De spijtpil schadelijk? Daarvoor is geen bewijs
De spijtpil die vrouwen kunnen nemen die spijt hebben van de abortuspil, is volgens kenners schadelijk. Althans, dat beweert Tim Hofman, presentator van het onlineprogramma #BOOS. Klopt deze bewering?
CLAIM
De spijtpil of abortuspilstopper is schadelijk.
BESCHRIJVING
In een uitzending van het programma #BOOS op 9 december 2021 verwijt Hofman dat stichting Schreeuw om Leven vrouwen wijst op de spijtpil, „die hartstikke slecht voor je is.”
Eerder heeft De Groene Amsterdammer onderzoek gedaan naar de veiligheid van de spijtpil. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen stelde toen dat het stoppen na de eerste abortuspil een „ernstig effect kan hebben op zowel de vrouw als haar foetus.”
Het middel in de spijtpil, een hoge dosis progesteron, is niet geregistreerd voor het gebruik als abortuspilremmer. Maar dat geldt ook voor andere toepassingen van progesteron, zoals hormoontherapie bij geslachtsveranderingen.
BELANG
Als uit onderzoek blijkt dat de spijtpil ernstige bijwerkingen geeft, dan is het belangrijk dat vrouwen daarover goed worden geïnformeerd of zelfs dat er een verbod komt op het middel.
Een verbod zou betekenen dat het nemen van een eerste abortuspil niet meer ongedaan te maken is. De spijtpil vormt nu nog een laatste strohalm voor vrouwen die net een abortuspil hebben ingenomen en daar spijt van hebben.
Het is overigens denkbaar dat er de komende jaren meer vrouwen spijt gaan krijgen van een abortus. De verplichte beraadtermijn van vijf dagen staat op de tocht, waardoor de kans groter is op een overhaast besluit.
Daarnaast was er deze woensdag een debat in de Tweede Kamer over de vraag of huisartsen de mogelijkheid moeten krijgen om abortuspillen te verstrekken. Ook dat maakt abortus laagdrempeliger, en het risico op een ondoordachte keuze groter.
BEOORDELING
Om te beoordelen of de spijtpil schadelijk is, is het van belang te kijken naar de werkzame stof: progesteron.
Is progesteron schadelijk?
In principe niet. Progesteron is een vrouwelijk geslachtshormoon. Het middel wordt volgens Apotheek.nl gegeven bij ivf-behandelingen, bij overgangsklachten of om vroeggeboorte te voorkomen.
De spijtpil bevat een relatief hoge dosering progesteron. De eerste drie dagen geldt een dosis van 800 milligram; de weken erop van 600 milligram. De hoge dosering is nodig om het effect van de eerste abortuspil ongedaan te maken. Er kunnen bijwerkingen optreden als misselijkheid, vermoeidheid en hoofdpijn.
Er is daarnaast kans dat er bloedingen optreden na het onderbreken van de abortuspilbehandeling. Het is moeilijk te bepalen of een bloeding het gevolg is van de abortuspil of van de spijtpil.
Wat zeggen studies naar de spijtpil?
Er is tot nu toe nauwelijks onderzoek gedaan naar de effectiviteit en veiligheid van de spijtpil. Een van de weinige studies hiernaar is eind 2019 uitgevoerd door de universiteit van Californië. Deze studie, die voortijdig werd gestaakt, wordt veel aangehaald als bewijs voor de vermeende schadelijkheid van de spijtpil.
Van de twaalf vrouwen die deelnamen aan het onderzoek, kregen er drie last van hevige bloedingen. Twee van hen kregen een bloeding na inname van de abortuspil, een andere vrouw na inname van een abortuspil in combinatie met de spijtpil. In feite laat de studie zien dat de abortuspil zélf gevaarlijk is.
De zwangerschap bleef intact bij vier van de zes vrouwen die de spijtpil kregen, tegenover twee van de zes vrouwen met alleen een eerste abortuspil. Dit wijst erop dat de spijtpil de kans vergroot dat de zwangerschap in stand blijft.
Wat zeggen organisaties?
Volgens de Groene wijzen de Apothekersvereniging en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen het gebruik van de spijtpil af. Tegelijkertijd staan ze het medicijn voor andere toepassingen toe.
Op de site van de Apothekersvereniging, Apotheek.nl, staat dat het middel bij vaginaal gebruik veilig is voor het kind in de eerste drie maanden van de zwangerschap.
De ”American Association of Pro-Life Obstetricians and Gynecologists”, een vereniging van gynaecologen, steunt de behandeling juist. Op haar website legt de organisatie uit dat progesteron, de werkzame stof van de spijtpil, al decennialang tijdens de zwangerschap wordt gebruikt zonder ongewenste gevolgen.
Daarnaast is er volgens de vereniging geen bewijs voor geboorteafwijkingen bij kinderen die de eerste abortuspil overleven. Bovendien is de behandeling effectiever om de zwangerschap alsnog te behouden dan zitten en afwachten. Afhankelijk van het stadium van de zwangerschap is de effectiviteit van de spijtpil 7 tot 40 procent, stelt de organisatie op basis van kleine studies.
CONCLUSIE
Organisaties beoordelen de veiligheid van de abortuspilstopper verschillend. Door een gebrek aan goede studies is het te vroeg om hierover stellige uitspraken te kunnen doen. Uit de bestaande studies kan niet worden geconcludeerd dat de spijtpil gevaarlijk is. De bewering van Hofman is ONJUIST.
In factcheckartikelen onderzoekt de redactie in hoeverre beweringen op feiten berusten