Bij effect op bestuur is premier verantwoordelijk
Als de uitspraken van prins Bernhard in de Volkskrant effect hebben op de positie van de regering of die van de koningin, draagt premier Balkenende ministriële verantwoordelijkheid voor die uitlatingen. Het maakt dan niet uit dat de prins niet meer in leven is. Dat stelde D. Elzinga, hoogleraar staatsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, dinsdag.
In reactie op de interviews in de Volkskrant wilde de PvdA dinsdag van premier Balkenende weten waarom de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) niets af wist van gesprekken tussen prins Bernhard en dit dagblad. Ook vraagt de partij zich af in hoevere de premier zich verantwoordelijk acht voor de uitspraken van Bernhard. „Dit roept allerlei vragen op over de ministeriële verantwoordelijkheid", aldus Tweede–Kamerlid Kalsbeek (PvdA).
Afhankelijk van de gevolgen van de uitlatingen die prins Berhard deed, is de premier volgens Elzinga hier wel degelijk op aan te spreken. „Hoewel de relatie tussen de premier en de prins niet meer bestaat, kan Balkenende op het moment dat er vragen komen uit de Tweede Kamer niet zeggen dat er geen verantwoordelijkheid bestaat. Die verantwoording bestaat echter alleen op het moment dat er zaken naar voren komen die effecten hebben op het functioneren van de regering of de koningin. Zijn die effecten er niet, dan draagt de premier geen ministriële verantwoordelijkheid omdat de prins al is overleden."
Elzinga kan niet inschatten of de uitspraken van de prins de regering in moeilijkheden kunnen brengen. „Het gaat grotendeels om privé–uitlatingen maar het kan zijn dat er zaken naar voren komen die gevolgen kunnen hebben. Ik zie die negatieve effecten niet zo maar misschien zijn er Kamerfracties die dit wel zien."