Twee uur in de rij staan voor een bordje eten is dagelijkse kost voor vluchtelingen op Chios. „Schrijnend”, vinden André en Jacolien Stam. In april 2020 vertrekt het echtpaar voor onbepaalde tijd naar het Griekse eiland.
Toen André (26) en Jacolien (29) Stam ruim drie jaar geleden trouwden, deden ze dat niet met de gedachte ooit vluchtelingenwerk te gaan doen. Toch verruilen ze binnen enkele maanden hun Nieuw-Lekkerlandse woning voor een heel ander bestaan op het Griekse eiland Chios.
„We voelen ons geroepen de daad bij het Woord te voegen en vluchtelingen bij te staan”, vertelt André. Jacolien vult aan: „We ervaren allebei rust over onze beslissing om naar Chios te gaan. Ook krijgen we veel hulp van anderen; daar zien we de leiding van God in.”
André is al langer actief binnen het vluchtelingenwerk. „Een paar jaar geleden was er in de media veel aandacht voor de erbarmelijke omstandigheden van vluchtelingen op het Griekse eiland Lesbos.” In die periode belegde hij samen met enkele vrienden wekelijks bidstonden.
„Tijdens die bijeenkomsten ontstond het verlangen ook praktisch iets voor vluchtelingen te betekenen; hulp was zo hard nodig.” De medisch technicus reisde daarom in 2015 samen met een groep van zestien mensen af naar Lesbos. Toen Stam weer terug in Nederland was, richtte hij samen met anderen Christian Refugee Relief (CRR) op.
De stichting biedt noodhulp aan bootvluchtelingen, verzorgt hulptransporten en organiseert vrijwilligersreizen. „CRR heeft nog niet eerder iemand uitgezonden; wij hebben de primeur.”
Arme kindjes
Bij verpleegkundige Jacolien leefde al langer het verlangen om de verre naaste te helpen. „Als kind wilde ik graag met ”arme kindjes” werken. Om goed Engels te leren heb ik een tijdje in Engeland gewoond en vorig jaar heb ik als verpleegkundige met stichting Bootvluchteling in het kamp Moria op Lesbos gewerkt.”
Na de uitzendingdienst in de hervormde gemeente in hun woonplaats zal het echtpaar nog regelmatig in Nederland terugkomen. „Drie maanden Chios, drie weken Nederland; dat is ons nieuwe ritme. Het werk zal geestelijk zwaar zijn, dus die verlofperioden zijn noodzakelijk.”
Vooral de psychische nood die er in de vluchtelingenkampen heerst, raakt Jacolien. „Mensen zijn getraumatiseerd en er is weinig hulp.” André is wat rationeler ingesteld. „Ik kan redelijk nuchter door het kamp lopen. Wel vind ik het lastig dat ik niet iedereen kan helpen.”
Het echtpaar merkt dat de ellende onder vluchtelingen ook went. Jacolien: „Je loopt heus niet heel de tijd te snikken. In het begin was ik erg geschokt door de slechte leefomstandigheden, maar ik heb wel geleerd ook wat afstand tot de situatie te nemen.”
Flexibel
Veel is nog onduidelijk voor de familie Stam. Hoe zullen hun werkzaamheden er precies uit gaan zien? Halen ze het benodigde sponsorgeld op tijd binnen? „Er is maar een ding zeker en dat is dat op Chios niets meer zeker is. Ons werk zal vooral bestaan uit pionieren en improviseren.”
Die onzekerheid is soms lastig, vinden ze. „Aan de andere kant zijn we flexibel ingesteld en weten we waarom we daar zijn; om onze medemens te dienen,” meent Jacolien. „Het is echt niet zo dat wij zo moedig zijn en alles voor elkaar denken te krijgen. We vertrouwen op Gods hulp.”
Er is veel werk te doen op het eiland, weet het echtpaar. Het starten van een sanitaire ruimte wordt het eerste project. „Wat douches, een toilet, een paar wasmachines; zulke voorzieningen zijn er nu allemaal niet. Zeker voor vrouwen en kinderen is dat erg lastig.”
Hoewel André en Jacolien op Chios zijn om praktische hulp te bieden, hopen ze iets van Gods liefde door te kunnen geven. „Het leven in de kampen is vaak een uitzichtloos bestaan”, vertelt André. „Mensen hebben zelf nergens invloed op. Dat maakt onzeker. Gods Woord is dan de enige hoop en zekerheid die je mensen kunt bieden.”
Op de grens van oud naar nieuw
Betrokkenen bij het nieuws van 2019 blikken terug, terwijl anderen juist vooruitkijken. Zaterdag deel 9 (slot).