De band die de Katwijkse CDA-burgemeester Jos Wienen (44) met het Oranjehuis voelt, „zit heel diep”, ook na de onthullingen rond prins Bernhard in de Volkskrant deze week. „Voor mij komen Nederland, Oranje en de geschiedenis van ons land op een bijzondere manier bij elkaar in het koningshuis. Dan denk ik allereerst aan Willem van Oranje, voor wie ik grote bewondering heb. Zonder hem direct de grootste gelovige te noemen. Hij had een diepgewortelde levensovertuiging en streed een haast hopeloze geloofsstrijd. Zijn uitspraak ”Ik heb een verbond gesloten met de Potentaat der potentaten” vind ik altijd nog indrukwekkend.”

Ook de Oranjes in het verleden waren „geen perfecte mensen”, constateert Wienen, hervormd binnen de PKN en bevoegd om te preken. „Van prins Maurits is bekend dat hij met meerdere vrouwen relaties onderhield en diverse buitenechtelijke kinderen had. Je zou kunnen zeggen dat prins Bernhard daar gunstig bij afsteekt. Onze gereformeerde vaderen hebben die levenswijze veroordeeld, maar spraken toch met achting over de Oranjes. Denk aan Bogerman, voorzitter van de Dordtse synode, met zijn boekje over Maurits. Hij schrijft met eerbied over de prins.”

Ook al hoort burgemeester Wienen dingen over het koningshuis die hem pijn doen, hij vindt dat geen reden om anders over de Oranjes te denken. „Er staan mooie dingen tegenover. Toen Willem-Alexander zich verloofde, zei hij resoluut dat samenwonen voor hem geen optie was. Toen koningin Beatrix haar ambt aanvaardde, citeerde zij het Wilhelmus: „Mijn schild ende betrouwen zijt Gij, o God, mijn Heer.” Voor prins Claus heb ik veel waardering. Ik vind dat we nog steeds trots op ons koningshuis kunnen zijn. De opmerking van dr. Bisschop dat hij als orthodox christen niet meer kan vlaggen voor de Oranjes, deel ik absoluut niet. Ik vraag me af hoe diep je verbondenheid met het koningshuis dan gezeten heeft.”

Ook al vullen de huidige Oranjes hun geloofsovertuiging anders in dan Wienen, het doet niets af aan zijn waardering voor het koningshuis. „Ik denk gereformeerd, maar doe dat op een manier die ruimte laat voor andere christelijke tradities en interpretaties van de Bijbel. Mijn levensovertuiging sluit niet uit dat de Oranjes ook christenen zijn.”

Kijkend naar de uitvaartdiensten van Juliana en Bernhard constateert de Katwijkse burgemeester verschillen. „Juliana dacht algemeen religieus, was mystiek geïnteresseerd. Dat kwam tot uiting in de liturgie. Ik moet zeggen dat de uitvaartdienst van Bernhard mij meer aansprak. Die was orthodoxer van inhoud.”

Hoofdzaak blijft voor Wienen dat het Oranjehuis door God aan Nederland is gegeven. „We hoeven de verkeerde dingen niet te verzwijgen. Dat deden de oudtestamentische profeten over het huis van David ook niet, maar ze hebben de koningen in die tijd nooit afgeschreven. Daar kunnen wij iets van leren.”

Orthodox-christelijk Nederland is vanouds verbonden met het Oranjehuis. Brengen de uitlatingen van prins Bernhard en de leefwijze van het koningshuis daar verandering in? Deel 3 in een korte serie. Morgen deel 4.