Op 27 januari 1945 bevrijdde het Russische Rode Leger het Duitse vernietigingskamp bij Auschwitz. In november 2005 besloten de Verenigde Naties voortaan jaarlijks op 27 januari een herdenkingsdag voor de slachtoffers van de Jodenvervolging te houden, International Holocaust Remembrance Day.
Naast zes miljoen Joden werden ook Roma, Sinti, Jehovah’s Getuigen, gehandicapten en andere groepen systematisch omgebracht. Zij worden herdacht, maar ook de vele duizenden die tijdens andere genocides werden gedood.
Thema van de herdenking op deze donderdag is ”Herinnering, gerechtigheid en waardigheid.” Het beschrijven en herdenken van de geschiedenis doet de slachtoffers op een waardige wijze recht, stellen de VN. Met het vastleggen van wat er is gebeurd bestrijd je het verdraaien van de geschiedenis en het antisemitisme. Aandacht is er voor de inspanningen van de overlevenden direct na de oorlog om hun rechten, cultureel erfgoed, tradities en waardigheid terug te krijgen.
Het Nederlands Auschwitz Comité herdenkt de slachtoffers van de nazi-barbarij elk jaar op de laatste zondag van januari bij het Spiegelmonument ”Nooit meer Auschwitz” in het Wertheimpark in Amsterdam. Vanwege de coronapandemie gebeurt dat nu in besloten kring. Sprekers zijn onder meer comitévoorzitter Jacques Grishaver, Tweede Kamervoorzitter Bergkamp, burgemeester Halsema en overlevende Zoni Weiss.
