Nieuwe Zuid-Koreaanse president Yoon wacht flinke uitdagingen
Met de verkiezingswinst van Yoon Suk-yeol woensdag gaat het Zuid-Koreaanse presidentschap na vijf jaar Moon Jae-in over van liberale naar conservatieve handen. De 61-jarige politieke nieuwkomer Yoon krijgt flinke uitdagingen voor de kiezen.
Bij het sluiten van de stembussen woensdag was het verschil tussen Yoon en zijn liberale tegenstrever Lee Jae-myung kleiner dan de foutmarge, waardoor uren onduidelijk bleef wie de winnaar was. Na het tellen van alle stemmen stond de conservatieve Volksmachtpartij op 48,56 procent en de Democraten op 47,83 – het kleinste verschil ooit in een Zuid-Koreaanse stembusgang.
Yoon was tot vorig jaar procureur-generaal en heeft minder dan een jaar politieke ervaring, wat geregeld te zien was in pijnlijk onvoorbereide optredens in debatten. Hem staan in Zuid-Korea flink wat politiek-maatschappelijke hoofdbrekens te wachten. Huizenprijzen in de hoofdstad, waar de helft van de Zuid-Koreanen woont, zijn afgelopen vijf jaar met ruim 80 procent gestegen. Yoon heeft beloofd tijdens zijn termijn 2,5 miljoen woningen bij te bouwen en de OZB te verlagen.
Zuid-Korea kent een van de hoogst opgeleide bevolkingen ter wereld en vooral jongeren hebben moeite om een plek op de hypercompetitieve arbeidsmarkt te veroveren. Daarnaast hebben mkb’ers financieel flink geleden onder twee jaar coronabeperkingen en zullen zij naar Yoon kijken voor steun. Of hij dit waar kan maken is de vraag: Yoon zegt zelf een bewonderaar van de klassiek liberale markteconoom Milton Friedman te zijn en is tegenstander van een minimumloon en een werkweek van maximaal 52 uur.
Waarzeggers
De economische problemen en het gebrek aan kansen op de woning- en arbeidsmarkt leiden tot polarisatie en spanningen binnen bepaalde sociale groepen. De afgelopen jaren protesteerden veel Zuid-Koreaanse vrouwen tegen hun mindere baankansen in Zuid-Korea, dat een van de grootste inkomenskloven tussen geslachten kent uit de Westerse wereld. Hiertegen kwamen ‘antifeministische’ mannenorganisaties weer in het geweer, een groep waarvoor Yoon afgelopen maanden steun uitsprak. Ook wil de aanstaande president het ministerie van Gendergelijkheid en Familie afschaffen en gaf hij „feministen” de schuld van het lage Zuid-Koreaanse geboortecijfer. Van de twintigers stemde 58,7 procent van de mannen op Yoon, 58 procent van de vrouwen koos Lee.
Een gevoelige kwestie die Yoon achtervolgt is het raadplegen van sjamanen, waarzeggers en alternatieve genezers. Dit maakt hem niet populair in het christelijke en boeddhistische Zuid-Korea – noch in hogere politieke kringen. Een ruime meerderheid van het Zuid-Koreaanse parlement is in handen van de Democraten, wat Yoon problemen kan opleveren bij doorvoeren van nieuw beleid.
Noord-Korea
De huidige president Moon Jae-in werd internationaal bekend vanwege zijn toenadering tot de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un, met wie hij in 2018 gebroederlijk hand in hand de grens overstapte. Hoewel concrete resultaten uitbleven en Zuid-Koreaanse burgers liever zagen dat de president zich op binnenlandse problemen richtte, bleef betrokkenheid bij Noord-Korea een van de speerpunten van Moons beleid. Yoon bestempelde dat als een „onderdanig Noord-Koreabeleid” en zal dit waarschijnlijk niet voortzetten: zijn conservatieve partij is traditioneel voor een harde aanpak van Pyongyang middels sancties en andere drukmiddelen. Ook zei Yoon een „preventieve aanval” op Noord-Korea niet uit te sluiten als dat land een dreiging vormt.
Vermoedelijk zal Yoon kort na zijn aantreden in mei een ontmoeting hebben met de Amerikaanse president Joe Biden, met wie hij na de uitslag al even telefoneerde. Seoul voert al jaren een balanceeract uit waarbij het gelijktijdig goede banden met de Verenigde Staten en China probeert te onderhouden. Dit is gezien de spanningen tussen die twee grootmachten steeds minder goed vol te houden. Yoon heeft dan ook gezegd vooral de betrekkingen met de VS te willen opschroeven. China is de belangrijkste handelspartner van Zuid-Korea.