De Hongaarse president ondertekende donderdag een wet tegen het promoten van homoseksualiteit en geslachtsverandering.

„Schaamteloos.” Zo noemde premier Rutte de wet. De premier koos voor een zeldzame provocatie, namelijk om zijn collega Orban te vragen de EU te verlaten.

Pornografie

Veel indruk maakte het optreden van de Luxemburgse premier Xavier Bettel. Als eerste regeringsleider trouwde hij in 2015 met een man. Hij had „geen woorden” voor de Hongaarse vermenging van „homoseksualiteit, pedofilie en pornografie”. Volgens Rutte waren er tijdens het betoog van Bettel „weinig droge ogen in de zaal”.

Orban wierp op zijn beurt alle kritiek van zich. Hij is niet tegen homoseksualiteit. Integendeel, onder het communisme verdedigde hij hun rechten. Bovendien kunnen homo’s hun relatie registreren.

Hongarije kreeg in Brussel alleen steun van Polen, Bulgarije en Slovenië. Dat bevestigt het beeld dat het oosten van de EU anders denkt over homoseksualiteit dan het westen. De Poolse minister van Onderwijs noemde een homo-optocht deze week nog het „promoten van de afwijking.”

Hongarije zegt de bescherming van kinderen op het oog te hebben. Geslachtsverandering en homoseksualiteit mogen aan minderjarigen niet als aantrekkelijk worden voorgesteld. Dit heeft gevolgen voor het onderwijs en de media. Daarom voelen lhbti-organisaties zich ingeperkt. Anderen vrezen voor de persvrijheid. Wat de regels in de praktijk betekenen, is overigens nog onduidelijk.

Seksuele voorlichting is volgens de wet primair de taak van ouders. Daarbuiten mag dit alleen gebeuren door geregistreerde personen.

Christelijke cultuur

De emoties tijdens deze EU-top waren heftiger dan ooit. Toch bestaat de kloof tussen het westen van de EU en Hongarije allang. De regering-Orban presenteert zich als conservatief en zegt de „christelijke cultuur” te willen bewaren.

Het overheidsbeleid rond huwelijk en relaties valt te typeren als ”hetero-normatief”. Het ideale gezin is een vader en moeder met kinderen. Voor homo’s bestaat vrijheid, maar zij blijven ‘alternatief’ en passen niet in het ideaalplaatje.

De grondwet noemt het huwelijk een relatie van man en vrouw. Homo’s kunnen hun partnerschap registreren, maar zij mogen geen kinderen adopteren.

Vorig jaar bepaalde Hongarije dat de overheid mensen vanuit hun „geboortegeslacht” zal behandelen, niet vanuit het zelfgekozen gender.

Discriminatie

In het westen van de EU bestaat een heel ander wereldbeeld. Gelijkheid is de norm: homo en hetero zijn varianten van hetzelfde. Het uitspreken van een voorkeur is hetzelfde als discriminatie van blank en zwart. Vandaar dat veel EU-leiders zeggen dat hier „fundamentele waarden” in het geding zijn. De Hongaarse koppeling van homoseksualiteit met pedofilie ligt in het westen zeer gevoelig. Pedofilie geldt juist als afwijking, meer dan enkele tientallen jaren geleden.

Het debat wordt van beide kanten heftig gevoerd. Hongaren noemen Brussel het „nieuwe Moskou” , en stellen dat ten tijde van de val van het communisme het traditionele gezin in het Westen nog de norm was. De westelijke EU-landen noemen Hongarije „achterlijk”. Ook de media in beide kampen gaan mee in de emotie en geven nauwelijks een objectief beeld van de ander.

Zowel in Hongarije als in het westen van de EU raakt dit de kern van een mensbeeld. Juist daarom is het zo gevoelig. Een compromis wordt ervaren als verraad.