Tijdens de kabinetsformatie maakte ChristenUnie-voorman Segers met de toenmalige D66-voorman en -onderhandelaar Pechtold de mondelinge afspraak dat D66 wél een initiatiefwetsvoorstel over voltooid leven in zou dienen, maar dat daar deze kabinetsperiode níet over gestemd zou worden in de Tweede Kamer.

Deze onthulling doet Segers in het maandag verschenen boek ”Bidden en binden, christen in de coalitie” van presentator en oud-RD-journalist Riekelt Pasterkamp. „Tijdens de kabinetsformatie in 2017 heb ik met Alexander Pechtold de mondelinge afspraak kunnen maken dat D66 het voorstel gaat indienen, maar dat er in deze kabinetsperiode niet over gestemd zal worden in de Tweede Kamer”, aldus Segers in het boek waarin hij verantwoording aflegt over het optreden van zijn partij in de regeringscoalitie met VVD, CDA en D66.

Oud-D66-leider Pechtold zegt dat hij deze onthulling van Segers maar op één manier kan samenvatten: „Onzin.” Maandag stelde hij tegenover het ANP dat het hem al vanaf de formatie duidelijk was dat de wet deze kabinetsperiode niet in stemming zou kunnen komen. „Mijn inschatting was dat dit de periode van het voorwerk zou zijn.” De totstandkoming van de wet die euthanasie regelt zonder dat er een medische noodzaak is, zou „meer dan één kabinetsperiode duren”, aldus Pechtold tegenover het persbureau.

Hij benadrukt dat tijdens de formatie „nergens een beperking of een soort ere-akkoord” is overeengekomen om niet over het omstreden wetsvoorstel te stemmen. Uiteindelijk duurde het tot afgelopen zomer voor D66-Kamerlid Dijkstra haar wet bij de Tweede Kamer aanhangig maakte. Het schriftelijk overleg daarover in de Tweede Kamer, voorafgaand aan het debat, is nog niet begonnen omdat de wet nog voor advies bij de Raad van State ligt.

Los van Pechtolds inschatting destijds maakten de partijen volgens Segers de afspraak dat het initiatiefwetsvoorstel niet in stemming zou komen. De CU zou nooit instemmen met een dergelijke wet. Als er in deze kabinetsperiode wel over gestemd zou gaan worden, was de formatie destijds niet geslaagd.

De vraag is nu wie er gelijk heeft. Was er inderdaad sprake van een mondelinge afspraak zoals Segers stelt? Of is dat „onzin” zoals Pechtold beweert?

Bronnen uit CDA- en ChristenUnie-kring die in 2017 zeer nauw bij de onderhandelingen waren betrokken, zeggen dat er bij D66 sprake was van begrip voor de ChristenUnie die de initiatiefwet nooit kon accepteren. Als de wet daadwerkelijk in behandeling en stemming zou komen, dan moest ook het kabinet namelijk een standpunt innemen. Dat is de gebruikelijke gang van zaken bij de behandeling van een initiatiefwet. Bij voorbaat stond dan vast dat het kabinet daar niet uit zou komen en dat dat zou leiden tot een kabinetscrisis. De bewindslieden van D66-huize zouden vinden dat de regering de initiatiefwet moet ondersteunen; de bewindslieden van de ChristenUnie zouden vinden dat de regering de wet moet afkeuren.

Naar verluidt heeft Pechtold tijdens de onderhandelingen aan de ChristenUnie toegezegd dat het nooit tot een finale stemming zou komen. En tegen de D66-fractie zei Pechtold dat alles nog open lag nadat het kabinet een nader onderzoek zou hebben gedaan naar de omvang en de leefomstandigheden van de groep ouderen die in aanmerking zouden komen voor euthanasie zonder medische noodzaak. Op die manier wist Pechtold in 2017 de ChristenUnie tevreden te stellen en zijn fractie mee te krijgen.

Na de onthulling van Segers ziet Pechtold zich kennelijk gedwongen een keus te maken tussen de beide beloftes die hij deed. En dat doet hij nu door de gemaakte mondelinge afspraak met de ChristenUnie als „onzin” te betitelen.

Pechtold was dinsdagmorgen niet bereikbaar voor commentaar op de bewering dat hij tijdens de formatie met twee monden sprak.