De Oslo Akkoorden van 1993 laten dat zien. De wereld reageerde verheugd toen die overeenkomst in Washington werd ondertekend. De eerste steen leek gelegd om eindelijk het conflict tussen Israël en de Palestijnen te beslechten in de vorm van een tweestatenoplossing.

In dat jaar was het islamitisch radicalisme al aan zijn opmars in de Arabische wereld begonnen. In Afghanistan was de oorlog tegen de voormalige Sovjet-Unie beëindigd. Opgetogen waren Arabische jihadisten naar hun thuislanden teruggekeerd. Om hier hun heilige strijd tegen de in hun ogen goddeloze Arabische heersers dunnetjes over te doen.

Toen ‘Oslo’ in werking trad, woedden er al bloedige burgeroorlogen in onder andere Egypte en Algerije, waar islamistische extremisten de staat omver probeerden te gooien.

Binnen hun ideologie hadden Palestina en het onrecht dat moslims daar werd aangedaan, altijd een centrale plaats ingenomen. Het Palestijnse conflict op vreedzame wijze oplossen, zou deze radicalen de wind uit de zeilen nemen. En dat is precies wat Yasser Arafat, leider van de seculiere Palestijnse Fatahpartij, dreigde te doen.

Het ontging in het Westen vrijwel iedereen dat diezelfde Arafat in 1994 tijdens een besloten bijeenkomst in Johannesburg een nogal merkwaardige toespraak hield. Arafat zei hier dat voor hem de Oslo Akkoorden „niet meer waren dan het Verdrag van Hudabiyya dat de profeet Mohammed had gesloten met de inwoners van Mekka.”

In het jaar 628 wilde Mohammed met zijn aanhangers op bedevaart naar Mekka, maar de inwoners van die stad waren numeriek sterker en wisten dit te voorkomen. Mohammed accepteerde een wapenstilstand van tien jaar: het Verdrag van Hudaybiyya. Twee jaar later verbrak Mohammed dit verdrag. Hij arriveerde met een groot leger en veroverde Mekka.

Met zijn vergelijking leek Arafat te suggereren dat hij de Oslo Akkoorden had geaccepteerd omdat de Palestijnen zich in een positie van zwakte bevonden.

Intussen zijn we bijna 28 jaar verder – en lichtjaren van een vreedzame oplossing verwijderd. In de tussentijd hebben zich wel enorme veranderingen voorgedaan. De Palestijnen kregen inderdaad twee ‘staten’, maar niet zoals in 1993 werd gehoopt. Ze kregen Hamas in de Gazastrook en de Palestijnse Autoriteit op de Westelijke Jordaanoever.

In 2005 werden de laatste in de Gazastrook levende Joden door Israël gedwongen geëvacueerd, maar in de daaropvolgende jaren zou de Gazastrook door Iran worden ‘bezet’. Hamas en de Palestijnse Islamitische Jihad worden door Iran bewapend en gefinancierd.

De meest recente geweldsexplosie tussen Israël en Hamas is opnieuw met een wapenstilstand beëindigd. Zowel Hamas als Iran kraaide victorie en liet ongegeneerd weten dat Teheran ondertussen de wapenleveranties aan Hamas had hervat.

De Amerikaanse president Joe Biden heeft van de tweestatenoplossing weer een prioriteit gemaakt. Hopelijk snapt hij dat zijn gesprekspartners hiervoor in Teheran verblijven.