Segers: Mijn opvatting over voltooidlevenwet is ongewijzigd
De ChristenUnie zal geen blokkades opwerpen bij initiatieven vanuit de Tweede Kamer op het gebied van medische ethiek, zei informateur Johan Remkes donderdag. Partijleider Gert-Jan Segers weet van niets.
Onaangenaam verrast. Dat was Segers toen hij van Remkes mededeling vernam. „Dit leidt tot heel veel vragen”, zegt de CU-partijleider donderdagmiddag in het Tweede Kamergebouw, waar de ene na de andere verslaggever hem om tekst en uitleg vraagt. „Nu lijkt het net alsof we al toezeggingen zouden hebben gedaan over het wel of niet blokkeren van initiatiefwetgeving. Daar is dus geen sprake van”, benadrukt hij. „Remkes kreeg een vraag en in mijn ogen heeft hij daar een beetje freestylend antwoord op gegeven, met een persoonlijke inschatting van zijn kant.”
„In de loop van de informatieperiode hebben we het een paar keer gehad over het liberale document dat VVD en D66 de afgelopen zomer hebben opgesteld. Op grond van dat stuk heb ik een aantal keer in wat algemene zin gezegd: Het is niet altijd in je eigen belang om iets met een machtswoord te blokkeren. Maar het is zeker niet zo dat Remkes en ik hierover onderhandelingen hebben gevoerd. En ik heb ook steeds aangegeven dat er grenzen zijn.”
Een week geleden zei u in het AD dat het soms nodig is om over bepaalde gevoelige thema’s het politieke en maatschappelijke debat aan te gaan. Kan Remkes daaraan de indruk hebben ontleend dat u zonder blokkades op te werpen wel met D66 en VVD in gesprek wil over de voltooidlevenwet?
„Ja, hij kan het ook daaruit hebben afgeleid. Toen we voor het eerst meededen, bij Balkenende IV, lieten we in het regeerakkoord opnemen dat de positie van gewetensbezwaarde ambtenaren beschermd moest worden. Het resultaat was averechts: in de ene na de andere gemeente kregen ze ontslag. Dat zat in mijn achterhoofd toen ik zei dat we als ChristenUnie niet vooraf alles moeten tegenhouden. Maar dat betekent andersom ook niet dat je alles maar aan de vrije krachten van de Kamer moet overlaten. En inderdaad, in dat interview zei ik, zij het in algemene zin, ook dat het debat over voltooid leven moet blijven worden gevoerd. Maar ik zei er onmiddellijk bij dat de vraag of ik eraan kan meewerken dat zo’n wet wordt uitgevoerd voor mij een gewetenskwestie is. Daarin heb ik geen andere positie ingenomen dan tot nu toe.”
Tijdens de onderhandelingen zal D66 ongetwijfeld inbrengen dat ze hoe dan ook werk willen maken van de voltooidlevenwet, omdat dat voor veel kiezers een reden was om op die partij te stemmen. Wat dan?
„Ik vind niet dat wij het debat daarover op voorhand uit de weg moeten gaan. Sterker nog, daar achter schuilt de wezenlijke vraag wat voor samenleving we willen hebben. En daarover ga ik graag in gesprek.”
U zegt: op het moment dat ik de uitvoering van die wet mede mogelijk maak, is voor mij de grens bereikt. Zou u ermee kunnen leven dat D66 het wetgevingsproces mag voortzetten, zo lang het maar niet tot stemmingen komt?
„Ik ga niet in het openbaar onderhandelen. Het helpt mijn positie aan tafel namelijk niet als ik nu al ga zeggen: dit zou voor ons nog wel bespreekbaar zijn en dat niet. Onze kiezers mogen erop vertrouwen dat ik nog steeds dezelfde overtuiging heb. Ik knok voor een samenleving waarin kwetsbaar leven wordt beschermd. Waar die inzet toe leidt, moeten we afwachten.”
U hebt eerder gezegd: de voltooidlevenwet is voor ons een breekpunt. Kan de kiezer erop vertrouwen dat u die woorden aan de formatietafel herhaalt?
„Opnieuw: ik moet niet via de krant willen onderhandelen. Dat vind ik ongemakkelijk, want dat maakt een inhoudelijke discussie zo goed als onmogelijk. Laat ik het zo zeggen: in Remkes’ weergave van wat ons standpunt zou zijn herken ik me niet. Zijn samenvatting zou namelijk betekenen dat onze positie in dezen in het kabinet totaal onbeschermd zou zijn. Maar juist als je als coalitiepartner een minderheidsstandpunt zou willen innemen, wordt het spannend. Stel dat we van het asielbeleid een vrije kwestie zouden maken, dan zou D66 het op voorhand moeten accepteren dat een initiatiefwet om illegaliteit strafbaar te stellen het haalt en wordt uitgevoerd. Juist op zulke momenten moeten we er onderling op kunnen vertrouwen dat we elkaar heel laten. In ons denken over de voltooidlevenwet is niets veranderd, maar het gesprek erover met VVD, D66 en CDA moet aan tafel worden gevoerd.”
