Verloskundige Wendel van de Heg (34) controleert de ligging van de baby. Daarna klinkt er een geluid uit een apparaat, maar nog niet het gewenste. Wendel beweegt de doptone over de buik. Naast het geruis klinkt er nu ook het ritmische geklop van een hartje. „De baby maakt het daar goed.”
Deze winterse donderdagmorgen stapt Wendel van de Heg van verloskundigenpraktijk La Vita om 8.15 uur in de auto om van haar woonplaats Wenum-Wiesel naar Epe te rijden. Daar ontvangt ze op de bovenverdieping van het Medisch Centrum zwangere vrouwen voor een consult. Op andere dagen kan het gebeuren dat ze naar Vaassen of Apeldoorn (Zuidbroek) rijdt, want ook daar houdt La Vita spreekuur.
Heeft Van de Heg geen spreekuur, dan kan het zijn dat ze thuis wacht op een melding dat er zich een kind aandient. „Vanuit Wenum- Wiesel kan ik binnen twintig minuten bij de cliënt zijn.” Over het aantal bevallingen dat ze heeft begeleid durft de verloskundige geen uitspraak te doen. „Toen ik bijna tien jaar geleden in het ziekenhuis van Zutphen aan het werk ging, ben ik begonnen met tellen, maar het bijhouden ging me te veel tijd kosten. Blijft overeind dat iedere bevalling een bijzondere gebeurtenis is. Ook voor mij, na al die jaren.”
Relatie
In 2013 maakt de klinisch verloskundige de overstap naar een ander Gelre-ziekenhuis: locatie Apeldoorn. Van de Heg droomt dan al van werken in de eerstelijnszorg, het liefst in een eigen praktijk. „Het begeleiden van een bevalling is hier niet wezenlijk anders dan in het ziekenhuis. Je kunt evenveel betekenen voor een vrouw. Het contact is echter anders. In het ziekenhuis bouw je in een zeer korte tijd een relatie op met een vrouw. In onze praktijk is daar meer gelegenheid voor, omdat ik de vrouwen op het spreekuur al ontmoet en dat vind ik fijn.”
Als mede-eigenaar van La Vita heeft Van de Heg ook taken die niet de directe zorg betreffen. Vandaag plaatst ze een oproep op de socialemediakanalen om de petitie te tekenen tegen de invoering van een integraal tarief voor geboortezorg.
Maandagavond woonde Van de Heg een spoedoverleg bij van de Kring verloskundigen Apeldoorn over het plan van minister Kuipers van Volksgezondheid. „Wij zijn niet blij met het voorstel dat nu bij de Tweede Kamer ligt. Als verloskundigenpraktijk willen we graag eigen baas blijven. Iedere praktijk heeft z’n eigen accenten, visie en werkwijze. Een zwangere kan kiezen bij wie ze aanklopt. De diversiteit en keuzevrijheid moeten behouden blijven.”
Thuisbevallingen
Van de Heg kan niet overzien wat een eventuele invoering van het plan zal betekenen voor de thuisbevallingen. „Het voorstel is een centenkwestie. Als ziekenhuizen alles gaan bepalen, kan er veel veranderen. Wij zijn bang dat we de zeggenschap over onze zorg kwijtraken, als alles uit één pot wordt betaald. Uitgangspunt bij al ons werk is dat zwangeren er beter van worden. Bij integrale bekostiging lijkt vooralsnog het geld het uitgangspunt.”
Vandaag is Van de Heg niet aanwezig bij de manifestatie in Den Haag. Nu ze 29 weken zwanger is van haar derde kindje neemt ze zichzelf in acht. „Met die buik is de autorit en een hele dag protesteren iets te veel van het goede.” Wat Van de Heg wel doet, is de petitie delen via de sociale media van La Vita. In de hoop dat velen die tekenen en de plannen verdwijnen. Daarnaast doen we mee aan een onlineactie.
Kilo’s
Het is weer tijd voor het ‘gewone’ werk. Drie van de vier vrouwen die deze ochtend op het spreekuur komen, lopen tegen de veertig weken. Ze vertellen over de laatste loodjes. Die zijn letterlijk en figuurlijk zwaar. De kilo’s vliegen eraan. De omschakeling van het weer heeft voor een van de vrouwen een positief effect: ze houdt minder vocht vast dan in de weken ervoor. „Ik had echt olifantenvoeten.” Een ander heeft last van tintelingen.
Alle drie spreken ze zich, los van elkaar, uit over hoe ze het wachten op de bevalling ervaren. Ze zijn het erover eens: Je kunt je het beste instellen op overtijd lopen, dan kan het moment van de bevalling in ieder geval niet tegenvallen. Van de Heg: „Verreweg de meeste vrouwen bevallen niet voor de uitgerekende datum.”
De vierde vrouw van deze ochtend is net 22 weken zwanger. Ze is de enige die in het gezelschap van haar man naar het spreekuur komt. De vrouw geeft aan continu moe te zijn. Haar bloeddruk is goed, maar Van de Heg adviseert haar vaker rust te nemen.
De doptone gaat over de blote buik. Geruis klinkt en daarna het geluid waarop iedere zwangere vrouw hoopt: het kloppende hart van het kind.