De populaire winkel met rookworsten en rompertjes is in het afgelopen jaar in een machtsstrijd terechtgekomen. De winkel was een faillissement nabij. Hoe dat zo gekomen is, beschrijft Vermeulen in zijn boek ”De slag om de HEMA”, dat onlangs verscheen.

Wat is er aan de hand?

„De familie Van Eerd, eigenaar van supermarkt Jumbo, staat op het punt om de HEMA te kopen. Overigens samen met de Nederlandse investeringsmaatschappij Parcom. Begin dit jaar was het warenhuis nog eigendom van ondernemer Marcel Boekhoorn. HEMA heeft een enorme schuld. Door de coronacrisis kwam HEMA in de financiële problemen. Boekhoorn belandde in een strijd met de schuldeisers over het verlagen van de schulden. Dat is niet gelukt. De schuldeisers hebben toen het bedrijf van Boekhoorn afgenomen en te koop gezet. De schuld is inmiddels gehalveerd.”

Waar komt die schuld vandaan?

„De Britse investeringsmaatschappij Lion Capital kocht het bedrijf in 2007 voor ruim 1 miljard euro. Een flink bedrag dat vrijwel volledig uit geleend geld bestond. HEMA moest die schuld zelf aflossen.

Het warenhuis maakt jaarlijks ongeveer 100 miljoen euro bruto winst, maar moet daarvan de helft afdragen aan de bank voor rente op de leningen. Een molensteen om de nek dus. Bij economische tegenwind raakte HEMA meteen in de problemen.”

Wat fascineert u aan het relaas?

„De botsing tussen culturen in het bedrijf: die van de jonge, snelle investeerders uit Londen en die van een bedrijf dat velen oer-Hollands noemen. De directieleden, tot nu toe altijd Nederlanders, spraken niet eens heel goed Engels. Onder het personeel en de klanten zijn grote fans. Anders dan bij Blokker en het voormalige V&D, heeft HEMA een goede klandizie. Mensen zijn enorm begaan met de winkel. Lion Capital dacht precies het tegenovergestelde en kocht het bedrijf op om het zo snel mogelijk met winst door te verkopen.”

Is HEMA ook niet de publiekslieveling van de winkelstraat?

„Absoluut. Winkeliers zijn blij met een HEMA in het winkelcentrum. Mensen gaan voor speciale inkopen naar HEMA, maar gaan ook even naar de boekhandel en de Kruidvat. Een faillissement van HEMA zou een enorm gat slaan in de winkelstraat. Het heeft 500 filialen in Nederland en zit ook in kleine plaatsen. Het jaar 2020 was gevaarlijk voor HEMA. Een toekomst onder Jumbo ziet er een stuk zonniger uit. Daar zal HEMA in goede handen zijn. Jumbo is een familiebedrijf en een goede koper. De producten van het warenhuis kunnen in honderden Jumbo-supers worden verkocht.”

Vorige week liet familie Van Eerd weten te willen samenwerken met het particuliereninitiatief Koop de HEMA. In september gaf u het initiatief nog weinig kans.

„Ik was toen best kritisch. Inmiddels acht ik de actie kansrijk. Familie van Eerd heeft wel oren naar om mensen zo bij het bedrijf te betrekken, heb ik begrepen. Zo’n 32.000 mensen hebben nu een certificaat voor een aandeel in HEMA gekocht. Dat is een behoorlijk aantal, al zal het bedrag dat ze gezamenlijk opbrengen hooguit een paar miljoen zijn. Het gaat namelijk om inleggen van tussen de 10 en de 100.000 euro. Als het eenmaal goed loopt, kan ik me voorstellen dat de particulieren een groter belang krijgen. Dan wordt HEMA een volksaandeel, heel interessant.”

Jumbo zal toch ook gewoon willen verdienen aan HEMA?

„Jumbo wil inderdaad een financieel gezonde HEMA. Stel je niet een superidealistisch hart voor, want het is ook gewoon economie. Het kortetermijndenken van Lion Capital heeft HEMA geschaad. Aan groot onderhoud van de winkels en bakkerijen spendeerde de investeerders bijvoorbeeld weinig, want het kost jaren om dat terug te verdienen.

Jumbo richt zich echter op de lange termijn. Familie Van Eerd is kapitaalkrachtig en minder risicovol dan grote investeerders. Daardoor kan ze goedkoop lenen bij banken. Zo zal HEMA sneller zijn verlost van de rentelasten. Ze wil ook focussen op de Benelux: daar zit 90 procent van de omzet.”