Binnenland
‘Failliete ondernemers sinds 17e eeuw gered van het gevang’

Talloze Amsterdammers die in de zeventiende eeuw failliet gingen hoefden dankzij vernieuwende juridische instituties niet naar de gevangenis, zoals gebruikelijk was in de periode daarvoor, in de late middeleeuwen. Door een radicale omslag in het denken konden de schuldenaren worden geholpen om hun zaak weer op te bouwen. Dat concludeert Maurits den Hollander in een promotieonderzoek dat hij volgende week dinsdag verdedigt aan Tilburg University.

ANP

Net als nu kampten veel Nederlanders ook in de zeventiende of ‘gouden’ eeuw door persoonlijke of zakelijke omstandigheden met betalingsproblemen. Waar mensen met schulden in andere delen van Europa nog lang een slechte reputatie hielden en voortvluchtige mensen die aan de grond zaten zelfs aan de galg konden eindigen, vond in Nederland een radicale omslag in het denken plaats.

Burgers met betalingsproblemen moesten niet worden bestraft, maar worden geholpen om hun zaak weer op te bouwen na een faillissement. Zo konden ze opnieuw bijdragen aan de samenleving. Den Hollander deed onderzoek naar honderden faillissementen. Daaruit blijkt dat schuldeisers meer mogelijkheden kregen dan in de late middeleeuwen om alsnog aan hun geld te komen. Zo kon er voor een notaris een deal worden gesloten om verdere juridische procedures te voorkomen.

Wanneer zo’n akkoord niet haalbaar was, kon de schuldenaar verzoeken om boedelafstand te doen. Hierdoor kon hij of zij beschermd worden tegen schuldgevangenschap, in ruil voor het overgeven van alle goederen.

Tot nu toe was er weinig aandacht voor de betalingsproblemen van de ‘pechvogels’ van de gouden eeuw. Den Hollander dook in de archieven en kwam veel te weten over de manier waarop ondernemers hun zaken deden en hoe ze omgingen met liquiditeitsproblemen. Hij bestudeerde niet alleen het recht en de economie, maar ook de rijke sociale, culturele en morele context waarin dit alles tot stand kwam.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer