk bestrating weg en laat de natuur haar werk doen. Blaadjes, takken en eventuele stronken kun je lekker laten liggen. We zijn veel te netjes voor de natuur. Daar hebben de onderburen last van.”
In de schijnwerpers: rubriek met opvallend regionaal nieuws