Rutte: we hebben Orbán ongekend stevig aangesproken
De Hongaarse premier Viktor Orbán heeft het op de EU-top zwaarder te verduren gehad dan premier Mark Rutte ooit met enig leider heeft meegemaakt. „Dit was wel heel heftig en indrukwekkend”, zei de premier nadat hij en „het overgrote deel” van zijn collega’s Orbán hadden aangesproken op een omstreden nieuwe LHBTI-wet.
Vooral het persoonlijke verhaal van de Luxemburgse premier Xavier Bettel, die zelf met een man is getrouwd, raakte volgens Rutte velen. „Iedereen had wel tranen in zijn ogen.” Er was volgens Rutte slechts een enkeling die begrip voor Hongarije vroeg. Orbán kreeg alleen bijval van Polen, Slovenië en Bulgarije, zeggen Brusselse bronnen.
Rutte daagde Orbán uit de vertrekprocedure uit de EU maar in gang te zetten, nu hij zich kennelijk niet aan de waarden en normen van de unie wil houden. „Dat heb ik niet eerder gedaan.” Maar de Hongaarse premier „was dat niet onmiddellijk van plan, geloof ik”.
Het is voor het eerst in elf jaar aan EU-toppen dat Rutte „meemaakt dat we zo stevig en diepgravend een collega aanspreken op iets wat gebeurt in dat land, wat gaat over iets fundamenteels”. De sfeer was dan ook „niet geweldig”, al werd er volgens de minister-president niet geschreeuwd.
Rutte denkt niet dat de klemmende oproep van zoveel premiers en staatshoofden veel teweeg heeft gebracht bij zijn Hongaarse collega. Maar „uiteindelijk zal de Europese Commissie verder gaan met de procedure tegen Hongarije” om het land te dwingen zich aan de EU-regels te houden, verzekert hij. En de commissie „is daar volgens mij echt zeer voor gemotiveerd”.
Hypocriet
De Hongaarse minister van Justitie Judit Varga reageerde fel op de opmerkingen van Rutte op de EU-top. De verklaring van premier Mark Rutte dat Hongarije „niets meer te zoeken heeft in de EU” als het land geen beterschap toont, is „niets meer dan een nieuwe episode in de serie van chantage”, twittert de Hongaarse minister van Justitie Judit Varga. „Hongarije wil niet vertrekken uit de EU. Integendeel, we willen haar redden van hypocrieten.”
Op Facebook gaat Varga nog verder los. Ze verwijt Rutte „oude koloniale arrogantie” en schrijft haar „hele leven te zullen vechten om te zorgen dat Hongaarse mensen nooit voor Rutte en andere kolonisators hoeven te knielen”.
Dat laat Varga’s Nederlandse evenknie Ferd Grapperhaus dan weer niet op zich zitten. „Gerechtigheid is geen hypocrisie”, twittert hij aan „dear Judit Varga” terug. „Ministers van Justitie zijn de eerste verdedigers van gelijke behandeling voor alle personen in de EU, ongeacht waar ze geboren zijn, wat hun geslacht is of hun geaardheid. We moeten iedere wetgeving of beleid dat de rechten van LHBTI’ers inperkt krachtig verwerpen. Wij allemaal.”
De bewuste wet, die donderdag door de president van het land werd bekrachtigd, verbiedt dat onder meer het onderwijs en de media jongeren in aanraking laten komen met bijvoorbeeld homoseksualiteit en transgenders.